ULU ÖNDERİMİZ ATATÜRK’ÜN 31 OCAK 1931 TARİHİNDE ODAMIZI TEŞRİFLERİNDE YAPTIKLARI KONUŞMA…………………………………………………………………………………………..4 KALİTE POLİTİKAMIZ VE HEDEFLERİMİZ……………………………………………………………………………….................................5 ÖNSÖZ………………………………………………………………………………………………………………………………………………...6 İZMİR TİCARET ODASI TARİHÇESİ………………………………………………………………………………………................................7 DÜNDEN BUGÜNE İZMİR TİCARET ODASI…………………………………………………………………………………………………...12 YILLAR İTİBARİYLE ODAMIZ BAŞKANLARI VE GÖREV DÖNEMLERİ……………………………………………………………………13 YÖNETİM KURULU BAŞKANI…………………………………………………………………………………………………………………….16 MECLİS BAŞKANI ………………………………………………………………………………………………………….................................17 YÖNETİM KURULU BAŞKAN YARDIMCILARI VE ÜYELERİ…………………………………………………………………………….......18 GENEL SEKRETERLİK…………………………………………………………………………………………………………………………….24 MECLİS BAŞKAN YARDIMCILARI VE KATİP ÜYE…………..…………………………………………………………...............................25 DİSİPLİN KURULU………………………………………………………………………………………………………….................................29 MECLİS ÜYELERİ……………………………………………………………………………………………………………..............................33 MESLEK KOMİTESİ ÜYELERİ…………………………………………………………………………………………………………………..111 FİHRİST………………………………………………………………………………………………………………………..............................189 1 2 3 ULU ÖNDERİMİZ ATATÜRK’ÜN 31 OCAK 1931 TARİHİNDE ODAMIZI Namütenahi müşkülat ve baştanbaşa harap bir memleket… TEŞRİFLERİNDE YAPTIKLARI KONUŞMA Bütün bunlara rağmen bu büyük fark şayanı memnuniyettir. Vaziyet böyle iken ve bu memleketin içinden ve bu memleketin evlad ından Muhterem arkadaşlar! İzmir’in çok kıymetli ve muteber tüccarlar ı ve mıdır-bilmiyorum evladından mıdır-bazı insanların bütün hakikatlere tüccarlarının mümessilleri huzurunda bulunmakla fevkalade memnun göz yumarak efkarı umumiyeye yanlış fikirler ve istikametler göster- ve mütehassıs oldum. mesi hakikaten şayanı teessüftür. Katibi umumi beyfendinin Ege İktisat mıntıkası hakkında umumi olarak Bunu yapanlar ya muhitlerini görmeyecek kadar cahil ve ebleh. Yahut İzmir ve civarı hakkında hususi olarak vermiş olduğu izahattan müstefit hakikate temas etmekten korkacak kadar alçak ruhlu kimselerdir. Her oldum. Bundan dolayı cümlenize teşekkür ederim. iki halde bu gibiler Türk milletinin yüksek efkarı umumiyesi karşısında Sureti umumiyede aldığım his ve intiba şu olmuştur ki, bütün arkadaş- hiç olmazsa hicap duymalıdırlar. larımız iktisadi hayatımızın tekemmülü için ve terakkisi için icap eden Kooperatifçilik sureti umumiyede iktisadi sahada birle şme siyaseti şeylerin yapılmasını çok samimi olarak dermeyan ediyorlar. hakkında lehte aleyhte metalealar dermeyan olundu. Teferruata gir- Temas buyurduğunuz vergilerdeki tadil ve tahfifler hakikaten hepimizin meyeceğim. Fakat kanaatim odur ki, muhakkak surette birle şmede hatırına gelen şeylerdir. Sizinde söylediğiniz gibi bu vergilere ait kanun- kuvvet vardır. Kooperatif yapmak maddi ve manevi kuvvetleri zeka ve lar yenidir. Tatbikat ve teferruatında bazı hatalar olabilir. Zamanla bun- maharetleri birleştirmektir. Yoksa bir zaif ile bir kuvvetlinin birle şme- ların zail olacağı kanaatindeyiz. Yine zamanla ve tatbikattaki tecrübe- sinden bahsetmiyoruz. Birleşmenin