Aleksitimi, öfke ve öfke ifade tarzları ile stresle başa çıkma tarzları ve psikolojik belirtiler arasındaki PDF
Preview Aleksitimi, öfke ve öfke ifade tarzları ile stresle başa çıkma tarzları ve psikolojik belirtiler arasındaki
Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı Klinik Psikoloji Bilim Dalı ALEKSİTİMİ, ÖFKE VE ÖFKE İFADE TARZLARI İLE STRESLE BAŞA ÇIKMA TARZLARI VE PSİKOLOJİK BELİRTİLER ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ Bükre KAHRAMANOL Yüksek Lisans Tezi Ankara, 2016 ALEKSİTİMİ, ÖFKE VE ÖFKE İFADE TARZLARI İLE STRESLE BAŞA ÇIKMA TARZLARI VE PSİKOLOJİK BELİRTİLER ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ Bükre KAHRAMANOL Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı Klinik Psikoloji Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi Ankara, 2016 iii En kıymetlilerim olan Annem’e ve Babam’a… iv TEŞEKKÜR Öncelikle tez yazma sürecim boyunca önemli geri bildirimleri ve önerileriyle tezimin oluşmasında büyük katkısı olan ve umutsuzluk yaşadığım anlarda bana olan inancı ve verdiği motivasyonla yeniden ayağa kalkmamı sağlayan; lisans ve yüksek lisans eğitimim boyunca kendisinden çok şey öğrendiğim değerli hocam ve tez tanışmanım Prof. Dr. İhsan Dağ’a her şey için çok teşekkür ederim. Tez jürimde bulunmayı kabul ettikleri ve önemli geri bildirimleriyle tezimin gelişmesine katkıda bulundukları için Doç. Dr. Özlem Bozo ve Doç. Dr. Sedat Işıklı’ya çok teşekkür ederim. Lisans ve yüksek lisans eğitimim boyunca bana öğrettikleri sayesinde akademik, mesleki ve kişisel gelişimime büyük katkılar sağlayan ve verdiği fikirlerle tezimin şekillenmesi aşamasında yol gösterici olan değerli hocam Doç. Dr. Sait Uluç’a; süpervizyon sürecinde kendimle yüzleşmemi ve kendime doğru bir yolculuğa çıkmamı sağlayarak hem kişisel hem mesleki gelişimimde büyük katkısı olan değerli süpervizör hocam Doç. Dr. Müjgan İnözü’ye; tezimin analizleri konusunda değerli fikir ve desteklerini benden esirgemeyen, lisans ve yüksek lisans eğitimim boyunca kendime ve diğer insanlara başka açılardan bakmamı sağlayan değerli hocam Doç. Dr. Sedat Işıklı’ya özel bir teşekkürü bir borç bilirim. Tezimin analizleri konusunda fikirlerini benden esirgemeyerek tezimin oluşmasına önemli katkılar sağlayan değerli hocam Öğr. Gör. Dr. Recai Coştur’a çok teşekkür ederim. Tezimin şekillenmesinden sonuna kadar gerek akademik olarak gerek motivasyon bağlamında yol göstericiliği ve destekleriyle tezimi bitirmemde katkısı olan değerli hocam Arş. Gör. Dr. Zehra Çakır’a; tezim konusunda ilk önemli adımı atmamı sağlayarak beni motive eden ve güzel seyahat arkadaşlığı ile geçirdiğim keyifli zamanları daha keyifli hale getiren değerli hocam Arş. Gör. Dr. Sevginar Vatan’a ve tezimin analiz aşamasında her çıkmaza düştüğümde bilgilerini ve desteklerini benden esirgemeyerek tezimin ortaya çıkmasında büyük katkısı olan Arş. Gör. Dr. Yusuf Bayar’a çok teşekkür ederim. v Tezimin veri toplama aşamasında sağladığı destekler ile tezimin oluşumunda önemli katkıları olan Arş. Gör. Dr. Kadir Dede’ye ve Mübeccel Yeniada’ya gösterdikleri tüm çabalar için çok teşekkür ederim. Tezimin analiz aşamısında bildiklerini sabırla bana aktaran ve kahve keyfime çoğu zaman ortak olarak onu daha keyifli hale getiren sevgili arkadaşım Suzan Çen’e çok teşekkürler. Yüksek lisans eğitimimin ve çalışma hayatımın en değerli kazanımlarından biri olan Yasemin Kahya’ya bana olan inancından, yol göstericiliğinden, yüksek lisans eğitimim ve tez sürecim boyunca akademik ve kişisel anlamda bana kattıklarından ve benim için büyük bir anlam ifade eden dostluğundan dolayı çok teşekkür ederim. Senin desteğin, yardımların ve bana verdiğin motivasyon beni ayakta tutan şeylerden biriydi. Dostluklarıyla her zaman yanımda olan, yaşadığım her zorlukta ve güzellikte her zaman ilk kendilerine koştuğum, birlikte çok güzel anılar biriktirdiğim güzel arkadaşlarım Tuğba Çapar, Ezgi Trak ve Gülpembe Yüceol’a hayatımı ve Ankara’yı daha güzel hale getirdikleri için çok teşekkürler. Dostluğunuz benim için çok değerli. İyi ki varsınız. Yüksek lisans eğitimim