Alan Loy McGinnis Sztuka Przyjaźni

101 Pages·2012·0.92 MB·Polish

Alan Loy McGinnis
Sztuka Przyjaźni
Jak zbliżyć się do ludzi na których Ci zależy
DEDYKACJA
Człowiek uczy się zarówno odnosząc powodzenia, jak i niepowodzenia w bliskich
kontaktach z innymi ludźmi. Osobiście nauczyłem się wiele w obu tych przypadkach.
Książkę tę dedykuję ludziom, którzy pomogli mi odnieść sukces, tym, którzy byli
moimi nauczycielami, doktorowi Taz Kinney'owi oraz Markusowi Svenssonowi. Nie
tylko dlatego spędzamy wspólnie całe dnie, że czujemy potrzebę dyskutowania o
różnych sprawach, ale potrzebujemy rozmawiać ze sobą o nas samych. Opowiadam
im o moich małych zwycięstwach i olbrzymich porażkach. Mogę tak postępować,
ponieważ oni postępują podobnie w stosunku do mnie. Dedykuję tę pracę także Dagny
Svensson, Katrinie Grant, Monice Baaska, ColleonAcord. Każda z nich jest dla mnie
kimś innym, każda też jest kimś więcej niż tylko sekretarką.
Kontakty międzyludzkie mają charakter wielopokoleniowy. Spoglądając wstecz
widzę, że wszystko, co wiem o miłości zawdzięczam moim rodzicom, Alanowi
UnezMcGinnis. Patrząc zaś w drugą stronę dochodzę do wniosku, że moje dzieci -
Sharon, Alan, Scott i Donna - są dawcami miłości innego pokolenia. Uczę się jej także
od nich. Ale przede wszystkim książkę tę dedykuję Dianie, która twierdzi, że jestem jej
najlepszym przyjacielem, a która jednocześnie jest nim z pewnością dla mnie. To, że
jesteśmy małżeństwem jest jednym z najwspanialszych prezentów odżycia.
OD AUTORA
Na wstępie składam podziękowanie za przeczytanie tej książki i cenne, na jej temat
uwagi następującym osobom: Jeffowi Hansenowi, Don fnezowiMcGinnis, dr.
Walterowi Rayowi, Bobowi i SuzanRitchie, Edowi Spanglerowi, dr. Bruce'owi
Thieleman, dr. Johnowi Todo iKaren Todd.
Pierwszym człowiekiem, który powiedział: "to się nadaje do druku!" był David Leek,
natomiast Mikę Somdal interesował się tą pracą od samego początku.
Wyrażam wdzięczność wydawnictwu Simon i Schuster za pozwolenie cytowania
książki pt. "Jak zdobywać przyjaciół i wpływać na ludzi" (How to Win Friends and
Influence People) Dale'a Carnegie oraz wydawnictwu Word Books za pozwolenie
cytowania książki pt. "Już nie obcy" (No Longer Strangers) Bruce'a Larsona.
Kolejność opisów różnych przypadków z mojej praktyki w poradni została zmieniona,
a nazwiska, miejsca i szczegóły są odpowiednio inne, ze względu na konieczność
zachowania dyskrecji. Jednakże problemy opisywanych tu ludzi są całkowicie
prawdziwe.

"Życie należy umacniać wieloma przyjaźniami.
Kochać i być kochanym to największe szczęście istnienia."
Sydney Smith
Wspaniałe nagrody przyjaźni
Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się nad tym, jak to się dzieje, że pewni ludzie są w
stanie przyciągać do siebie innych oraz zdobywać podziw i uczucia swoich
przyjaciół? Niektórzy, czasami niepozornie wyglądający przyciągają do siebie
innych jak magnes przyciąga opiłki żelaza. Ludzie zajmujący kierownicze
stanowiska, którym brakuje sukcesów mają często wielu lojalnych przyjaciół.
Tacy ludzie mogą być bogaci lub biedni, bardzo inteligentni lub nie, lecz gdzieś w
ich osobowościach znajduje się element, który powoduje, że są oni szanowani i
podziwiani. Tym elementem jest przyjaźń.
