Table Of Content

Г. Л. Мураўёва, М. А. Урбан я и н МАТЭМАТЫКА а в о з а 4 Вучэбны дапаможнік для кларса ўстаноў агульнай сярэдняй адубкацыі о з беларускай мовай наву чання т у У дзвюх частктах и т Часткса 2 н и Дапушчана й Міністэрствам адукацыі ы Рэспублікі Беларусь н ь л а н о и ц а Н МІНСК НАЦЫЯНАЛЬНЫ ІНСТЫТУТ АДУКАЦЫІ 2014 Правообладатель Национальный институт образования УДК 51(075.2=161.1) ББК 22.1я71 М91 я Р э ц э н з е н т ы: и н дацэнт кафедры дашкольнай і пачатковай адукацыі ўстановы адукацыі а «Віцебскі дзяржаўны ўніверсітэт імя П. М. Машэрава», в канд. пед. навук, дац. З. К. Ляўчук; о метадычнае аб’яднанне настаўнікаў пачатковых класаў дзяржаўнай з ўстановы адукацыі «Пачатковая школа № 1а03 г. Мінска» (настаўнік пачатковых класаў вышэйшай катэгоррыі В. В. Курыловіч) б о т у Умоўныя абазначэнні: т и — новы матэрыял; т с н — дружныя задачы; и й — заданнеы на кемлівасць; н ь — адкажы на пытанне, выканай заданне; л а н — выканай дома; о и ц — прачытай у раздзеле «Гэта цікава!» а Н ISBN 978-985-559-371-4 (ч. 2) © Мураўёва Г. Л., Урбан М. А., 2014 ISBN 978-985-559-369-1 © Афармленне. НМУ «Нацыянальны інстытут адукацыі», 2014 Правообладатель Национальный институт образования Змест я Складанне і адніманне ............................................. и 4 н а Множанне і дзяленне ................................................. 18 в о з Паўтарэнне .................................................................. 136 а р б Гэта цікава! ................................................................ 141 о т у т и т 100 км/г с н и 90 км/г й ы н ь л а н о и ц а Н 3 Правообладатель Национальный институт образования Урок 65 Складанне і адніманне Для таго каб рабіць пакупкі, людзі выкарыстоўваюць я грошы. Грошы, зробленыя са спецыяльнай паперы, и называюць купюрамі. На рысунку ты бачыш купюры н рознай вартасці: 100 рублёў, 500 рублёў, 100а0 рублёў, в 5000 рублёў, 10 000 рублёў, 20 000 рублёў. Купюры о якой вартасці ты яшчэ ведаеш? з а р б о т у 1. Разгледзь, колькі каштуюць прадметы. Як можна за- т плаціць за кожны прадмеит з дапамогай купюр рознай т вартасці? Як можна заплаціць за ўсе прадметы? с н и 10 000 р. 1800 р. 5100 р. й ы Цана — гэта сума грошай, якую трэба заплаціць за н адзін прадмет. ь Кошт — гэтла сума грошай, якую трэба заплаціць за а ўсю пакупку з некалькіх прадметаў. н о 2. Параўнай задачы. Разгледзь табліцу. и (cid:122) цЗа адзін білет заплацілі 4000 р. Колькі рублёў азаплацяць за 2 такія білеты? Н (cid:122) Цана білета 4000 р. Які кошт 2 такіх білетаў? Цана, р. Колькасць, шт. Кошт, р. 4000 2 ? 