böylesi zaif olan ın kuvvetliye ol- lerle noksan veya fahiş cihetler sabit oluyor. Bütün bu görü şler o ka- ması demektir. nunların tashihine müncer olmaktadır. Hükümeti Cumhuriyet şüphesiz Eğer iktisat mıntıkasındaki bütün insanların hasılalarını, zekalarını ve bunlarla yakından alakadardır. Meşguldür. Emin olabilirsiniz ki, bunla- gayretlerini birleştirmesi, muhakkak feyizli neticeler verecektir. rın cümlesi yapılacaktır. Türkiye’nin say’i hayat ve mevcudiyetini mütalaa edince birle şmeden Ticaret ve Sanayi erbabı yapılması mümkün tashirtatın gösterileceğine mütevellit fayda ve menfaatlerinin çok büyük olacağı kanaatine vara- şüphe etmemelidir. cağınızdan şüphe etmiyorum. Böyle bir te şebbüs olurken birtak ım Liman işlerine ait söylenen sözlere dikkat ettim. Esasa müteallik bir şikayetçiler olabilir. Hakiki ticaret erbab ı için hiçbir zaman tasavvur itiraz yoktur. Vergilerde olduğu gibi bunlar dahi teferruat ve tatbikata ait etmiyorum. Fakat müstahsillerin birle şmesinden şahsi menfaatleri ve kabili tashih şeylerdir. Birkaç gün zarfında bana değil bazı insanlara haleldar olacağını düşünenler tabii şikayet edeceklerdir. Fakat mem- bedbinlik telkin edebilecek mahiyette mütaleadar ve yazılar görüyorum. leketimiz bakir bir sahadır. Görülecek çok iş vardır. Onları da temin Sizlerden ve İzmir muhitinden aldığım malumattan anladığım vaziyeti edecek birçok meşguliyetler bulunabilir. ve hakikati başka türlü izah edenlerin mevcudiyeti anlaşılıyor Burada geçirdiğim saatlerden çok müstefit ve mütehass ıs olduğumu Katibi Umumi beyfendinin ve diğer arkadaşlarının buyurdukları gibi bu tekrar ederim. Konuşulan şeyleri ehemmiyetle nazarı dikkate alaca- mıntıkanın ihracatı, 923’te 38 milyon iken 928’de 99 milyona çıkmıştır. ğım. Ve hükümet ricalimiz de bunlarla zaten alakadardırlar. Yani iki üç misli artmıştır. Hem bu farkı almak için de zeminin ne kadar gayri müsait olduğunu yine siz izah ettiniz K.ATATÜRK 4 KALİTE POLİTİKAMIZ Amac ımız yasalara uymak ko şulu ile Üyelerimizin ihtiyaçlar ını ve beklentilerini tatmin edecek kalitede hizmet sunmak, ülkemizin ticari ve ekonomik hayatının gelişmesine katkıda bulunmak ve faaliyetlerimizi sürekli geliştirmektir. HEDEFLERİMİZ • Üyelerimize etkin, hızlı ve kaliteli hizmet vermek. • Ülke çıkarlarını üye çıkarlarının önünde tutmak. • Üreteceğimiz eserler ve çalışmalar ile üyelerimize ve toplumsal yaşamımıza katkıda bulunmak. • Yapacağımız araştırmalar ile yerel yönetimlere ve ülke yöneticilerine ışık tutmak. • İzmir'in, Ege Bölgesi’nin ve Türkiye'nin kalkınmasına yardımcı olmak • Danışmanlık hizmetlerini ifa ederken hiçbir etki altında kalmamak. • Oda üyeliğini cazip kılmak ve saygınlığını korumak. • Oda-Üye bütünleşmesini sağlamak. • Odayı, üyeler nezrinde iş dünyası hakkında danışman bir kurum haline getirmek. • Oda üyelerinin dışa açılmalarına teknik bazda yardımcı olarak onları yönlendirmek. • Üyelerimizi mesleki konularda eğitmek. • Yatay ve dikey iletişimin kurulmasını ve sürdürülmesini sağlamak. • Faaliyetleri daha yararlı ve süratli verebilmek amacıyla personeli periyodik dönemlerde eğitmek. Her yıl hazırlanan eğitim planı içinde yer alan konularda isteyen personelin eğitim almasını sağlamak. • Tüm oda birimlerinin her y ıl hazırlanan çalışma planı içerisinde yer alan ve kendi çal ışma alanlarına giren tüm faaliyetleri gerçekleştirmesini sağlamak. • Birimlerin hedeflerini gerçekleştirmesini sağlamak • Oda stratejik planı çerçevesinde uzun vadeli proje ve hedeflerimizi gerçekleştirmek. 