Moja praca psychologa umożliwia mi obserwowanie wszelkich współzależności
międzyludzkich. Rozmawiałem z tysiącami ludzi o ich najbardziej intymnych
sprawach, a obserwując to, co czynili ci, którzy odnieśli sukces w miłości, poznałem
niektóre z ich sekretów. Celem tej książki jest przekazanie tych obserwacji.
Jak poznanie warunków przyjaźni może uczynić Cię ekspertem bliskich
stosunków międzyludzkich
Podczas badań w naszej klinice odkryliśmy, że przyjaźń jest podstawą każdej
miłości. Przyjaźń ma też wpływ na inne ważne relacje w życiu. U ludzi, którzy nie
mają przyjaciół obserwuje się zmniejszoną zdolność do przeżywania jakiejkolwiek
miłości. Mają oni tendencję do zawierania licznych małżeństw, zrażania do siebie
członków rodziny, często też borykają się z kłopotami w pracy zawodowej. Z
drugiej strony ci, którzy nauczyli się kochać swoich przyjaciół, przeżywają długie i
przepełnione szczęściem małżeństwa, dobrze współżyją ze współpracownikami i
potrafią cieszyć się swoimi dziećmi.
Wkrótce po śmierci znanego w USA komika, Jacka Benny'ego, w telewizji
przeprowadzono wywiad z George Burns. "Przeżyliśmy wspaniałą przyjaźń przez
te 55 lat - powiedziała. - Jack nigdy nie wychodził z pokoju, gdy ja śpiewałam, a ja
nigdy nie wychodziłam, gdy on grał na skrzypcach. Śmialiśmy się razem, bawiliśmy
się razem, pracowaliśmy i jedliśmy wspólnie. Sądzę, że przez te lata rozmawialiśmy
ze sobą każdego wieczora."
Gdybyśmy nie wiedzieli nic więcej o tej parze, można byłoby założyć, że nie mieli
konfliktów także w innych sytuacjach życiowych. Dlaczego? Ponieważ przyjaźń jest
modelem wszystkich bliskich spotkań. Podstawowymi elementami dobrego
małżeństwa, wg socjologa Andrew Gree-ley'a, są przyjaźń i seks.
A jak przedstawia się sprawa, jeżeli chodzi o stosunki z naszymi rodzicami i
dziećmi? Henry Luce, założyciel Time Life Inc., miał prawdopodobnie większy
wpływ na literaturę i opinię światową niż jakikolwiek inny wydawca. Jego
czasopisma czyta ponad 13 milionów ludzi, a ich międzynarodowe wydania
docierają do 200 krajów. Zbudował on nie tylko imperium finansowe, ale także
zrewolucjonizował współczesne dziennikarstwo.
Luce był synem misjonarza w Shantung w Chinach i często wspominał swoje
chłopięce lata. Wieczorami chadzali na długie spacery, a ojciec rozmawiał z nim jak
z dorosłym człowiekiem. Problemy zarządzania szkołą i pytania filozoficzne
zajmujące ojca były głównymi tematami ich dyskusji. "Traktował mnie jak równego
sobie" - mówił Luce. Ich więź była silna, ponieważ byli przyjaciółmi i zarówno
ojciec, jak i syn "żywili się" tym związkiem.
Dlaczego kobiety mają więcej przyjaciół
"Czy masz kogoś bliskiego? - spytałem. - Czy istnieje ktoś, komu możesz powiedzieć
wszystko?" Ona była nową pacjentką, załamaną
rozwodem, a ja próbowałem określić, czy można ją poddać psychoterapii. "Ależ tak
- odpowiedziała żywo. - Bez niej nigdy nie przebrnęłabym przez to wszystko. Jest
co prawda o 26 lat starsza ode mnie, ale opowiadamy sobie o naszych największych
tajemnicach. Jesteśmy prawdziwymi przyjaciółkami."