4 Правообладатель Национальный институт образования Урок 65 3. Састаў табліцу. Пабудуй схему. Рашы задачу. Цана жэтона для праезду ў метро 3000 р. Які кошт 4 такіх жэтонаў? я и 1 н 4. Знайдзі значэнні велічыні, частка якой роўная: 4 а в 6 га 77 ддмм 33 мміінн 10 т о з а ⋅⋅ 5. Знайдзі значэнні выразу 490 000 + р4 k пры k, б роўным 8000; 100 000; 0; 2. о т 6. Самы маленькі горад Беларусі у— Дзісна. Ён знахо- т дзіц ца ў Віцебскай вобласці. У Дзісне жыве 1973 ча- и лавекі. На колькі больш людзей жыве ў Віцебску, чым т у Дзісне, калі насельніцтвса Віцебска — 347 900 ча- н лавек? и й Дапоўні сказы: «Цана — гэта сума грошай, якую трэба ы за плаціць за…», «Кошт — гэта сума грошай, якую н трэ ба заплаціцьь за…». л а 1. Значэнне якога выразу большае і на колькі боль- н шае? о и ⋅⋅ ⋅⋅ 1188 ц000000 :: 22 цціі 2277 000000 :: 99 8000 8 ці 7000 9 а Н 5600 : 7 ці 2400 : 6 2. У горадзе А пражывае 27 941 чалавек, а ў гора- дзе В — на 10 843 чалавекі больш. Колькі ўсяго ча лавек пражывае ў гарадах А і В? 5 Правообладатель Национальный институт образования Урок 66 1. Разгледзь табліцу. Пабудуй схему. Рашы задачу. Цана пакета 500 р. За ўсе пакеты заплацілі 3500 р. Колькі пакетаў купілі? я и н Цана, р. Колькасць, шт. Кошт, р. а 500 ? в3500 о з а 2. Састаў табліцу. Пабудуй схему. Рашы задачу. р Купілі 4 паштоўкі. Кошт пакупкі —б 8400 р. Якая цана паштоўкі? о т у 3. Два зайцы, убачыўшы лісу, кінуліся бегчы ў супраць- т леглыя бакі і праз 4 с сихаваліся ў кустах. На якой т адлегласці яны апынуліся адзін ад аднаго, калі іх с скорасці былі 15 м/с ні 12 м/с? и й ы н ь 15 м/с 12 м/с л а ? н о 4. Знаийдзі значэнні выразаў. ⋅⋅ ⋅⋅ ⋅⋅ ц 22 000 3 250 4 1500 6 + 96 000 : 16 а ⋅⋅ ⋅⋅ ⋅⋅ 2 44 000 7 120 9 1100 – 4800 : 4 Н 5. Рашы ўраўненні. ⋅⋅ ⋅⋅ 1234 + х = 1400 3 х – 29 051 = 1500 4 ⋅⋅ ⋅⋅ 620 260 – х = 3 11 000 х + 310 010 = 3 270 000 6 Правообладатель Национальный институт образования Урок 66 6. Вылічы перыметр прамавугольніка, даўжыня якога 1200 мм, а шырыня ў 2 разы меншая. Рэзультат выразі ў дэцыметрах. я и н 7. Параўнай. а 25 т ? 19 570 кг 3 т 2 ц ? 3200 вкг о 7 ц ? 712 кг 32 т 500 кг ? 3250 ц з 5 т ? 50 ц 7 кг 250 г ?а 70 250 г р б 8. Фігуру сфатаграфавалі з розных бакооў. Выберы фата- графіі, якія маглі атрымацца. т у т 1 2 и 3 4 т с н и й Дапоўні сказ. ы «Калі кошт аднолькавых прадметаў падзяліць на цану н прадмета, можьна даведацца…» л а 1. Знайдзі нзначэнні выразаў. 56 839о + 25 493 1268 + 78 593 и 63 801 – 5163 790 000 – 485 ц а Н 2. Купілі 3 кг груш, заплацілі за пакупку 36 000 р. Знайдзі цану кілаграма груш. Знайдзі цану кілаграма 1 яблыкаў, калі яна складае частку цаны кілаграма 3 груш. 7 Правообладатель Национальный институт образования Урок 67 Разгледзь вылічэнні. Растлумач. 