5 ÖNSÖZ 21’nci yüzyılda büyük değişimler geçiren ülkemizde, 128 ya şındaki Odamız son üç asr ı birden gören ender kurulu şlardan birisi olmuştur. Kökleri çok derin ve çok güçlü bir kurum olan Odamız bütün üyeleri ile büyük bir ailedir. 128 yılsonunda dimdik ayakta durmamızı, her geçen gün daha da büyümemizi sağlayan geçmişten geleceğe taşıdığımız misyonumuzdur. 2013 Mayıs ayında yapılan seçimlerin ardından, önümüzdeki 4 yıl boyunca 76 Meslek Komitesi’nde, 176 Meclis Üyesi ve 428 Meslek Komitesi üyemiz ile birlikte çalışacağız. Odamız gençlik ile tecrübenin bir araya geldiği komiteleri ve meclis üyeleri ile Türkiye’nin aydınlık geleceği için çalışmaya devam edecektir. Meslek Komiteleri ile Meclis Üyelerimizin birbirlerini daha iyi tan ıyıp, birbirlerine daha kolay ulaşmalarını sağlamak amacıyla bir gelenek olan Meslek Komiteleri Albümümüzü, aynı zamanda yaşamınızın önemli bir bölümünün anısı olarak sizlere sunmaktan mutluluk duyuyoruz. Saygılarımızla, Ekrem DEMİRTAŞ Yönetim Kurulu Başkanı 6 İZMİR TİCARET ODASI TARİHÇESİ KURULUŞ İzmir Ticaret Odası, 128 yıllık geçmişiyle hem İzmir’in hem de ülkemiz ekonomisini yönlendiren en köklü kurumların ara- sında ilk sıralarda yer alıyor. Sahip olduğu uzun geçmişinden bugüne taşıdığı tecrübe ve birikim, İzmir Ticaret Odası’nın hem kurumsal kimliğinin dayanağını, hem de günümüzde her gün daha kompleks bir niteli ğe bürünen ekonominin güncel ihtiyaçları- na cevap verme gücünü oluşturuyor. 2010 yılında 125. kuruluş yıldönümünü kutlayacak olan İzmir Ticaret Odası’nın kurumsal olarak ortaya ç ıkışı tesadüf değil, doğal bir ihtiyacın sonunda oluşmuştur. Çünkü İzmir, Akdeniz ve Avrupa ticaretinin önemli merkezlerinden birisi olarak yüzyıllar boyunca yabancı tüccarların yerleştiği, ticari temsilciliklerin bulunduğu, deniz taşımacılığının ve gemicilik sektörünün en eski acentelerinin Kordon Boyunda yerleştiği canlı bir liman kenti olarak yaşamıştır. Sanayi Devrimi’nden sonra 19. yüzy ıl boyunca ortaya çıkan gelişmeler ve ticaret hacmindeki büyük art ışlar nedeniyle ticaret alanında yeni kurumlar ve örgütler oluşmuştu. Batılı tüccarlar kendi ülkelerinde kurdukları Ticaret Odaları ve meslek ör- gütlerinin benzerlerini, ticaret yapt ıkları yabancı ülkelerdeki kentlerde de olmas ını istiyorlardı. İzmir gibi yüzyıllardır büyük bir ticaret merkezinde, kente gelen tüccarlar muhatap bir kurum bulamamalarından ve kurumsal ilişki yerine bireysel ilişkilerle faali- yette bulunmak zorunda kalmalarından dolayı sıklıkla şikayet ediyorlardı. Kolayca anlaşılacağı üzere tüccarların ve şirketlerin üye olduğu bir kurum yaratılarak ticaret ve alış verişin kurallara bağlanmasını talep etmelerinin başta gelen sebebi bireysel ilişki- lerin her zaman tatmin edici sonuç vermemesiydi. Mal ın zamanında yetişmemesi, verilen sözlerin tutulmaması, tazminat kuru- munun olmaması ve benzeri sebepler ba ğlamında görülen ticaret hayatındaki dağınıklık, batıdaki benzerleri türünden bir Oda kurulması fikrini her geçen gün biraz daha olgunlaştırmakta gecikmedi. Benzer gelişmeler Osmanlı İmparatorluğu’nun İstanbul, Selanik gibi diğer önemli ticaret kentlerinde de yaşanıyordu. Bu gelişme İzmir’de de hemen yankısını bulmuş ve kentte yaşayan yerli ve yabancı tüccarlar Oda kurmak üzere ilgili yerlere müra- caatta bulunmuşlardı. Dönemin İzmir Valisi İzmirli tüccarların taleplerini İstanbul’a ileterek resmi girişim sürecini başlatır. 