Ta kobieta jest szczęśliwą kobietą. Po godzinie stwierdziliśmy wspólnie, że dopóki
ma powiernicę, nie potrzebuje się martwić. Dlaczego tego typu przyjaźnie są tak
rzadkie wśród mężczyzn? Oczywiście z powodu różnych uwarunkowań. W naszym
społeczeństwie mężczyznom nie wolno dotykać się, z wyjątkiem podawania ręki
przy powitaniu. Dick i Paula McDonald, współcześni pisarze amerykańscy,
wyjaśniają ten fenomen następująco:
"Większość mężczyzn nie ma pojęcia o sztuce intymności, ani wzorów do
naśladowania. Małe dziewczynki mogą iść do szkoły trzymając się za ręce,
podtrzymywać się podczas jazdy na łyżwach, brać się w objęcia i płacząc mówić:
Jesteś moją najlepszą przyjaciółką. Potrzebuję cię. Kocham cię. Mali chłopcy nie
ośmieliliby się tak postępować. Olbrzymia czarna chmura homoseksualizmu zawsze
wisi nad ich głowami, a jej niszczycielska siła działa od najmłodszych lat. Pedzio - jest
słowem, którego tak bardzo boją się mali chłopcy i to właśnie wpływa na ich
zachowanie w stosunku do innych mężczyzn, którzy mogliby zostać ich przyjaciółmi."
Ostatecznie ma to, oczywiście, wpływ na zachowanie mężczyzny w stosunku do
kobiet, które spotyka w życiu.
Zapytano kiedyś kilku spośród najwybitniejszych psychologów i terapeutów
amerykańskich, ilu mężczyzn ma prawdziwych przyjaciół. Ponure odpowiedzi
brzmiały: "Zbyt mało". Zazwyczaj oceniano tę liczbę na 10%. Richard Farson,
profesor z Instytutu Psychologii Humanistycznej w San Francisco, powiedział:
"Miliony ludzi w Ameryce nie ma w swoim całym życiu nawet jednej chwili, w
której mogliby się wewnętrznie obnażyć i podzielić z kimś innym swoimi głębszymi
uczuciami."
Ponieważ bardzo niewielu mężczyzn może sobie pozwolić na luksus otwartości i
słabości, nie zdają więc sobie nawet sprawy z pustki w ich życiu emocjonalnym.
ICrótko mówiąc, nie wiedzą ile tracą.
Na podstawie niedawnych badań brytyjski socjolog, Marion Crawford stwierdził, że
kobiety i mężczyźni w średnim wieku definiują przyjaźń za pomocą znacznie
różniących się determinantów. W przeważającej większości przypadków kobiety
mówią tu o zaufaniu i powiernictwie, podczas gdy mężczyźni określają przyjaciela
(przyjaciółkę) jako kogoś, z kim "chodzą" lub "osobę, której towarzystwo lubią". Na
ogół przyjaźnie mężczyzn dotyczą działalności zawodowej, natomiast przyjaźnie
kobiet
dzielenia się z drugą osobą problemami i sprawami dnia powszedniego. Mężczyzna
mówi "mój bardzo dobry przyjaciel" o osobie, z którą od czasu do czasu gra w
tenisa, lub którą dopiero co poznał. Ale czy są oni naprawdę przyjaciółmi? Raczej
nie.
Jak wyjaśnia Paula McDonald, młode kobiety biorą sobie to wszystko bardzo do
serca i są wybredne. "Sądzę, że większość kobiet szuka dziś czułych mężczyzn -
mówi Lynn Sherman - i naprawdę nie ma różnicy, czy potrafi on podnieść tapczan
jedną ręką czy dwiema. Uważam, że większość kobiet pragnie znaleźć raczej
mężczyznę - przyjaciela."
Introwertyzm nie jest złą cechą
Kiedy zachęcam kogoś do poświęcenia się przyjaźni, nie twierdzę, że należy być
ekstrawertykiem. Niektórzy ludzie sądzą, że ich głównym problemem jest
nieśmiałość.
