ABD Emperyalizmi ve Ortadoğu

328 Pages·2014·4.051 MB·Turkish

by  Mehmet Ali Yılmaz

ABD
EMPERYAliZMi
•
·
lll
ve
=
ORTADOÖU
...
il
...
...
=
<
..
...
-·
....
il
-·
c
CD
=
=
....
..
=
=
cn c
=
•
IMGE
kit abevi
195y3ı lıAnndtaa lydao'ğdaMane hmetAl iY ılmaz, 197lO'DdTeÜ' ygei r1di9.7l 0yi'ı lla­
rıbna şınidtainb adreevnr igmecniç mlüicka deilçeisnyide ear l d1ı97.4 'Atnek arak'ud­a
rulagne nçölrigkü Atnük,a rDae mokraYtüikks eÖğkr enDiem rneğ(iA'DnYeÖ Dü)y e
olaYnı lm1a9z,7b 5a şlarkıunrdualO aDnTÜ -DERk'uirnu cularıy earr aaslıddneıdr.a­ Bu
neğibna şkanlyıagpıaenrnıkA, n kara'ddeavkrii mci-dgeemnoçklrkeaurtri dnu Agnuk ara
Yüksöegkr enDiemr neğ(iA'ÖYnDi)ny önetismeiçnie1l 97d0i'.yıl lil argdean çlkiağreş ı
başlaftşaıilssaatnl dıvreıi lşagra lklaeryrşeüı r ütüdleevnr immüccia deölregyüit leyenler­
denb irioslia rDaekv,r iGmecniç hlairke kektuirnuivlneu ö şr gütlfeaanlmiey etlbeur­inde
lund1u9.7 y6ı lı,nT düarkidyeev rigmecniç liiğhitniioynla acmnıe rkegzein çölrigkü tü­
nünk urulçuaşl ışmalyaenarnl daMane hmeAtlY iı lmbauzç ,a lışmsaolnaurc uonlduaş ­
turuDleavnr imci DGeernnçelkiFlkee dreir asyo(nDuE'Vn-uGnE NÇ) BaGşeknaeonllı ­
duM.e hmeAtlY iı lmDaezv,r imchia rYeokle ötrignüitnl evneme mepseir yalizme-faşizme
karvşeır imlüecna delyeünkisne ltiiçlimne siç alEıyşltüaıls. k edr1ai2r besisnodnerna
yakalavneod nıb iyrı kla dahra piysa tHtaıp.i sçtıeknt ıskotnarTnaA KSAV'ın kurulu­
şunda çBaulv ıaşkt[yııö.nn etimbiunlduenY aınl mÖaDzP,' nkiunr ulçuaşl ışmalvaer ında
ilk döPnaermMt eic lnidseyi e'ra ldKıu.şr unkalSeemva dsi1s imliş iibri r koiltaanb ı
MehmeAtl Yiı lm2az01,1y ılınbdua ny aannaa hkir.ggeönr.ütşrly'eadrzeim nasiyü ır dü­
rüyor.
Deryieen
MehmeAtl i Yılmaz
ABDE m eralizvmei
p y
Ortadoğu
MehmeAtl Yiı lmaLze veYnatk ış
•
M.T anjAuk adH aluBka şçıl
•
KemaUll usalOeğru Tzü rkyılmaz
•
.,
IMGE
kitabevi
ImgKeit abeYvaiy ınlan
GeneYla yYınö netmeni
ŞebneÇmi lTeabra kçı
ISB9N7 8-975-533-767-8
© ImgKeit abeYvaiy ıanrMlıe,h meAtlY iı lm2a0z1, 4
Tümh aklsaarkıl ıdır.
Yayıinzcnoıil madkaıns,m deeno lsa
fotokofpiil,m e lvebk.t rvoemn eikka nik
yöntemlçeorğlael tılamaz.
ı.B askAın:k arMaa,y ı2s0 14
Editör
YavuAz lgoan
GrafTiaks arım
AslSıezer
DizvgeiS ayDfüaz eni
YalçıAnteş
BasvkeıC ilt
PeliOnfs eTti pMoa tbaacSıalnTiı.kc. L td.Ş ti.
IvedOirkg naizMea tbaacSıiltaers i
558.S akN.o :2 8Y einmahallneka-rAa
Tel(3:1 2)3 9255 8 0-8• F3a ks3:9 525 8 4
www.pienolfsecto.m t.r
$ertiNfoi:1k 6a1 57
ImgeK itabevi
YayıncılSıaknv .eTP iazc.. ŞLttid..
KonuSro kN.o 3:K ızı0l6a6y5A 0n kara
Tel: [phone] 6ll-411894 2
Interniemtg:ce o.m.• tE-rP ostiam:g [email protected]
YayınSeevrit iNfoi:lk la45 6
İçindekiler
Önsöz 7
...........................................................................................
EmpeyralizSmuirni ySea'lydeıv reTı üsrık iye ll
............................
(Mehmet AYıllim za)
YenOid akA:sa y-Pasifik. 2l
............................................................
(MehmeAtli Y ımlaz)
EmpeyralizTmüirnk iyEel'Geye iç irme Süreci 27
..........................
(MehmeAtli Y ımlaz)
Anti-Knoimzüvme N ATO'nKuunr uluşGuindaeY no .l. 35
...........
(MehmeAtli Y ılzm)a
ABDE mperyalOirztmaid oğVua'zdgaenç ,m ez
AncaVka zgeçirilir 45
...............................................................
(MemheAtli Yı lmaz)
MazlumlBaurgıünn Ckeüp hesi 51
.................................................
(MemheAt liYı lmza)
BüyüGkü çlUezrl aşmıuy?o r 57
.....................................................
(MehmeAtli Y ımlaz)
NATO Taoğpır 63
...........................................................................
(MehmeAtli Yı lmaz)
OrtadvoeğT uü rkiDyeev rimcimleuş?i yor 79
................................
(MehmeAtli Yı lmza)
BOP'Tuünr kiyeD'adyeaknia .kl.a.r ı 83
...........................................
(LevenYtak ış)
l2E ylülE'küonn oPmolii tvieJğe io potil.ği i 93
..............................
(LevenYaktı ş)
TürkiSyoelK uü,r Sto lvueY oluSno nu 101
...................................
(LevenYtak ış)
ls
ABDE mperyalivzeO mrit adogu
"BüyüOky unu"nO da:ğA ıfganistan llS
....................................... .
(MT anjuA ka)d
AvrasyacRıeleıPlko tlviiek a 123
....................................................
(MT anjuA ka)d
AmeriHkıaz Glüaç Y itirirse 137
....................................................
(MT anjuA kad)
ABD'Tyeep kiYlüekrs eliyor ı43
....................................................
(HaluBkaş çıl)
ABDE mperyalviezS miiy aİssil am ısı
......................................... .
(HaluBkaş ç)ı l
UlusKaulr tuMlüucşa devleeE smipe ryalizm ı9s
..........................
(HaluBkaş çıl)
Kafkasl'BaArDd/NaAT O-'RusyÇaa tışması:
5G ünS avaşı ı83
.....................................................................
(HaluBka şı)çl
KüreselvleeS şamvea ş-lİaÇçra ıtşmalar ı97
.................................
(HaluBkaş çıl)
Petrol vGea zKD oomğşaulsT uür:k iye 259
...................................
(HaluBka şıçl)
YenAik deniz 28ı
............................................................................
(KemaUllu sa/e)r
EnejriSe ktörKüanmdueM ülkiyetinin ve
PlanlamSatnrıjaknit eÖnemi 289
............................................
(OğuTzü ryıklmaz)
Önsöz
Toplumillagk iolniu lairkdbiaü yüsko runuvmaurzN. e loelru p
biitğtisnüir eikzllie yebviedl amheiaky bii tro plumg eirççienk çi
alternatiflBeurn lüharireç tbzmiaermk ab.ni tmeyetcoeprklu,uc u
bakısşaah iopl anilçairhn a yatbıipnra rçoalsmıa kçtıaknm aya­
cako lasnü reçvleae rra yışlBairdzde kı ern.dy ia şasmü remizde
buneal imizgdeelndk iağdia r katteırlcmeiadhyi ıy oErluizn.i zde­
kid erlernkeoyneou l avned ahöan ce Anafikibri grsr iutpe sinde
okurkuanr şçmıak moılşa n makbauyl aekllearş tıumtıao rllaır ak
sürdürçmaeb asbıinprıa nr çasıinbdaarne ttir.
Anafiykaizra rtloaprrulıcu ua tlernatiüfrleetriilvnmeh e as­i
yata geçiiçriminül mmkeüsonil aenng enbiaşkısşaah oilpm aya
çalıkşiaşni leDradhniaer bt.i şre kiilfdaeed dee rsoelka,y şlaahn­
loanrluay durmaya çalıöşnmcaemlanikektllaoee,lr u bpi ttiğini
anlamaçyaal ışmvaek tbau tnoup lcuuaru tlernatiüflreertiinl me­
sinöinnk oşoullaur gaökr mektBeudd iurr.u m, ekliyb aeztatrel a­
rın bellis aghöoirlpüm şaldeaırnğelı a mgıenlam emetkatmte e,r ­
singeö,r üşldeornimnuikş a lıplkaurrdtaanr yaarraakvt eıa cçıı k
bizre mingdeel iştgiarymree tteimnsiei tlm ekteTdoiplru.m sal
hayatın gheılzıiinşzıml ee meznoirnll uakrıbyilral ,is kitbeoerr­
tamda ve medyada yayıleagne mkeainnt llaey ıkşüllatrüırnü ve
denetimidnedzeeknif ormaysayrotanıtuğznıi hkianr ışıhkelrı ğı
alanydaay gınlbauşlmuınşm akVtea dıtdraa.mb un edenklaer ­
maşıgke rçeknleitğ işb eikri olrdtea kyoay mçaa badsaıh daa
önemk azanıVyeog re.na ey nnıe denklaep italiezmmp ervyea ­
lizmddeens taelka n gerkiacrmişulıhi ağeleite nfg elişmeösni nin
koşullarbıinrddieasb niu duDra.h iay yia,n die mokrvaeth iuk­
kuksaa ygdıollıa,y ıöszıgyüblria tr o pludmoağ ryuo all maakn ­
cak kargmearşçıekk çlöizğüimnl ensmaeyseis imnümdkeü onl a-
ABDE mperaylizimv eO rtadoğu
bilEisra.s beuns üreokllair yaakp ılmgaesrıe kbeinçr a lışmadır
çünkşüu vbeuyk ao nuyçuöü zmledbiiktş teik libnidyrea klaşım
olamaHze.rk onuydaa imdaa hfara klaıç ılabradkamna mkü m­
küno ludğug ibtio,p lumhuenra lanı birebtikrilleheraşi­iyml e
lindkıes,va eu zuvna deilçvi ed ıdşi namikslüerreiikentlk il ediği
değişimlere tabidir.
Buk itadpetrarrl eenm akaleTlüerrk iyet'edmeebklai z ı ge­
lişmeleri bödlegğeklimişikizlıdeşerı kğiıa nndlaa mçaayal ıyşaa­n
zılarOdrıtra.d oKğauf,k avseyg ae neoll arAavkr asaynaa karası
üzerinpdoleiktii kavleba urnılna srüırne kli bdielğeivşşeke en
sonuçılnaıürnl kemniezk ia daert kilheedrikğeibs iilndh iuğsiu s­
lardır. Yabzuak ralramraışmııkbzla ızyğıöı nnl eerliaenl im ışlar­
dırE.l bektitb eu a nalinzilheçaröii z ümlemoellaergraö kr mek
yeriannel,a myaöynae ylaikkl aşımlar,d adb üaşzüınmlcaaelr ­ını
zemerlioe largaökr megke rekKiarl.d ıg eklii şmçeolğzeuar m an
öngörülmmüemskiü onl maybainhr ı zvdaeg enbee klentyial ere
dab eklenehnelrze armea tna mu ymayiasnt ikameotrtlaeyrad e
çıkabilmeDkitğeekdroi nru.l aorlddauu gğibpio,l itdiak,a ön­
yargıınlh aarkioml udğu bvüey ük zararb isrvo esrydaaillğa in ­
dırŞ.a yzeith nidmoiğzr oud aklanmahmiıçşbgsiöarz, l yüekt erli
olmuyNoerv .a kri k oşullanhmeambl aakrı şhteamd, ey orumda
hataalratrıırr .ı yo
Türkityoepr luuchua rekeçtolkue zruiz na mandgıerr çekçi
ve kapsaamlltıe rbüniraret tiefm emkeekntddeiı, ş ınedmapno ze
edildeanra l anlsaırkaı şıp bkuallumnımşa kBtuanduıbnri. r çok
nedeanria sıdnüdşaü nzcaea fölnadrgeıe lBiirl.g iendiinn ilmesi
ves isteimrlielşmkteosniu suynetdear siazçlıikkAt mıarb .u ndan
çokd ahöan emloilsaiy lbaarkaıy şö ntemlerinin yetersizliğidir.
Topluucruy aklıarnlşarsaa hoilpd uğuinlues rüirrr elerçionğ bui,r
yandlainb erallenetirgkir nu pvlea driığynea,rn ddaanm illiyetçi
ektilearlitnı enmdpae,r yalpiozlimikitanl aryıendıenğg iinrem iş­
tiBru.d urubma ğımsız düçşoükön nmeemybliii sr o ruhna line
getirbmuilşu nmaktKaıdsvıaar d.e de bilgi eksikliğimizi telafi
etmek mümküanmdaü rk,et nodpil yuamp ımvıezk aü ltürümü­
zeh asb ağımdsüışzü nscies temlgeerliiinrşiitnl maensciad ka ha
uzun vamdüemdkeü onl abilbeişcree ykrd .Kie ndfile sefeysai­ni
ratmayyaan ,yd aar atamtaoypalnu mlyaarbıanne ctık iledrad­en
haf zalzaa rgaörr meksaiç ınılmRaeezfrdaınrs.l ayraıbnaınzc ıysa,
bakışladraiı sntıiezsr t emez beutnkdialne neTcüerkktiiyre.' de
yabanbcaık ışlyaaryıgnı nzliıhğiın,l ekrıdseıkrivl eık ğaırnı şıklı­
ğın önneemdlein lerbiinrdiesni dir.b ibBraa kğııvşmeles alı ezş ti­
rebli şre kidlüdşeü nmbeayşel aimçaikçn o kg ekça ldaımkaz a­
rarnıenr esidnödneünlk saer dYıarz.ık kiy ,a kın tarihimizde top-
[s
Önsöz
lumckue simhleemre hne rs eferbiantdıedd aünş ünvceme o del
aktarmaycaıplmıığşHıta ılrb.uh kiiç bmiord ebla şkbait ro pluma
uymayacgaiğbbıii ,tr o pliuçmi bne lbliizr a maanr alığında ya­
pılmoılşam no deldleeb rib ra şakz amangdeaç eorllaim aTzo.p ­
lumlagriıdne rdeakh haı zgleılt iişğçia ğımıazkdalar,m acılığın
zararlardıa f zadlaahdaBı urd .u rusmo nd ereyceer leişçispe l­
leşmivşekt uirrt ulymoağkub ni çra bgae rektivraikrri .t, a Nhel il
yaparbkaetnı lısluanrdıunbğ iul vgegi ö rüşlheerrihnab nigrii sini
aktarmbaikz dhael çao kg eçebrildriu rumdBuirl.eg lib,e htetre
yerdaelnı nabaimlabi urn,l anraısnvı eln içoiln uuşrtuulğdu ve
hangain lamltaanş ıdığdıenğıe rdlae ndviear lmteekr flneartiin
ışığında baikbrto arrçmtaukr .
Yazarlhaarlıinsb aenkel enotkiusril,ba örlıgne miilzglbieul i
yazıilnacreıl eerlkeeşnty iarkellaş ımölnpa lraınntdıua t mavlea rı
böyledcüeş ünmieçki n toulruaşcatkelmaerslıai ğ lammlaalşat­ır
rıdır. Öneomllaiy lbaoarlkaaı nbş etlarl eif ernaonkst aollaurşı­
turmakBtuır ref.enr saloautrr dukstoann,r a ardaır kakseıs ilme­
deng elyeenn i gelidşemğeelrelreind çiorkdm aehkka o l.aloya ­
caktÖıtrye.a ndarne,f eransliasrhe i,yç abbniilrlı gşi yığını doğru
değerlensdaiğrlmaem ayaBcialkgtiılre.r dçeoğğizuşa kmeannd ir
amar eferainsstliakror lamrallııB duınruy.no ltue medle ğerleri
daimealü zeritnudtem akKteınrdf.ile segfeil eneyğairnait mamış
olatno plumdleağre rlevresi inyian si-toiptsliukrmralsaraıln ın
yıkılkınaarsşıı sçıanrdeaks ailza srüarke kkrliiyz a şarBluanru.n
kırılgmearsçıe ktenÜ lzkoermdiuzrgd.ee lkiiş medlıefşrka dteö r­
lerin genellikle dbaek lriirzsliüenry eikclii ltoielğmmieanlsi ın
nedenlerbiinrdiesBniu dd ierr.l ernseödkzeo nudsıueş t kenierin
veg elişmeblierr iknıi snmcıenlıye ayzeınl saerçıinlo mlimşa sının
binre dedneib uduBru.r adyaakziı ldairğıkenor n ulbaarğllaa ntı­
larıinçıe rbeanş kdae rleernreiln çodke uozlaamky abni gre le­
cekytaey ınlanuamcuayğoırnuız .
MehmetT anjuA kad