1884 yılı Ağustos ayından itibaren bu girişimin takip edilmesi sonunda İzmir Ticaret Odası 1885 yılında resmen kurulur. İzmir Ticaret Odası’nın, Padişah izniyle 1885 yılında kurulduğu, 1886 yılında kuruluşunun birinci yıldönümü haberini ve- ren İstanbul Ticaret Odası Gazetesinden anlaşılmaktadır. Aynı kaynaktan anlaşıldığına göre İzmir Ticaret Odası’nın o zamanki Meclis Reisi Balyozyan Matyos efendiydi. O yıllardaki teşkilat gereği seçilen İkinci Reis ise Giritli Hacı Şerif Bey’dir. 7 İZMİR TİCARET ODASI TARİHÇESİ İzmir Ticaret Odası’nın kurulmasından sonra örgütlü ve kurumsal bir yapıya kavuşan tüccarlar, ticaret yaptıkları ülkelerin tüccarları gibi saygın bir kurumun üyesi olarak muteber karşılandıkları ticari ilişkiler içinde faaliyetlerini sürdürmeye başlamışlar- dır. Ticaret Odası üyesi olan tüccarların, üye olmayanlara göre sağladığı avantajlar nedeniyle kısa zaman zarfında Oda’nın üye sayısı hızla artmış; bu gelişme ticaret hacminde de yükselişe neden olmuştur. MİLLİ İKTİSAT POLİTİKALARI VE İZMİR TİCARET ODASI 1908 yılında II.Meşrutiyet’in ilanı ve arkasından İttihat ve Terakki hükümetlerinin yönetime gelmesiyle birlikte uygulan- maya çalışılan Milli İktisat Politikası çerçevesinde Levanten tüccar kadar yerli tüccarların da Oda yönetiminde etkinleştiği görü- lür. Bunun en somut göstergesi, 1909 yılının Ocak ayında yapılan seçimlerde İzmir Valisi Rahmi Bey’in de desteğiyle Oda Riya- setine Alanyalızade Mahmut Bey’in seçilmesidir. Bu süreçte yapılan en önemli değişikliklerden birisi de, İttihat ve Terakki hükümetinin 13 Haziran 1911 tarihinde yayınla- dığı bir yönetmelikle Ticaret ve Sanayi Odalarını aynı çatı altında toplamasıdır. Cumhuriyetin ilanından sonra yürütülen yeniden yapılanma sürecinde, 1925 yılında Ticaret Odaları Kanunu ve 1926 yılında Ticaret ve Sanayi Odaları Yönetmeliği çıkarılana ka- dar İttihat ve Terakki yönetimince çıkarılan kanun ve yönetmelik yürürlükte kalacaktır. Bu kanun ve yönetmeliğe göre İzmir Ticaret ve Sanayi Odas ı Meclisi 12 ki şiden oluşuyor; yönetim ise Meclis Riyaset Divanı tarafından yürütülüyordu. Meclis Reisi yürütme sorumluluğunu da üstleniyordu. Gündelik iş akışı dışında özel önem taşı- yan konuların veya ilk kez ele alınacak meselelerin Meclisten önce Encümen toplantılarında ele alındığı da, belirtilmesi gereken işleyiş farklılıkları arasında belirtilmesi gerekli uygulamalardandır. İttihat ve Terakki yönetimi tarafından çıkarılan kanun ve yönetmelikle Oda’nın teşkilat yapısı değiştiği kadar etkinliği de arttırılmıştır. Dönemin en önemli ihraç malları olan tütün, pamuk, incir, kuru üzüm ve halı ticaretinin hakim olduğu liman faaliyet- lerinde Oda’nın doğrudan etkisi çok net olarak izlenmektedir. Limandaki amele birlikleri ve