Pewnego wieczora stałem z pewnym neurochirurgiem przy oknie i patrzyliśmy, jak
zapalają się światła miasta. Nie było mu łatwo zacząć rozmowę. W końcu wziął
głęboki oddech, jak człowiek zamierzający wskoczyć do basenu z zimną wodą, i
powiedział: "Sądzę, że jestem tutaj dlatego, ponieważ nie układają mi się stosunki z
innymi ludźmi. Przez wszystkie te lata walczyłem o to, by stać się wybitnym w
swoim zawodzie, myśląc, że kiedy to osiągnę, ludzie będą mnie szanować i będą
chcieli być blisko mnie. Lecz tak się - niestety - nie stało."
Zgniótł w dłoni styropianowy kubek do kawy, jakby chciał podkreślić swoją
determinację. "Uważam, że wzbudzam szacunek tam, w szpitalu - kontynuował -
lecz w rzeczywistości nie mam nikogo bliskiego. Nie mam nikogo, w kim mógłbym
znaleźć oparcie. Nie wiem, czy pan może mi pomóc - całe życie byłem nieśmiały i
pełen rezerwy. Wszystko, czego potrzebuję, to gruntowne przebadanie mojej
osobowości."
Gdybym spotkał tego człowieka, gdy rozpoczynałem pracę po studiach,
dwadzieścia lat temu, prawdopodobnie spróbowałbym takiego gruntownego
przebadania, jakiego oczekiwał. Lecz im dłużej pracowałem z ludźmi, tym więcej
czci miałem dla nieskończonej osobowości ludzkiej i tym bardziej niechętnie
próbowałem zmieniać kogokolwiek.
Jednym z niebezpieczeństw bycia psychologiem - reformatorem jest możliwość
ulegania pokusie podejmowania prób zmieniania pacjentów wg własnych
wyobrażeń i wzorców. A przecież Bóg uczynił każdego z nas niepowtarzalnym, a
duszę ludzką otacza tajemniczość i piękno! Dobry psychoterapeuta jest czasem
podobny do astronoma. Poświęca swoje życie na studiowanie gwiazd i na
podejmowanie prób określenia, dlaczego pewne systemy gwiezdne zachowują się
tak czy inaczej. Wyjaśnia istnienie tak zwanych czarnych dziur, a w końcu
wspaniałość tego wszystkiego przyprawia go o grozę.
Mimo że nigdy w pełni nie zrozumiałem moich pacjentów, moim celem jest być
przy nich blisko, kiedy próbują odnaleźć siebie. Wspólnie obserwujemy
powstawanie i zmiany danej osobowości - a wszystko to w celu lepszego jej
zrozumienia. Zamiar jej dogłębnego poznania byłby z mojej strony równie
arogancki, jak ze strony astronoma zamiar przebudowania systemu słonecznego.
Natomiast, jeżeli będę w stanie pomóc pacjentowi zrozumieć, kim Bóg go stworzył,
a potem pomóc mu być tym kimś, będzie to dla mnie wystarczającą nagrodą.
Wobec tego powiedziałem mojemu nieśmiałemu znajomemu, że nie mam ochoty
zmieniać go w gadatliwego i towarzyskiego poklepywacza po plecach. Poza tym, to
nie tyle jego cicha osobowość wpędzała go w kłopoty, co raczej jego wzory
postępowania w stosunku do innych ludzi. Kiedy miejsce tych złych zwyczajów
zajęła umiejętność dobrego współżycia, całe jego życie też się zmieniło. Odkrył
nagle, że swobodniej rozmawia ze swoimi pacjentami, a inni lekarze także
zaczynają się przed nim otwierać. Nadal jest on introwertykiem, ale zaprzyjaźnił się
już mocno z trzema czy czterema osobami. Kiedy go widziałem po raz ostatni,
spostrzegłem, że coś się już w jego życiu zmieniło.
Fakt zostania lub nie duszą towarzystwa nie ma wpływu na naukę sztuki kochania i
bycia kochanym. W rzeczywistości człowiek, który nie pełni takiej roli, może lepiej
współżyć z innymi niż ten, kto rozwesela i zabawia całe towarzystwo.
