alphabet

105 Pages·2015·5.68 MB·Tagalog

by  Jasmine Caballero

1

ALPHABET

Cebuano has 16 consonant and 3 vowel sounds, to wit:

/b, k, d, g, h, l, m, n, ng, p, r, s, t, w, y, ?/ and /a, i, u/ respectively.
RED = Cebuano Dialect
BLUE = Filipino
GREEN = English

Aa Bb Kk Dl
Awto Ba’ta Kape’ Da’lan
Kotse Anak Kape Daan
Car Child Coffee Road

Ii Gg Hh Ll

Itlog Ga’tas Hag’dan Lamas’
Itlog Gatas Baitang Pampalasa
Egg Milk Stairs Spice
2

Mm Nn NG ng Pp

Manok ‘ Nut’buk Ng’ipon Papel’
Manok Kuwaderno Mga ngipin Papel
Chicken Notebook Teeth Paper

Rr Ss Tt Uu
Relo’ Sabon’ Ta’wo U’lo
Orasan Sabon Tao Ulo
Clock Soap Person Head

Ww Yy ?
Wa’say Ya’wi Amo’?
Palakol Susi Unggoy
Ax Key Monkey
3

VOWEL

/a/–
CEBUANO FILIPINO ENGLISH
Example:
asu’kar asukal sugar
pa’pa tatay dad
abog’ alikabok dust
awto kotse car

/i/ -- it has two forms: [ i ] and [ e ] –

Example:
ikaw’ ikaw you
tse’ke tseke check
papel’ papel paper
sek’retar,yo sekretarya secretary
tiil mga paa feet
/u/ -- it has also two forms: [ o ] and [ u ] –
Example:
tu’o maniwala v. believe
tinu’od totoo true
bas’tos walang modo ill-mannered
u’lo ulo head
tu’hod tuhod knee
tubig tubig water
4

**Stress is indicated by an apostrophe [ ‘ ].
Note:
tu’o (believe) -- tuo’ (right hand)

wala? (none) -- wala’ (left hand) -- wa’la (get lost)

a’mo? (ours) -- amo? (monkey) -- a’mo (master)


NUMBERS, DAYS AND MONTHS
Numbers, days of the week and months in Visayan are very similar
to that of Spanish.
NUMBERS:

English Cebuano Filipino Spanish

One - Usa Isa Uno
Two - Duha Dalawa Dos
Three - Tulo Tatlo Tres
Four - Upat Apat Kuwatro
Five - Lima Lima Singko
Six - Unom Anim Sayis
Seven - Pito Pito Siyete
Eight - Walo/Wa'w, Walo Otso
Nine - Siyam Siyam Nuybe
Ten - Napulo/Napu Sampu Diyes
5

NUMBERS: (continuation)

English Cebuano Filipino Spanish

Eleven - Napulog-usa, Labing-isa Onse
Twelve - Napulog-duha, Labindalawa Dose
Thirteen - Napulog-tulo, Labintatlo Trese
Fourteen - Napulog-upat, Labing-apat Katorse
Fifteen - Napulog-lima, Labinlima Kinse

Sixteen - Napulog-unom, Labing-anim Disesayis
Seventeen - Napulog-pito, Labimpito Disesiyete
Eighteen - Napulog-walo, Labing-walo Disiotso
Nineteen - Napulog-nuybe, Labinsiyam Disinuybe
Twenty - Kawhaan, Dalawampu Bayenti
Twenty-one - Kawhaan-og-usa, Dalawampu’t isa Bayenti-uno
Thirty - Katloan, Tatlumpu Trayenta
Forty - Upat lapion ug napulo, Apatnapu Kuwarenta
Fifty - Kali-an, Limampu Singkuwenta
Sixty - Kan-uman Animnapu Sayisenta
Seventy - Kapitoan, Pitumpu Sietenta
Eighty - Kawaloan, Walumpu Otsenta
Ninety - Kasiyaman, Siyamnapu Nuybenta
One hundred - Usa ka gatos Isang daan Ciento
Five hundred - Lima ka gatos Limangdaan Quinientos
One thousand - Usa Kalibo Isang Libo Mil
One million - Usa ka Milyon Isang Milyon Un Milyon
6

