Alphonse de Lamartine Tercümeleri ve Tesiri PDF
Preview Alphonse de Lamartine Tercümeleri ve Tesiri
AliI shan KOLCU OndokuzunucA sıTrü rEkd elıaityında Alphonsed e La martineT ercümevleeT reis iri Günıfo�anY ayınla9r9ı.:1 55 Edelıiayt Dizisi1:2 .44 DüzeltAil:Ii hs an Kolc&u ErenG ündo�an YayımaH azılrayanN:u rtenS ıcalı:y:üz /N uran Demir DizgiS,a yfaD üzeniG:ü ndo�anE lelı:t:ronilı::D izgi KapakD üzenlemeG:ü ndo�anG rafik: Baskı,c i:l Atlc:siS eda Matlıaacılık BirniciBa skıE:y llü1 999 ISBN:9 75-520-175-0 Gündo�anY ayınları BayındrıS ok:alc:6 /33 K.ızı/l Aanyk ar� e mailg:u ndogan@t r-net.net.tr e mailg:u ndoganyayt@urlc:.net TelO: 312 433 97 98 (4 hat) Falc:s4:3 2 32 50 YazışmaA dresi: P.K2.7 1Y enişehiArn/k ara Ali İhsan KOLCU OndokAusTzıüurErn edkcb ui yatında �phdoLena smea rtivnTeee sTierric ümeleri .. "' GUNDOGAN YAYINLARI 1locam Prof. Dr. �rif Aktaı 'a İÇİNDEKİLER Önıı?z . .. . 9 ......................... ............................................................................................... Giriş Alphon.se de Lamartine 13 ....................................................................................... A. Hayatı ve Eserleri . 13 ....................................................................................... B. 1859-1901 Yılları Arasında Lamartine'den Yapılan Tercümeler 16 ................................................................................................................................... a. Şiir Tercümeleri Repertuarı 16 .............................................................. b. Roman Tercümeleri . . 21 ............................................................................ Birinci Bölüm Lamartine' in Türk Edebiyatında Tanınması ve Tesiri a Şinasi ............................................................................................................... 23 b. Namık Kemal . . 29 ............................................................................................ c. Ziya Paşa .................................................................................•...................... 37 ç. Muallim Naci . . . 39 .......................................................................................... d Recaizade Mahmud Ekıem .........................: ...........................................4 3 e. Abdülhak Hamid : ........................................ 59 .............................................. (Sami Paşaz3de Sezai .................................................................................. 73 g. Ali Kemal 77 ..................................................................................................... h. Nigar Hanım 83 ............................................................................................... ı. Ahmed Rasim ............................................................................................... 84 i. Halit Ziya . . 86 .................................................................................................... ikinci Bölüm Metinler A. Mükerrer Tercüme Edilen Manzumeler . 93 ........................................ 1. Hymne de L'Enfant a Son Reveil 94 ................................................... 2. Le Passe .................................................................................................... 99 3. Le Priere. ............................................................................................... ı 02 4. Vers Sur Un Alburn ......................................................................... 114 5. A El. ....................................................................................................... l 17 6. Le Papıllon . 120 ......................................................................................... 7. Au Rossignol.. .................................................................................... l 24 8 LeLac ............................................. :. ....................................................... 133 9. L'Automne 146 .......................................................................................... l 1. Souvenir. ............................................................................................. 15 l 12. L'İmmortaliıe: . . 158 .............................................................................. 13. Les Preludes ...................................................................................... l 72 5 14. Le Premicr Regreı. 186 ......................................................................... B. Bir Kere Tercüme Edilen Manzumeler 203 ..................•....................... l. Recuillement Poeıiques .. 203 ....... ....................................................... 2. Bekft-yı Ruh . . . . 204 ..................................................................................... 4. Sur Des Roses Sous La Neige . . . . . . 