W moim rodzinnym mieście zmarł ostatnio pewien skromny hodowca drzew.
Nazywał się Hubert Bales i był najbardziej nieśmiałym człowiekiem, jakiego
kiedykolwiek poznałem. Kiedy mówił, płonął ze wstydu, mrugał nerwowo oczami i
nerwowo się uśmiechał. Nigdy nie bywał w kołach wpływowych. Hodował swoje
krzewy i drzewa, obrabiając własnymi rękami pozostawiony przez ojca kawałek
ziemi. Był typowym introwertykiem, lecz kiedy zmarł, jego pogrzeb był
największym pogrzebem w historii miasta. Było na nim tylu ludzi, że zajęty był
nawet balkon w kościele.
Dlaczego nieśmiały człowiek zdobył sobie serca tak wielu ludzi? Po prostu dlatego,
że z powodu swej nieśmiałości wiedział, jak zdobywać przyjaciół. Opanował tę
umiejętność do perfekcji i przez ponad 60 lat ludzie byli u niego zawsze na
pierwszym miejscu. Być może spostrzegli oni, że hojność jego ducha była czymś
niezwykłym. Dlatego tak bardzo go kochali.
Przyjaźń: rzecz cenna
Jezus przywiązywał wielką wagę do kontaktów międzyludzkich. Większość jednak
czasu spędzał raczej na pogłębianiu swego związku z kilkoma wybranymi osobami
niż na zwracaniu się do tłumów. Co więcej,
Jego nauki pełne były praktycznych rad dotyczących zdobywania sobie przyjaciół
oraz odnoszenia się do bliźnich. Przykazanie dotyczące tych spraw było tak ważne,
że Chrystus zawarł je w słowach: "Przykazanie nowe daję wam, abyście się
wzajemnie miłowali, tak jak Ja was umiłowałem; żebyście i wy tak się miłowali
wzajemnie. Po tym wszyscy poznają, żeście uczniami moimi, jeśli będziecie się
wzajemnie miłowali." (J 13,34-35)
Te słowa zostały wypowiedziane 2000 lat temu, lecz ich aktualność potwierdzana
jest również przez współczesne badania. Dr James J. Lynch, angielski nauczyciel i
autor, w swojej książce pt. "Złamane serce" (The Broken Heart), wskazuje, że osoby
samotne żyją wyraźnie krócej. Lynch, będąc specjalistą chorób
psychosomatycznych, cytuje wiele danych statystycznych dla zademonstrowania
ujemnego wpływu samotności oraz magicznej wręcz siły kontaktów
międzyludzkich.
Nawet z punktu widzenia spraw finansowych, nasze przyjaźnie są najcenniejsze.
Studia przeprowadzone przez Carnegie Institute of Technology wykazały, że na
polu inżynierii sukces finansowy w 15 proc. zależy od posiadanej wiedzy
technicznej, natomiast aż w 85 proc. jest on uzależniony od umiejętności, które
można nazwać "inżynierią ludzką", czyli od osobowości i umiejętności kierowania
ludźmi. Dr William Menninger, znany amerykański psychiatra i psychoanalityk,
stwierdził, że gdyby uwolnić ludzi od ich pracy w przemyśle i wówczas przeprowa-
dzić badania dotyczące podziału kompetencji oraz ich związku z niepowodzeniami,
to okazałoby się, że niekompetencja społeczna jest powodem aż 60-80%
niepowodzeń. Jedynie 20-40% niepowodzeń powodowanych jest przez
niekompetencję techniczną.
Można uniknąć powtarzania dawnych niepowodzeń
"Próbowałem wiele razy - powiedział pewien muzyk, który opuścił zespół. - Chyba
już to zaakceptuję - nie potrafię współdziałać z innymi. Z pewnością będę samotny
już do końca życia." Przyszedł do naszej poradni z zamiarem poddania się leczeniu
antydepresyjnemu. Nie otrzymał żadnych leków, jedynie pomoc dotyczącą
współżycia z innymi. Depresja znikła. Ja i moi koledzy pomogliśmy mu zapomnieć o
dawnych przeżyciach i skoncentrować się na nauce sztuki przyjaźni. Podczas
terapii mógł on analizować swoje niepowodzenia. Kiedy był odrzucany, nauczył się
analizować i wyciągać wnioski ze swoich błędów. Nie przychodziło to łatwo, ale z
czasem wszystko zaczęło się dobrze układać.
Podczas niedawnego ślubu owego muzyka zadowolenie w oczach panny młodej
potwierdziło, że nauczył się on bardzo dobrze sztuki kochania.
Lincoln uważał się w swej młodości za ponurego niedołęgę, jeśli chodzi o stosunki z
innymi ludźmi. Oświadczając się Mary Owens w roku 1837 dodał posępnie:
"Według mnie, lepiej żebyś tego nie zrobiła." Po tym, jak panna Owens odrzuciła
jego propozycję, Lincoln napisał do jednego ze swych dobrych przyjaciół:
"Doszedłem teraz do wniosku, że przestanę już myśleć o małżeństwie - a to dlatego,
że nigdy nie usatysfakcjonowałaby mnie kobieta, która byłaby na tyle głupia, żeby
wziąć mnie za męża."
Lecz mimo to ów człowiek kontynuował naukę współżycia z ludźmi, a kiedy zmarł,
minister wojny Scanton - niegdyś wróg Lincolna - powiedział: "Teraz należy on już
do wieczności."
Kolejnym przykładem na to, że można nauczyć się kochać i być kochanym, jest
życie Benjamina Franklina. Będąc ambasadorem we Francji był najbardziej
rozchwytywaną osobą. Lecz czy Franklin zawsze był tak popularny? Raczej nie. W
swojej autobiografii przedstawia on siebie jako zbłąkanego, nieokrzesanego, mało
interesującego młodego człowieka. Pewnego dnia w Filadelfii jeden z dobrze
znanych mu kwak-rów wziął go na stronę i smagnął następującymi słowami: "Ben,
jesteś niemożliwy. Twoje opinie są policzkiem dla każdego, kto choć trochę różni
się od ciebie. Twoi znajomi czują się w towarzystwie lepiej, kiedy ciebie tam nie
ma."
Jedną z najwspanialszych cech charakteru Franklina był sposób przyjęcia tak
ciętego upomnienia. Był on na tyle mądrym człowiekiem, że zdał sobie sprawę z
tego, iż najwyraźniej zmierza ku niepowodzeniu i katastrofie towarzyskiej; dzięki
zasadom przyjaźni, do których się zastosował, zmienił swoje postępowanie i siebie
samego w radykalny sposób.
Nikt nie musi być samotny
Można nauczyć się zasad odnoszenia się do bliźnich tak dobrze, jak uczynili to
Lincoln i Franklin. W każdym z następnych rozdziałów podana będzie prosta
reguła, której zastosowanie ułatwia współżycie z innymi ludźmi. Reguły te nie
zostały stworzone przeze mnie. Są one ekstraktem doświadczeń pacjentów, którzy
zostali moimi przyjaciółmi. Zasady te mają również swe źródło w pracach filozofów
i psychologów, od Sokratesa do dr. Joyce Brothersa. Ponadto przeczytałem wiele
książek historycznych i setki biografii, aby określić, co spowodowało, że mieliśmy
w historii tyle wielkich przyjaźni i miłości.
Sztuki współżycia z innymi można nauczyć się tak, j ak gry na pianinie, czy
programowania komputera. Nie chcę bynajmniej powiedzieć, że jest to łatwe - ten
problem jest oczywiście bardzo złożony. Tego rodzaju umiejętności można się
jednak nauczyć, a przeistoczenie się w eksperta przyjaźni będzie jedną z
najcenniejszych rzeczy w życiu.
PIĘĆ SPOSOBÓW POGŁĘBIANIA KONTAKTÓW TOWARZYSKICH
Część pierwsza
"Miłości trzeba się uczyć i jeszcze raz uczyć;
ten proces nie ma końca.
Nienawiść nie potrzebuje instrukcji;
wystarczy ją tylko sprowokować."
Katherine Annę Porter
Dlaczego niektórym ludziom nigdy nie brakuje przyjaciół
Człowiek, o którym tutaj mowa, był otoczony absolutną tajemnicą -był tak skryty i
enigmatyczny, że przez ponad 15 lat nikt nie mógł z pewnością stwierdzić, czy
rzeczywiście żyje; nie mówiąc już o jego wyglądzie i sposobie zachowania.
Howard Hughes był jednym z najbogatszych ludzi świata, mającym wpływ na
tysiące ludzi, a może nawet na rządy i mimo to jego życie pozbawione było słońca i
radości. W późniejszych latach swego życia miał zwyczaj latać samolotem z jednego
kurortu do drugiego - Las Vegas, Nikaragua, Acapulco - a jego wygląd zewnętrzny
stawał się coraz bardziej dziwaczny. Rzadka broda zwisała mu do pasa; włosy
sięgały do połowy pleców. Jego paznokcie u rąk miały po 5 cm długości, a u nóg
poskręcały się na kształt korkociągu.
Przez 13 lat Hughes był mężem Jean Peters, jednej z najpiękniejszych kobiet świata.
Ale ani razu przez ten okres nie widziano tej pary razem, nie było wiadomo też o
istnieniu choćby jednej wspólnej fotografii. Przez jakiś czas zajmowali dwa
oddzielne domki w Beverley Hills Hotel (płacili po 175 dolarów za dobę za każdy z
nich); później ona mieszkała we wspaniałym i dobrze strzeżonym domu French
Regency na szczycie wzgórza Bel Air. Z czasem zaczęła coraz rzadziej odwiedzać
swego męża w Las Vegas. W końcu, w 1970 roku rozwiedli się.
"O ile wiem - wyznał później jeden z powierników Hughesa - on nigdy nie kochał
żadnej kobiety. Po prostu nic dla niego nie znaczyły." Sam Hughes często mawiał:
"Każdy człowiek ma swoją cenę, inaczej tacy jak ja nie mogliby istnieć." Mimo to,
nie było takiej sumy, która dałaby mu uczucie, że ludzie są z nim związani.
Większość jego pracowników twierdziła, że czuli do niego odrazę.
Dlaczego Hughes był tak samotnym człowiekiem? Dlaczego, mimo posiadania
nieograniczonej ilości pieniędzy, setek pomocników i tylu pięknych kobiet, nikt go
nie kochał?
Proste - taki był jego własny wybór.
Od dawna wiadomo, że Bóg dał nam w posiadanie rzeczy po to, by ich używać i
cieszyć się nimi. Hughes nigdy nie potrafił cieszyć się otaczającymi go ludźmi. Zbyt
zajęty był manipulowaniem nimi. Interesowały go maszyny, przyrządy,
technologie, samoloty i pieniądze. Były to zainteresowania tak dla niego zajmujące,
że nie było w jego życiu miejsca dla ludzi.
Pierwsze miłości
Podczas obserwacji ludzi bardzo kochanych przez innych stwierdziłem, że wierzą
oni, iż ludzie są podstawowym źródłem szczęścia. Dla takich osób ich bliscy są
czymś bardzo ważnym. Bez względu na to, jak bardzo byli zajęci, tak układali sobie
życie, aby mieć zawsze czas na utrzymywanie dobrych kontaktów towarzyskich.
Z drugiej zaś strony, rozmawiając z osobami samotnymi, często mogłem zauważyć,
że mimo narzekania na brak bliskich znajomych, właściwie nie robią nic, żeby mieć
przyjaciół. Ludzie ci, podobnie jak Howard Hughes, są tak zajęci zarabianiem
pieniędzy, osiąganiem stopni naukowych albo powiększaniem swoich kolekcji
znaczków pocztowych, że po prostu nie mają czasu na uczucia.
Emerson zauważył kiedyś, że: "troszczymy się o swoje zdrowie, odkładamy
pieniądze, urządzamy mieszkania; lecz kto może powiedzieć
z całą pewnością, że nie jest prawdą, iż najbardziej potrzeba nam przyjaciół?"
Wobec tego pierwszą zasadą, która pogłębi waszą przyjaźń jest:
DAJ PIERWSZEŃSTWO KONTAKTOM TOWARZYSKIM
Miłość i strata
Czasami ktoś zadaje mi pytanie: "Doktorze McGinnis, czy sądzi pan, że miłość jest
rzeczywiście tego warta?" Często pytający jest osobą rozwiedzioną i obawia się, że
kolejna miłość może oznaczać kolejne rany.
Tacy ludzie prawdopodobnie nigdy nie zaznali prawdziwej miłości, bo jeżeli ktoś
doświadczył choć raz intymności i poświęcił jej swoje myśli, ten zgodzi się z
poetami, którzy od wieków głoszą, że miłość JEST tego warta. Po śmierci A. H.
Hallama, angielskiego eseisty, Tennyson -najbardziej wpływowy poeta epoki
wiktoriańskiej - powiedział: "Lepiej jest kochać i stracić osobę kochaną, niż nie
kochać w ogóle."
Ja też miałem znajomości, które się skończyły. W kilku przypadkach niepowodzenia
były dość spektakularne i pozostawiły po sobie ból emocjonalny. Ale bez względu
na to, jak krótko trwało uczucie i jak bolesne było rozstanie, patrzę na nie z
wdzięcznością za doświadczenia, których nabyłem dzięki innym ludziom. Jeżeli
rozstanie spowodowane było tylko przeprowadzeniem się przyjaciela, miło jest
mieć świadomość, że na drugim krańcu kraju jest ktoś, komu na nas zależy.
Moi rodzice mieszkają w Teksasie, ja w Kalifornii i nasze ścieżki rzadko się
spotykają. W sumie byłem poza domem dłużej niż tam mieszkałem. Mimo to
wątpię, żebym przeżył choć jeden dzień i nie pomyślał o rodzicach. Kiedy byłem
dzieckiem otaczali mnie miłością, a i teraz okazują duże zainteresowanie tym, co
robię i co czuję. Kiedy więc moje myśli biegną do nich, przynosi mi to spokój i
ciepło - po prostu dlatego, że się kochamy.
Helen Keller powiedziała kiedyś: "Razem ze śmiercią kogoś, kogo kocham...umiera
cząstka mnie samej...lecz wkład takich ludzi do mojego szczęścia, siły i rozumienia
daje mi nowe bodźce do życia na tym świecie."
Za mato czy zbyt wielu przyjaciół?
Dr Stephen Johnson sugeruje, aby zadać sobie następujące pytania dotyczące
kontaktów towarzyskich:
1.Czy masz chociaż jedną osobę, do której możesz pójść w chwilach załamania?
2.Czy masz choć kilku takich znajomych, którym możesz złożyć niespodziewaną
wizytę bez potrzeby usprawiedliwiania się?
3.Czy masz takich znajomych, z którymi spędzasz czas na rekreacji?
4.Czy masz takich znajomych, którzy pożyczą ci pieniędzy, kiedy ich
potrzebujesz, lub takich, którzy pomogą ci w sposób praktyczny, kiedy liczysz na
taką pomoc?
Jeżeli twoje odpowiedzi są generalnie negatywne, to znaczy, że twoje życie
towarzyskie hamuje rozwój twoich przyjaźni. Niektórzy ludzie bywają tak
zaabsorbowani licznymi przyjęciami i innymi wydarzeniami towarzyskimi, że po
prostu nie mają okazji związać się z kimś bliżej. Wynika to stąd, że nie sposób jest
mieć więcej niż kilku naprawdę bliskich przyjaciół. Czas na to nie pozwala.