derneklerinin istedi ği ücretlerin belir- lenmesinde Oda muhatap olarak işlev yüklenmiştir. Ayrıca gümrüğün yönetimini elinde tutan Düyun-ı Umumiye İdaresi’nin dene- timinde ve İzmir merkezli demiryolu şirketlerinin uygulamalarına karşı Oda’nın müdahil olduğu bilinmektedir. Bu dönemde yürü- tülmeye çalışılan Milli İktisat Politikası gereği ekonominin işleyişinde Osmanlı tebaası olan tüccarların ağırlığının hissedildiği de belirtilmesi gereken gelişmelerdendir. Oda yönetiminde ve ekonomik hayatta yerli unsurların ağırlığı giderek yükselmiştir. 8 İZMİR TİCARET ODASI TARİHÇESİ Oda’nın bu dönemdeki işlevleri arasında öne çıkan uygulamalar arasında günlük piyasa raporları hazırlamak, rayiçleri tespit etmek ve gümrük kay ıtlarından istifade ile ihracat- ithalat istatistiklerini düzenlemek, Avrupal ı tüccarların yerli tüccarlar hakkında istedikleri referansları vermek gibi faaliyetler sayılabilir. İktisat ve Ticaret yıllıklarından anlaşıldığı kadarıyla İzmir Tica- ret Odası yerli ürün ve mamul maddelerin yurt dışında tanıtımı için de bu dönemde dikkate değer bir çalışma yürüttüğü belirtil- melidir. İzmir Ticaret Odası’nın 1914-1918 arasındaki 1. Dünya savaşı sırasında ordunun iaşesi için önemli çalışmalar yaptığı da bilinmektedir. TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN KURULUŞU VE İZMİR TİCARET ODASI 1919-1922 yılları arasındaki işgal dönemi 9 Eylül 1922 günü Türk Ordusu’nun İzmir’e girmesiyle son buldu. İzmir işgalden kurtulduğuna sevinemeden “Büyük Yang ın” felaketini yaşadı. İzmir Ticaret Odası da bu yang ının tahribinden kurtulamadı ve Oda binası barındırdığı her türlü birikim ve ar şiviyle birlikte yandı. Bugün Oda’nın en eski kayıtlarını oluşturan Meclis ve İdare Heyeti Defterlerinden anlaşıldığına göre yeniden faaliyete geçmesi 1 Kasım 1922 tarihidir. İzmir Ticaret Odası hemen toparlan- ma çalışmalarına başlamış ve Kemeraltı’nda Halimağa Çarşısı’nda bir hizmet binası kiralayarak faaliyetlerini devam ettirmiştir. Siciller yandığı için üyelerinin kim olduğu belli olmayan Oda, Meclis üyeleriyle toplanmış ve yeni bir Meclis Riyaset Divanı seçe- rek tekrar üye kaydetmeye başlamıştır. Yangından sonra 1 Kasım 1922 günü yeniden faaliyetine başladığı için bu tarih Oda’nın kuruluş tarihi olarak benimsenmiş ve kuruluş yıldönümü olarak kutlanmaya başlanmıştır. Bu dönemdeki ilk Meclis Reisi Alanyalızade Mahmut Beydir. Mahmut Bey uzun yıllardır Oda yönetiminde görev almış, hatta 1909 da Meclis Reisi de seçilmi ş olan son derece tecrübeli ve sayg ın bir tüccard ır. Oda’nın yeniden kurumla şmasında Alanyalızade Mahmut Bey, Balcıoğlu Hakkı Bey ve Eczacıbaşı Süleyman Ferit Bey’in katkısı önemlidir. Ayrıca 1925 yılında İs- tanbul Ticaret Odası’ndan transfer edilen Oda’nın Genel Sekreteri İbrahim Hakkı Bey’in de 1925 yılında çıkarılan Ticaret ve Sa- nayi Odaları Kanununa göre Oda’yı yeniden yapılandırmakta önemli rol oynadığı bilinmektedir. İzmir Ticaret Odası 1926 yılı Nisan ayına kadar Osmanlı Devleti’nden kalan kanun mucibince yönetildi. Ancak, Cumhuri- yetin ilanından sonra 1925 yılı Kasım ayında kanun çıkartıldı. Bunu, kanunun yürürlüğünün nasıl sağlanacağını belirleyen ni- zamname izledi. Bu kanun ve nizamnameye göre 1926 yılı Nisan ayına kadar Meclis üyeleri seçildi. Meclis Başkanlığına seçilen Balcıoğlu Hakkı Bey başkanlığında toplanan üyeler ise ilk defa İdare Heyeti’ni yani Yönetim Kurulunu seçti. 