207 ................................................. 5. La Solitude . . . . 209 ...................................................................................... 6. Badem Dalı. ......................................................................................... 2 l 1 7. Ischia . . . .. .. . : ...................................... 212 ........................................ .............. 8. Veda. . . . . 218 .................................................................................................. 9. İmtihan-ı Vicdan ...............................................: . ............... -............ 218 10. Adieux a La Mer . .. . . .... .. -......................... 219 ......................... ... .......... l 1. Le Vallon .......................................................................................... 224 12. Kıt'a . . . . ... . . . 229 ...................................................... .................................... 13.L'Hirondelle'den ............................................................................ 230 14. Bılse-i Mader . . .. . . 232 .............................. ................................................ 15. L'Hoınrne . . . . 233 ...................................................................................... 16. Dieu . .... . .. . . .-..... 251 ....... ........................ .................................................... l 7. Lamartine'nin Bir Neşidesinden Muktebes . 257 ........................ l 8. L 'Isolement . . . 258 .................................................................................. 19. Yeis'ten İki Beyit .. ... .. 262 ........ ................... ..................................... .... 20. Le Soir . .. . .. . . 262 ............................... ......................................................... . 21. Sabah . , ................................................. 266 ................................................ 22. Sabah . -................................................................. 267 ............................... 23. Hakikat .. . . . . . . . . 268 .................... ................................................................ Üçüncü Bölüm Lamartine'e Sultan Abdülmecid Tarafından Verilen Çiftlik Meselesi ; ................................................................................ 269 ......... Türkiye'ye Muhacerat Kararı, İzmir'deki Çiftliği 271 ........................ Mukaddime . . .: . .................................. � . . . 270 ............................ ............................. Türkiye'ye Muhacerat Kararı, İzmir'de Verilen Çiftlik. , .............................................................................. 2 7 1 .............................. Lamartine'in Sadrazam Reşid Paşa'ya Yazdığı Mektup 276 .............. Larnartine'-in Sultan Abclülmecid'e Yazdığı Mektup . . . 278 ................ Reşid Paşa'nın Tezkire-i Ma'ruzası .......................................'. 279 ...... ,_,. ..... Lamartine'in �eşid Paşa'ya Yazdığı Mektubun Tercüınesi 284 ........................................................................................................ Reşid Paşa'nın Tezkire-i Ma'rıJzası . . 286 .................................................... Reşid Paşa' nın Tezkire-i Ma'n1zası . . . 29 l ................................................... 6 Birinci Madde . . . . . ... ...... . . . 293 ................................................................ . ....... İkinci Madde . .... 293 ...................................................................................... Üçüncü Madde; .. .. . .. . . .. . . 294 ....... .... .............................................................. Dördüncü Madde. .................................................................................. 294 Beşinci Madde . . . .. . . . ....... . . . 294 ........... ..................................... .. .................... Altıncı Madde . 294 ...................................................................................... Yedinci Madde . . . . . . . . 295 ............................................................................... Lamartine'in Reşid Paşa'ya Yazdığı Mektub .. . 295 ................ � .............. Reşid Paşanın Tezkire-i Ma'ruzası .... . .. 296 ................................... ............. Lamartine 'in Reşid Paşa 'ya Mektubu ...............................................: . . 297 Reşid Paşa'nın Te�-i Ma'rılzası. . ..:. ....................................: .... 299 ....... Türkiye 'ye Muhacerattan Feragat, Çiftliğin Terki, İstanbul 'u Ziyaret .. . .. ..... .. . .. .... .. .. . . . 300 ..... ..... .. ................ .. ... ............................ Sadrazam Damad Mehmed Ali Paşanın Tezkire-i Ma'n1zası .. . . .. . ... .. . . . .... . .... 303 .. ............ ........ ........ .................................. ...... .......... Lamartine'in Hariciye Nazın Fuad Efendi'ye Mektubu . 306 ............. Sadrazam Giridli Mustafa Paşanın Tezkire-i Ma'ruzası. 309 ............ Sadrazam Giridli Mustafa Paşanın Tezkire-i Ma'ruzası 310 ............. Scnç 315 ........................................................................................................................ Kaynakça. .. .. ... . . .. . . . . .. : .......................... 3 ı 7 ........ ............................................................ Dizin ... .. . . . .. . . .... . . .. .. .. ... 329 . .. .............................. ..................................... ........ ... ............ Ön söz Batı edebiyatı ile olan münasebetimiz bugüne kadar gereği gibi ve ayrıntılarıyla incelenmiş değildir. Halbuki içinde bulunduğumuz ve ortaya koyduğumuz edebiyatın temeli birçok bakımdan Batı edebiyatına dayanmaktadır. Tanzimat Fennanı'nın ilanından yinni yıl sonra başlayan edebi Tanzimat devri günümüze kadar büyük ölçüde Batılı nonnların hfilcim olduğu bir karakteri haizdir. Tanzimat siyasi, ekonomik, aynı zamanda bir edebiyat, kültür ve medeniyet hamlesinin sonucu idi. Şinasi 'nin yenilikçiliği, Namık Kemal' in ihtilalci ruhu, Ziya Paşa 'nın tereddütler kavşağındaki tefekkürü, Recaizade Ekrem 'in estetik disiplini, Abdülhak Hamid 'in büyük ürpertisi, Ahmet Midhat Efendi' nin beşeri kapasiteyi aşan gayretleri, kendilerinden sonra daha disiplinli ve sağlam bir edebiyatın zeminini hazırlamışlardır. Yeni edebiyat büyük ölçüde yukarıda zikredilen ediblerin gösterdikleri gayretlerin ürünüdür. Türk ediplerinin Batı edebiyatı ile münasebetleri, daha önceleri birtakım ferdi teşebbüsler bir tarafa bırakılacak olursa, esas itibariyle Tanzimat'ın ilanından sonra başlar. Onsekizinci asırdan başlamak üzere bütün ondokuzuncu asır Batı'da, ediplerin ve edebiyatın revaçta olduğu, 'itibar-gördüğü bir devredir. Bu durumun edebiyatımıza yansımasını da aynı mormlar içerisinde kendi ediplerimiz üzerinde gözlemleyebiliriz. Türk edipleri 1859'dan itibaren hem şiir hem de nesir vadisinde hummalı bir tercüme faaliyetine girişmişlerdir. Bu tercümelerin artması hem şair ve yazarlar hem de okuyucular arasında Batılı bir zevkin oluşmasına zemin hazırlamıştır. Özellikle şiir vadisinde daha ziyade Shakespeare, Victor Hugo, Lamartine ve Musset gibi kalburüstü Batılı ediplerden tercümeye gayret etmeleri, Tanzimat münevverlerinin doğru tercihler yaptıklarını göstennektedir. 9 Bugüne kadar edebiyatımızda Shakespeare, Victor Hugo, Goethe, Rousseau ve Lamartine * üzerinde yapılan araştırmalar kendi vadilerinde ihtiyaca cevap ·vermelerine karşın bütünüyle Batı edebiyatını temsilden uzaktırlar. Bütün ondokuzuncu asır boyunca Batı edebiyatından yapılan şiir tercümeleri bugün artık bilgimiz dahilindedir. Fakat nesirde, özellikle roman, hikaye ve tiyatro vadisinde hala sağlıklı bir repertuanmız mevcut değildir. Tanzimat ediplerinin ve onlardan sonra gelenlerin Batı edebiyatından neleri okuduklarının dökümü süratle yapılmalıdır. Böylelikle edebiyatımızda sağlıklı bir mukayeseli edebiyat araştırmasının zemini oluşturulacaktır. Elinizdeki bu mütevazi çalışma, bu vadide bir boşluğu doldurmak, bizden önce başlatılan mukayeseli edebiyat araştırmalarına bir katkıda bulunmak gayesini taşımakta; Shakespeare, Victor Hugo, Goeihe ve Rousseau üzerinde yapılan araştırmalar_ halkasına Lamartine'i ilave etmek arzusunu gütmektedir. Çalışmamızın giriş bölümünde Lamartine 'in hayatının ve eserlerinin kronolojisini takip edebilmek gayesiyle kısa bir biyografisi verilmiş, şairden yapılan tercümeler repertuar başlığı altında bir araya getirilmiştir . . Lamartine, Victor Hugo ve Shakespeare ile birlikte ondokuzuncu * Bizim Lamartine üzerinde yaptığımız bu mütevazi araştırmanın şiir repertuarı 1995 yılında tamamladığımız doktora tezimizin çalışmaları esnasında elde ettiğimiz bibliyografyaya dayanmaktadır. (bk.Ali İhsan Kolcu , Tanzimat ve Serı•et-i Fünün Devirlerinde Batı Edebiyat111dan Yapılan Şiir Tercümeleri Üzerinde Bir Araştırma ( 1859-1901 ), Atatürk Üniversitesi, Sosyal Biilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Erzurum, 1995.) Yictor Hugo ve Shakespeare tercümeleri dışında ondokuzuncu asırda Batı edebiyatından yapılan bütün şiir tercümelerini ihtiva eden çalışmamızın içine Lamartine tercümeleri de dahildir. Bizden önce Lamartine üzerinde Emel Kefeli tarafından bir doktora tezi hazırlanmıştır.(bk. Emel Kefeli, 1854-1993 Yılları Arasında Lamartine'den Türkçe'ye Yapılan Tercüme/er Üzerinde Bir Araştırma, Marmara Ünv. Türkiyat Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul 1993). Hemen hemen aynı zamana tekabül eden araştırmalarımız safhasında söz konusu tezi görme şansımız olmadı ve ancak bu çalışma esnasında sınırlı bir bölümünü tedkik edebild�k. Söz konusu çalışmanın ondokuzuncu asrı ihtiva eden repertuar kısmı hayli eksiktir. 10
The list of books you might like