boyunca pek çok mutluluk ve üzüntüyü paylaştığımız dönem arkadaşlarım İlgün Bilekli ve Fatma Yıldırım’a destekleri ve paylaşımları için çok teşekkür ederim. Sağladığı motivasyon ve teknik desteklerle tezimi bitirmemde katkısı büyük olan sevgili arkadaşım Onur Çavuşoğlu’na çok teşekkür ederim. Tezimin her aşamasında tüm sabrıyla yanımda olarak benimle birlikte neredeyse ikinci bir tez yazmış gibi olan canım dostum ve yeni sınıf arkadaşım Buse Bayat’a sonsuz teşekkürler. Telefonların bir süre daha susmayacağa benziyor. Bendensin. İyi ki varsın. Son olarak her zaman arkamda olan; desteklerini, bana olan sevgilerini ve inançlarını her zaman hissettiren ve bugünlere gelmemde en büyük katkıya sahip en değerlilerim canım annem Belgin Kahramanol ve canım babam Kamil Kahramanol’a; canım anneannem Nurol Akgüre ve canım dedem Erol Akgüre’ye; canım babaannem Ömriye Kahramanol ve canım dedem rahmetli Nuri Kahramanol’a ne kadar teşekkür etsem azdır. Böyle güzel ve sevgi dolu bir ailenin bir parçası olduğum ve sizlere sahip olduğum için çok şanslıyım. İyi ki varsınız. vi ÖZET KAHRAMANOL, Bükre. Aleksitimi, Öfke ve Öfke İfade Tarzları ile Stresle Başa Çıkma Tarzları ve Psikolojik Belirtiler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2016. Aleksitimi kavramı temel olarak kişilerin duygularını tanımlama ve ifade etmeyle ilgili yaşadığı çeşitli sorunlara işaret etmektedir. Bu çalışmanın amaçlarından biri aleksitimi ile öfke ve öfke ifade tarzlarının stresle başa çıkma tarzları ve psikolojik belirtilerle ilişkisini incelemektir. Çalışmanın bir diğer amacı ise cinsiyetin ve sosyoekonomik düzeyin belirleyicileri olarak ele alınan anne ve baba eğitim düzeylerinin aleksitimi düzeyi ile ilişkisini incelemektir. Bu amaçla Hacettepe Üniversitesi’nin farklı bölümlerinden 434 (244 kadın, 190 erkek) öğrenciye Demografik Bilgi Formu ile birlikte aleksitimik özellikler taşıyıp taşımadıklarını değerlendirmek amacıyla 20 maddelik “Toronto Aleksitimi Ölçeği (TAÖ-20)”, öfke duygularını ve öfke ifade tarzlarını değerlendirmek amacıyla “Sürekli Öfke-Öfke Tarz Ölçeği (SÖÖTÖ)”, stres verici yaşam olaylarıyla başa çıkma tarzlarını belirlemek amacıyla “Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği (SBTÖ)”, psikolojik belirtilerini taramak için de “Kısa Semptom Envanteri (KSE)” uygulanmıştır. Aleksitimi düzeyinin cinisyete göre farklılaşıp farklılaşmadığını incelemek amacıyla yapılan t-testi analizinde aleksitimi düzeyinin cinsiyete göre farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Anne ve baba eğitim düzeyleri ile aleksitimi düzeyi arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılan korelasyon analizinde ise bu değişkenlerin anlamlı ilişkilere sahip olmadığı görülmüştür. Çalışmanın tüm değişkenleri arasındaki ilişkileri değerlendirmek amacıyla uygulanan korelasyon analizinin ardından, son olarak aleksitimi düzeyi, öfke ve öfke ifade tarzlarının stresle başa çıkma tarzlarını ve psikolojik belirti düzeyini yordama güçlerinin incelenmesi amacıyla Hiyerarşik Regresyon analizleri yürütülmüştür. Regresyon analizlerine göre aleksitimi düzeyinin duygu odaklı/pasif başa çıkma tarzlarını ve psikolojik belirti düzeyini pozitif; problem vii odaklı/aktif başa çıkma tarzlarını ise negatif yönde yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. Analizler sonucunda Sürekli Öfke ve Öfke-İçte boyutlarının Çaresiz Yaklaşımı ve psikolojik belirti düzeyini pozitif yönde yordadığı görülürken; Sürekli Öfke boyutunun İyimser Yaklaşımı ve Öfke-İçte boyutunun Sosyal Destek Arama Yaklaşımını negatif yönde yordadığı bulunmuştur. Sonuçlar, Öfke-Kontrol boyutunun Kendine Güvenli ve İyimser yaklaşımları pozitif; Çaresiz Yaklaşımı negatif yönde yordadığını göstermiştir. Öfke-Dışa boyutunun ise hiçbir değişkeni yordamadığı sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın sonucunda elde edilen bulgular ilgili alanyazın ışığında tartışılmıştır. Anahtar Sözcükler Aleksitimi, Sürekli Öfke, Öfke İfade Tarzları, Stresle Başa Çıkma Tarzları, Psikolojik Belirtiler
Description:The list of books you might like