Spanish Cardinal Numbers are adopted in Cebuano especially in:

Telling time:
A la una 1 o’clock
A las dos 2 o’clock
A last tres y media 3:30
A las kwatro en punto 4 o’clock
A las seis kinse 5:15
A las dose 12 o’clock

Price of Goods

Peso One peso
Singko Pesos Five Pesos
Usa ka gatos One hundred
Singkwenta Pesos Fifty Pesos
Un mil kwatro One thousand four

Expressing one's age

Siete anyos Seven years old
Seisanta y dos anyos Sixty-two years old
Sitenta y singko anyos Seventy-five years old
Dose anyos Twelve years old.
Bayenticinco anyos Twenty five years old.
Singko anyos Five years old
7

DAYS OF THE WEEK

English Cebuano /Filipino
Monday - Lunes
Tuesday - Martes
Wednesday - Miyerkoles
Thursday - Huwebes
Friday - Biyernes
Saturday - Sabado
Sunday - Domingo
Week - Semana

When are we meeting up?
Cebuano: Kanus-a ta magkita?
Filipino: Kailan tayo magkikita?

On Monday.
Cebuano: Sa Lunes.
Filipino: Sa Lunes.

To see or to meet up is kita in Visayan.

When will I see you again?
Cebuano: Kanus-a na man sad ta magkita?
Filipino: Kailan tayo ulit magkikita?
8

I will see you on Tuesday.
Cebuano: Magkita ta sa Martes.
Filipino: Magkikita tayo sa Lunes.

MONTHS OF THE YEAR

English Cebuano /Filipino

January - Enero
February - Pebrero
March - Marso
April - Abril
May - Mayo
June - Hunyo
July - Hulyo
August - Agosto
September - Septiyembre
October - Oktubre
November - Nubiyembre
December - Disyembre
Month - Buwan
9

What month will she give birth?
Cebuano: Unsa nga buwan siya manganak? /Unsa'ng buwana
siya manganak?
Filipino: Anong buwan siya manganganak?

This September.
Cebuano: Karong Septiyembre.
Filipino: Ngayong Septiyembre.

When is your birthday?
Cebuano: Kanus-a man ang imong adlaw nga natawhan?
Filipino: Kailan ang iyong kaarawan?

My birthday is on August 2.
Cebuano: Akong adlaw nga natawhan mao ang Agosto 2.
Filipino: Ang aking kaarawan ay sa Agosto 2 .

What’s the date today?
Cebuano: Unsa ang petsa karon?
Filipino: Ano ang petsa ngayon?

The date today is July 28, 2015.
Cebuano: Ang petsa karon mao ang Hulyo 28, 2015.
Filipino: Ang petsa ngayon ay Hulyo 28, 2015.
10

Parts of the Body

Below are some parts of the body that are often used in
conversation.

Cebuano: Sa ubos mao ang pipila ka mga bahin sa lawas nga sagad
gigamit sa panag-istoryahanay
Filipino: Nasa ibaba ang ilang mga bahagi ng katawan na ay madalas na
ginagamit sa pag-uusap.

Part of the body Parte sa lawas Bahagi ng katawan
(English) (Cebuano) (Filipino)

Head - Ulo Ulo
Hair - Buhok Buhok
Forehead - Agtang Noo
Neck - Liog Liig
Cheek - Aping Pisngi
Eyes - Mata Mata
Ears - Dunggan Tainga
Nose - Ilong Ilong
Mouth - Baba Bibig
Outer Lip - Ngabil Panlabas na labi
Inner Lip - Wait Panloob na labi
Tongue - Dila Dila