Alex, doe het niet! PDF
Preview Alex, doe het niet!
Doe het niet, Alex! Hans van den Bergh Doe het niet, Alex! Alle redenen om voorgoed af te zien van het koningschap J.M. MEULENHOFF INHOUD Voorwoord 1 Je blauwe bloed 2 Heerlijk niets doen 3 Is er haast bij? 4 Wat is er tegen? 5 Je verheven voorgeslacht 6 Weerzinwekkend byzantinisme 7 Privacybescherming 8 Legitimatie 9 De reële macht van je moeder 10 Het Wilhelmus 11 Je kostje is gekocht 12 Wil je straks voorzitter van de Raad van State zijn? 13 Je omgang met kamerleden 14 Je relatie met de Onderkoning 15 Wilders als gevaar voor jouw positie 16 Het kabinet van de koning(in) 17 De republikeinen 18 Je machtspositie 19 Het familiekapitaal 20 Rechtvaardiging van de monarchie 21 Rechts chauvinisme 22 De verzoekschriftencultus 23 Hofleveranciers 24 Stadhouder Willem V 25 Steunpilaren voor de cultuur 26 Economische voordelen 27 De voormalige koningen 28 Majesteitsschennis 29 Kersttoespraken 30 Ankerpunt in morele zaken 31 De drie koninginnen 32 Recent onbehagen 33 De maarschalksstaf VOORWOORD D it boek is eigenlijk alleen bestemd voor Willem-Alexander, de gedoodverfde Koning Willem IV der Nederlanden; het is een ultieme waarschuwing aan zijn adres om zich nog op het nippertje te onttrekken aan zijn noodlot. Maar omdat het debiet van één gedrukt exemplaar wat mager is voor de firma Meulenhoff, hebben we in overleg besloten het boek ook beschikbaar te stellen voor de geïnteresseerde buitenstaander. Daar komt nog bij dat de inhoud ook voor gewone lezers van belang kan zijn. De gemiddelde intellectueel beweert tegenwoordig immers steevast twee dingen: (a) ‘de monarchie is natuurlijk een volkomen achterhaalde maatschappijvorm’, maar (b) ‘we mogen de gewone man niet beroven van het sprookje rond het Koninklijk Gezin met die dartele prinsjes en prinsesjes’. En onlangs mochten we uit de tv-serie Majesteit opmaken dat ook ministerpresident Joop den Uyl tijdens de Lockheed-crisis het Oranjehuis meende te moeten redden. Het volk zou het hem en de PvdA te zeer hebben kwalijk genomen wanneer Prins Bernhard gewoon berecht was en Juliana daarom was afgetreden. Er bestaat dus een geheimzinnige band tussen het Nederlandse volk en het koningshuis. Het geheimzinnige zit ’m in het gebrek aan logica achter die verknochtheid. Want vraag je in een enquête of men de voorkeur geeft aan een erfelijk of een gekozen staatshoofd, dan is er een duidelijke meerderheid voor die laatste optie, in het verlengde van een even duidelijke hang naar een gekozen burgemeester, Commissaris van de Koningin, et cetera. Ook de Oranjes zelf hebben door de eeuwen heen in benauwde tijden telkens weer een beroep gedaan op het gewone volk, terwijl ze ervoor zorgden dat belangrijke opposanten werden vermoord door het grauw of door omgekochte rechters, zoals de gebroeders de Witt en Van Oldenbarnevelt niet meer kunnen navertellen. Er zit dus niets anders op dan de argumenten in dit boek, die de kroonprins zeker zullen overtuigen, ook voor te leggen aan het Nederlandse Volk dat steeds zo opgetogen achter de dranghekken naar de Gouden Koets staat te zwaaien. Al die mensen en de talloze leden van de Oranjeverenigingen kunnen zich dan realiseren dat ze helemaal niets zullen missen als in Nederland weer een ordentelijke republiek wordt uitgeroepen. Immers, 90 procent van alle andere landen ter wereld heeft nooit monarchieën gekend óf de monarchen zijn inmiddels weggestuurd, zonder dat enige burger daar spijt van heeft. De Koninginnedag heet dan bijvoorbeeld ‘De veertiende juli’ of ‘Dankgevingsdag’ en is, compleet met vrijmarkten, minstens even leuk; de lintjesregen daalt net zo mild neer, maar wordt heel wat zinvoller ‘Erelegioen’ genoemd of met een historische knipoog ‘Orde van de Kousenband’; alleen in Nederland blijft men daarbij de valse formule gebruiken ‘dat het Hare Majesteit heeft behaagd’ net alsof de koningin met het toekennen van de Nederlandse Leeuw of de Orde van Oranje-Nassau iets te maken zou hebben. Toch blijft iedere burgemeester die uitspraak, tegen beter weten in, bij de uitreiking herhalen omdat de lintjesdrager zo graag in de illusie leeft dat aan het Hof speciaal aan hem of haar is gedacht. En het Oranjehuis exploiteert dat misverstand gretig, omdat het menige vooraanstaande vaderlander nader aan de Kroon bindt zonder dat de koninklijke familie er zelf iets voor hoeft te doen. Dus door over Alex’ schouder mee te lezen zullen de inwoners van de in ere herstelde Republiek der Nederlanden meteen verlost zijn van een groot aantal misvattingen over de manier waarop onze staatsinstellingen functioneren. Beste Alex, 1 JE BLAUWE BLOED P robeer je eens in te leven in een gewone onderdaan – zoals ik – die eigenlijk verondersteld wordt jou niet ‘Alex’ maar ‘Koninklijke Hoogheid’ te noemen, en later als je niet uitkijkt zelfs ‘Majesteit’. Je weet zelf ongetwijfeld net zo goed als ik dat je in feite maar een gewoon mens bent en dat er geen blauw bloed door je aderen vloeit. (Dat hele volksstammen vroeger aannamen dat mensen van hoge adel wel degelijk blauw bloed hadden, komt doordat gravinnen, prinsessen en soortgelijken niet in de zon hoefden te werken en dus een heel bleke huid hadden waar de aderen helblauw doorheen schemerden.) Ik neem zelfs aan dat je het met me eens bent dat er geen sprake van is dat God of een andere bovenaardse kracht je familie de hoge opdracht heeft verstrekt de leiding over het volk van Nederland op zich te nemen. Ook is het jou als oud-geschiedenisstudent te Leiden natuurlijk bekend dat er geen eeuwenoude band bestaat tussen de Oranjedynastie en ons vaderland. Het koningschap van je familie is hier te lande tenslotte nog geen twee eeuwen geleden ingevoerd en geenszins door enig ingrijpen van hogerhand, maar gewoon doordat de grote mogendheden na de val van Napoleon op het Congres van Wenen besloten overal waar mogelijk het ancien régime weer in te voeren. Daarom hebben ze Willem Frederik, de zoon van je verre voorvader, stadhouder Willem V, de opdracht gegeven uit Engeland over te steken naar Scheveningen om zich daar door een paar hielenlikkers te laten inhalen als ‘soeverein vorst’. De term koning werd vooralsnog zorgvuldig vermeden want de laatste (echte) koning Filips II was ons zeer matig bevallen en dus hadden we hem in 1581 al afgezworen. (Koning Lodewijk Napoleon die hier door zijn broer van 1806 tot 1810 op de troon was gezet, werd vooral ervaren als een zetbaas van de Franse keizer; niettemin deed hij zijn best ons land een schijn van zelfstandigheid te geven in ons onder de voet gelopen werelddeel.) Toen Napoleon voor 100 dagen van Elba terugkwam ontstond er tijdelijk een zo verwarde politieke situatie dat je verre voorvader de ruimte kreeg zichzelf de titel van ‘koning’ te verlenen; en onze regenten van destijds lieten het maar zo. Ze vonden de kans dat ze aan een heuse hofhouding mochten deelnemen eigenlijk wel een chic idee. Den Haag een echte residentie – prachtig toch? Maar het punt dat ik in de aanhef van deze brief opwierp was eigenlijk dat jij – net als een geheide republikein – het in je hart waarschijnlijk ook wonderlijk vind, dat termen als ‘koninklijke hoogheid’ of ‘majesteit’ op jou van toepassing zouden zijn, in hun feitelijke betekenis van ‘hoger’ of ‘groter’ mens dan het gewone volk. Je bent zelf toch veeleer een beweeglijke, sportieve vrolijke frans, en in veel te veel opzichten een jongen van deze eenentwintigste, door en door democratische eeuw om van jezelf te geloven dat je werkelijk uitsteekt boven het Nederlandse maaiveld. Dus schaf in elk geval die onzinnige aanspreektitels af; je grootmoeder liet zich immers ook al gewoon ‘mevrouw’ noemen en in dat befaamde eerste grote tv-interview met Paul Witteman zei je onder veel meer dat het voorbeeld van je grootmoeder je het meeste aansprak; dat siert je, omdat je daarmee de retro-opstelling van je moeder afwijst die het koningschap juist weer omgeven wilde zien met alle middeleeuwse parafernalia. Wel is dat opgroeien van jou als voorbestemde kroonprins natuurlijk omringd geweest door mensen die je wilden doen geloven dat je iets heel bijzonders was. Ambtenaren, kamermeisjes, lakeien en secretarissen die meedraaien in een hofhouding hebben er groot belang bij dat er iets van jouw uitzonderlijkheid op hen afstraalt. Ze voelen zichzelf daardoor ook een tikje hooggeplaatst. Jaap van Heerden heeft dat verrukkelijke gevoel wel eens met ‘hermelijnkoorts’ aangeduid en alle dienaren en steunpilaren van het hof ervaren dat, zodra zij tot de hoogste kringen toegang hebben gekregen en er daarom ook een beetje toe behoren. Ze hebben allemaal contracten moeten ondertekenen dat ze nooit iets naar buiten zullen brengen van wat ze met jullie familie meemaken en daardoor voelen ze zich ingewijden in een waardevolle eredienst. Die blijde overtuiging heeft telkens uit hun ogen gestraald als ze je kleren mochten klaarleggen, je haren kammen en je boterhammen smeren. Het is bijna onmogelijk in die situatie een normaal beeld van jezelf op te bouwen. Toch is dat jou misschien nog net in voldoende mate gelukt; je was in elk geval in het gezinsleven in Drakensteyn niet te handhaven en bent op 17- jarige leeftijd uit huis geplaatst naar die strenge kostschool voor moeilijk opvoedbare kinderen in Wales (Atlantic College, Llantwit Major). Dat pleit voor je ‘gewoonheid’; je liet je als een normale puber niet plooien in de voorgekookte rol van kroonprins, hoe vurig je omgeving ook gehoopt had dat je je erin zou schikken. En laten we de krachten niet onderschatten die op je inwerkten om je wel degelijk tot een onmogelijke kwast om te vormen. Al dadelijk bij je geboorte, werden een paar professoren in de gynaecologie ingezet om je zonder
The list of books you might like