1 Nisan 1926 tari- hinde seçilen Yönetim Kurulu, 4 Nisan 1926 tarihinde ilk Yönetim Kurulu Başkanı Eczacıbaşı Ferit Bey ile birlikte ilk toplantısını yaptı. Yeni Kanuna göre 13 adet de komisyon kurulmuştu. 9 İZMİR TİCARET ODASI TARİHÇESİ Bu komisyonlar, şimdiki Meslek Komitelerinin başlangıcını teşkil etmektedir. 1926 yılı Ocak ayından itibaren Oda Mecmuasının yayınlanmaya başlaması da önemli gelişmelerden birisidir. Mecmuanın Odanın faaliyetlerini, ekonomik rapor ve incelemeleri yayınladığı; yurt dışında tanıtım ve duyuru işlevlerini yerine getirdiği düşü- nülürse ve o yıllardaki medya olanakları da göz önünde bulundurulduğunda ne denli önemli olduğu kendiliğinden anlaşılır. 1926 y ılında seçilen meclisin yaptığı en önemli hizmetlerden birisi, şimdiki Oda hizmet binası yerinde bulunan Oda binası- nın yaptırılması olmuştur. Oda’nın sınırlı imkanlarını kendi aralarında para toplayarak aşmaya çalışan meclis üyeleri Oda’n ın hizmet binası edinmesinde taktir edilecek bir davran ışta bulunmuşlardır. İzmir Ticaret Odası, meclis üyelerine verdikleri parayı daha sonra ödemiştir ancak ihtiyaç anında bu imkanın yaratılması sayesinde Oda hizmet binasına kavuşmuştur. CUMHURİYET EKONOMİSİ VE İZMİR TİCARET ODASI İzmir Ticaret Odası’nın bu yıllardaki en önemli ve Oda mensupları için tam bir gurur vesilesi olan konu, adeta Cumhuriyet Hükümeti’ne danışmanlık yapmasıdır. Ekonomi alanında çıkarılan kanun ve yönetmelikler İzmir Ticaret Odası meclisinde tartışı- larak Hükümete rapor ve değerlendirmeler hazırlanmıştır. Yabancı yatırımların devletleştirilmesinde, gümrük ve liman faaliyetle- rini düzenleyen kanunların şekillenmesinde İzmir Ticaret Odası meclisinde ayrıntılı tartışmalar yapılmış ve bu tartışmalar sonun- da hükümete sunulmak üzere öneriler hazırlanmıştır. Buna ilaveten yapılan devrimler sonunda ortaya çıkan değişimden etkile- nen ticaret erbabının sorunları da İzmir Ticaret Odası’nın girişimleriyle giderilmeye çalışılmıştır. Kıyafet Reformu sonrasında el- lerinde fes kalan tüccarların zarar etmemesinde veya eski başlıklardan üreten tezgah sahiplerinin yeni duruma intibak etmelerin- de Oda yönlendirici olmuştur. Özellikle incir ve üzüm ihracatç ılarının sorunları ve halıcıların ihtiyaç duyduğu valeksin ithalatında yaşanan zorluklar İzmir Ticaret Odası’nın girişimleriyle aşılabilmiştir. Yeni gümrük kanunundan kaynaklanan sorunlar, Oda’n ın önerdiği “Geçici Kabul” yasasıyla aşılabilmiş ve tüccarın zararı önlenebilmiştir. İZMİR ENTERNASYONAL FUARI VE İZMİR TİCARET ODASI 19. yüzy ıl ortalarından itibaren panay ır ve fuarlar ticaretin şekillendiği buluşma ortamları olarak yükselmeye ba şladı. Londra, Paris, Chicago expoları bu akımın en önemli durakları arasında yer alıyor ve şirketlerin, malların ve devletlerin yarıştığı arenalar özelliği kazanıyordu. Osmanlı Devleti de bu sergilere katılmakla kalmıyor, İstanbul ve İzmir’de fuar düzenleme çabaları- na da girişiyordu. Ancak, bu istek 1911 yılında Sultan Ahmet Meydanı’nda gerçekleşen küçük bir sergiden öteye gidememişti. 10
Description: