Table Of Content

Zenon Mendycfrał 3P z a g a d e k z elektron iki Zenon Mendygrał gp zagadek z elektroniki Wiedza Powszechna Warszawa 1976 Wg projektu seryjnego JOZEFA CZESŁAWA BIEŃKA okładkę ł kartę tytułową projektował KSAWERY PIWOCKI Przerywniki STANISŁAW CHORZEMSKI Redaktor REGINA JARZĘBOWSKA Redaktor techniczny ANNA MARKOWSKA Korektor MARIA MOLSKA PRINTED IN POLAND PW „Wiedza Powszechna” — Warszawa 1976 r. Wydanie I Nakład 20 285 egz. Objętość 11,2 ark. wyd., 15 ark. druk. Papier druk. sat. kł. IV 70 g 82X104. Oddano do składania 23IX 75 r. Podpisano do druku 3 VII 1976 r. Druk ukończono w sierpniu 1976 r. Zakłady Graficzne w Katowicach, ul. Armii Czerwonej 138 Zam. 2181/3/75 — J-129 Cena zł 25,— Przedmowy............................................... 7 Pyta- Odpo rna wied z i 1. Prekursorzy radiotechniki .............. 10 110 2. Radiozgadywanka.............................. 15 112 3. Radiotelegrafia.................................. 16 115 4. Radiotelefonia .................................. 18 117 5. Radiofonia ........................................ 20 121 0. Radionawigacja................................. 22 123 7. Radiolokacja ..................................... 24 128 8. Telewizja............................................ 26 130 9. Magnetyczny zapis dźwięków i obra zów .................................................. 28 133 10. Wykres — wizytówka zjawiska fizycz nego .................................................. 30 136 11. Elektronika i matematyka................. 32 139 12. Kto, kiedy i co wynalazł?............. 34 143 13. Co o nich w iem y........................... 35 147 14. Na czyją cześć?.............................. 36 149 15. Która wypowiedź jest błędna? . . . 37 150 16. Czy znacie te nazwy?.................... 42 152 17. Co oznaczają te skróty?.................... 44 154 18. Do czego służą?................................. 45 156 19. Fale radiowe i inne........................... 46 158 20. Co wiemy o antenie?....................... 48 160 21. Wieże telewizyjne.............................. 50 163 22. Rezystory, cewki, kondensatory . . . 52 165 23 Rozpoznajemy schematy generatorów 54 166 24. Gdzie zastosować ten wzmacniacz? . 56 168 25. Schematy blokowe........................... 58 170 26. Lampa lampie nie równa................. 60 174 27. Symbole graficzne lamp elektronowych 62 177 28. Lampy gazowane.............................. 64 179 29. Nazwa „elektron” i jej pochodne . . 67 180 30. Diody półprzewodnikowe, tranzystory, układy scalone.................................. 68 184 31. Symbole przyrządów półprzewodniko wych .................................................. 70 188 32. Co przedstawiają te schematy? . . . 72 190 33. Uzupełniamy schemat odbiornika ra diowego ............................................ 74 193 34. Odbiornik telewizyjny....................... 76 194 35. Stawiamy diagnozę........................... 78 196 36. Dlaczego?............................................ 80 197 37. Z czym związane są te czynności? . . 82 200 38. Zamiana liter..................................... 83 203 39. Co te przyrządy mierzą?................. 84 204 40. Jakie to dziedziny elektroniki? . . . 85 206 41. Cybernetyka, bionika i informatyka . 88 208 42. Komputer — rachmistrz doskonały . 90 210 43. Pamięć elektronicznej maszyny cyfro- 92 214 wej .................................................. 92 214 44. Jaki jest ich zawód?........................ 94 218 45. Czy znacie te książki?.................... 97 220 46. Elektronika kwantowa — dernier cri techniki ............................................ 98 221 47. Masery i lasery w technice codziennej 100 224 48. Elektronika jądrowa....................... 102 228 49. Elektronika medyczna .................... 104 231 50. Elektronika w samochodzie............. 106 235 Literatura ............................................... 238 PRZEDMOWA Inwazja elektroniki trwa. Do drzwi naszych domów z uporem natręta dobijają się coraz to nowi jej przed- stawiciele: radio stereofoniczne, magnetofon, telewizor kolorowy, magnetowid kasetowy, przystawka magne tofonowa do telefonu, a chyba w niedługim czasie również wideofon. Urządzenia elektroniczne pozwalają widzieć niewidzialne, umożliwiają sterowanie odległy mi obiektami, automatyzują formalną pracę umysłową. Elektronika zdobywa również — opierające się do nie dawna zdobyczom techniki — takie bastiony wiedzy humanistyczne, jak historia, socjologia, filologia i inne. Wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z przesyła niem, przetwarzaniem, przechowywaniem, utrwala niem i odtwarzaniem informacji, urządzenia elektro niczne okazują się niezastąpione. Swój zwycięski po chód zaczęła elektronika od radia — urządzenia tele komunikacyjnego przeznaczonego do przesyłania in formacji na odległość za pośrednictwem fal elektro magnetycznych. Prawdziwy jednak triumf święci ona w maszynach matematycznych, które są nie tylko sy nonimem postępu i nowoczesności, ale także rzeczy wistymi pomocnikami człowieka usprawniającymi jego pracę i zwielokrotniającymi jego możliwości. Dla przykładu wystarczy tu wspomnieć o elektroni cznym fotoskładzie, czyli nowoczesnej metodzie przy gotowywania matryc drukarskich. Otóż taką książkę, jak niniejsza, zawierającą około 400 000 znaków pi sarskich, można za pomocą urządzeń fotoskładu złożyć w ciągu 24 minut. Natomiast na złożenie tekstu tej książki metodą tradycyjną, wymagającą wykonania form drukarskich za pomocą linotypu, potrzeba było by ok. 40 godzin (czyli 5 dni) pracy linotypisty. Elek troniczne urządzenie do fotoskładu wykona zatem tą pracą 100 razy szybciej. Nic dodać, nic ująć. A prze cież nie należy zapominać o fascynujących prędkoś- ciach liczenia elektronicznych maszyn liczących, o do kładności kontrolowania procesów technologicznych przez różnorodne urządzenia elektroniczne, o leczeniu promieniowaniem elektromagnetycznym itp. Sprawom radia, automatyki, maszyn matematycz nych i innych gałęzi elektroniki poświącona jest niniej sza książka. Obok tematów technicznych są w niej również tematy z zakresu historii rozwoju różnych dziedzin elektroniki, tematy dotyczące twórców tych dziedzin techniki, tematy z zakresu nazewnictwa elek tronicznego, a także tematy swobodniejsze o zabarwie niu ąuizowym. Poszczególne tematy ułożono, io miarę możności, chronologicznie. Jeżeli książka ta przyczyni się do zwiększenia za sobu wiadomości z zakresu elektroniki, będzie to nie wątpliwą oznaką, że jej zadanie zostało spełnione. Wiedza jest bowiem najtańszym, coraz bardziej doce nianym środkiem, leczącym różne dolegliwości — nie tylko te, którymi zajmuje się medycyna. act on