34 г 27 мін + 13 г 15 мін = 47 г 42 мін я 34 г 27 мін – 13 г 15 мін = 21 г 12 мін и 34 г 27 мін 34 г 27 мін н + – а 13 г 15 мін 13 г 15 мін в 47 г 42 мін 21 г 12 мін о з а 1. Вылічы. р 9 г 14 мін + 46 г 17 мін 42 бг 12 мін – 35 г 3 мін о 17 мін 38 с + 26 мін 18 с 25 мін 47 с – 8 мін 2 с т у 2. Мама купіла 2 кг мандартынаў па цане 15 000 р. і и 3 кг апельсінаў па цане 10 000 р. Знайдзі кошт усёй т пакупкі. с н и Цана, р. Колькасць, кг Кошт, р. й 15 000 2 ? ы ? 10 000 н 3 ? ь л 3. Вылічы.а н 269 509 36 787 90 506 308 325 о + + – – 53и9 493 28 315 29 487 242 428 ц а 4. Паменшы ў 4 разы лікі: 84 000, 160 000, 24 000, 2800. Н Павяліч у 3 разы лікі: 4000, 33 000, 2500, 14 000. 5. Выканай дзяленне з астачай. 73 : 8 4 : 9 395 : 3 145 : 7 8 Правообладатель Национальный институт образования Урок 67 6. За размовы па мабільным тэлефоне Іван павінен заплаціць 8000 р. Іван званіў 4 разы і размаўляў па 5 мін. Колькі каштуе мінута размовы па мабільныям и тэлефоне? н а в 7. Іван хоча памяняць тарыф на сваім мабільным тэ- о лефоне. Яму прапанавалі тарыф «Друзгі» і тарыф а «Трэці». На тарыфе «Другі» трэба заплаціць за кожныя р 5 мін размовы 1500 р., а на тарыфбе «Трэці» — за о кожныя 10 с размовы 70 р. Які з тарыфаў таннейшы? т у 8. Састаў ураўненні і рашы іх. т (cid:122) Невядомы лік паменшылі наи 25 137 і атрымалі 8969. т (cid:122) Невядомы лік павялічылі на 426 302 і атрымалі с 841 291. н и 9. Старана роўнастаройнняга трохвугольніка на 2 см 6 мм меншая за сыуму дзвюх іншых старон. Знайдзі пе рыметр гэтага нтрохвугольніка. ь л Дапоўні сказ. а «Калі коштн купленых аднолькавых прадметаў падзя- ліць на іхо коль касць, можна даведацца…» и ц 1. Ваылічы. ⋅⋅ Н888 : 3 107 7 915 : 5 2. Скакалак купілі ў 2 разы менш, чым мячоў. Колькі скакалак купілі, калі цана мяча — 15 000 р., а іх кошт — 90 000 р.? 9 Правообладатель Национальный институт образования Урок 68 Разгледзь вылічэнні. Растлумач. 34 г 27 мін + 13 г 45 мін = 48 г 12 мін я 34 г 27и мін Дапоўні разважанне. + н 13 г 45 мін 1. Запісваю гадзіны пад гадзінамі, а 48в г 12 мін мінуты пад мінутамі. о 2. Складваю мінуты. Атрымліваю 72 мзін. Гэта 1 г і а 12 мін. Запісваю 12 мін пад мінутамі , а 1 г запамінаю, р каб потым дадаць да гадзін. б о 3. Складваю гадзіны ... . т 4. Чытаю адказ: ... . у т 1. Вылічы. и 21 г 36 мін + 9 г 28 мін т 17 мін 7 с + 19 мін 56 с с н Разгледзь вылічэнниі. Растлумач. й 34 г 27 мін – 13 г 45 мін = 20 г 42 мін ы Дапоўні разважнанне: 34 г 27 мін 1. Запісваю ...ь . – 13 г 45 мін л 2. Аднімаю мінуты. Ад 27 мін нельга а 20 г 42 мін адняцьн 45 мін. Бяру 1 г ад 34 г. Атрыомаю 1 г 27 мін, або 87 мін. Ад 87 мін аднімаю и 45 мін. Атрымліваю 42 мін і запісваю пад мінутамі. ц 3. Аднімаю гадзіны ... . а 4Н. Чытаю адказ: ... . 2. Вылічы. 42 г 12 мін – 8 г 54 мін 25 мін 5 с – 14 мін 46 с 10 Правообладатель Национальный институт образования