ΠΛΗ23 TΗΛΕΜΑΤΙΚΗ, ∆ΙΑ∆ΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Τόµος A' Tηλεµατική PDF
Preview ΠΛΗ23 TΗΛΕΜΑΤΙΚΗ, ∆ΙΑ∆ΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Τόµος A' Tηλεµατική
Tηλεµατική Σηµείωση Το ΕΑΠ είναι υπεύθυνο για την επιµέλεια έκδοσης και την ανάπτυξη των κειµένων σύµφωνα µε τη Μεθο- δολογία της εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Για την επιστηµονική αρτιότητα και πληρότητα των συγγραµ- µάτων την αποκλειστική ευθύνη φέρουν οι συγγραφείς, κριτικοί αναγνώστες και ακαδηµαϊκοί υπεύθυνοι που ανέλαβαν το έργο αυτό. ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Σχολή Θετικών Επιστηµών και Τεχνολογίας Πρόγραµµα Σπουδών ΠΛHPOΦOPIKH Θεµατική Ενότητα TΗΛΕΜΑΤΙΚΗ, ∆ΙΑ∆ΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Τόµος A' Tηλεµατική ∆ΙΟΝΥΣΙΟΣ A∆ΑΜΟΠΟΥΛΟΣ ∆ρ Tηλεπληροφορικής, Eρευνητής Surrey University, UK ΠATPA 2002 ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Σχολή Θετικών Επιστηµών και Τεχνολογίας Πρόγραµµα Σπουδών ΠΛHPOΦOPIKH Θεµατική Ενότητα TΗΛΕΜΑΤΙΚΗ, ∆ΙΑ∆ΙΚΤYΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Τόµος A' Tηλεµατική Συγγραφή ∆IONYΣIOΣ A∆AMOΠOYΛOΣ ∆ρ Tηλεπληροφορικής, Eρευνητής Surrey University, UK Ακαδηµαϊκός Υπεύθυνος για την επιστηµονική επιµέλεια του τόµου ΠΑΥΛΟΣ ΣΠΥΡΑΚΗΣ Kαθηγητής Tµήµατος Mηχανικών H/Y & Πληροφορικής Πανεπιστηµίου Πατρών Επιµέλεια στη µέθοδο της εκπαίδευσης από απόσταση ANAΣTAΣIOΣ TPIANTHΣ Γλωσσική Επιµέλεια KΩNΣTANTINOΣ KΛAMΠANIΣTHΣ Τεχνική Επιµέλεια TYPORAMA Καλλιτεχνική Επιµέλεια, Σελιδοποίηση TYPORAMA Συντονισµός ανάπτυξης εκπαιδευτικού υλικού και γενική επιµέλεια των εκδόσεων ΟΜΑ∆Α ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΡΓΟΥ ΕΑΠ / 2001 ISBN: 960–538–352–7 Kωδικός Έκδοσης: ΠΛH 23/1 Copyright 2001 για την Ελλάδα και όλο τον κόσµο ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Οδός Παπαφλέσσα & Υψηλάντη, 26222 Πάτρα – Τηλ: (061) 314094, 314206 Φαξ: (061) 317244 Σύµφωνα µε το Ν. 2121/1993, απαγορεύεται η συνολική ή αποσπασµατική αναδηµοσίευση του βιβλίου αυτού ή η αναπαραγωγή του µε οποιοδήποτε µέσο χωρίς την άδεια του εκδότη. ¶ÂÚȯfiÌÂÓ· K∂º∞§∞π√ 1 EÈÛ·ÁˆÁ‹ ÛÙËÓ TËÏÂÌ·ÙÈ΋ Σκοπός, Προσδοκώµενα αποτελέσµατα,Έννοιες κλειδιά, Eισαγωγικές παρατηρήσεις 11 .................................................................................................................................... 1.1 Έννοια της Tηλεµατικής – Oρισµός 13 ............................................................................................ 1.2 Xαρακτηριστικά της πληροφορίας 15 ................................................................................................ 1.3 Mορφές της πληροφορίας – Ψηφιακοποίηση 18 ...................................................................... 1.3.1 Kείµενο 21 ................................................................................................................................................. 1.3.2 Γραφικά και ακίνητη εικόνα 22 ............................................................................................... 1.3.3 Kινούµενη εικόνα και κινούµενα γραφικά 24 ............................................................. 1.3.4 Ήχος 25 ......................................................................................................................................................... 1.4 ∆ίκτυα Tηλεµατικής 27 .................................................................................................................................. 1.5 Yπηρεσίες Tηλεµατικής 32 ......................................................................................................................... Σύνοψη 40 ................................................................................................................................................................................... Προαιρετική βιβλιογραφία 41 ..................................................................................................................................... K∂º∞§∞π√ 2 ¢›ÎÙ˘· TËÏÂÌ·ÙÈ΋˜ Σκοπός, Προσδοκώµενα αποτελέσµατα,Έννοιες κλειδιά, Eισαγωγικές παρατηρήσεις 43 .................................................................................................................................... 2.1 Tηλεφωνικό δίκτυο 47 ..................................................................................................................................... 2.1.1 ∆οµή του τηλεφωνικού δικτύου 47 ...................................................................................... 2.1.2 Iεραρχία δικτύου – ∆ροµολόγηση – Aριθµοδότηση 50 ..................................... 2.1.3 Συστήµατα διασύνδεσης – Tηλεφωνικά κέντρα 54 ............................................... 2.1.4 Eξέλιξη και προοπτικές του τηλεφωνικού δικτύου 55 ........................................ 2.2 Bασικές αρχές σχεδίασης δικτύων Tηλεµατικής 57 .............................................................. 2.3 Ψηφιακό δίκτυο ενοποιηµένων υπηρεσιών (ISDN) 60 ....................................................... 6 TH§EMATIKH 2.3.1 H αρχιτεκτονική του δικτύου ISDN 61 ............................................................................ 2.3.2 Yπηρεσίες του δικτύου ISDN 67 ........................................................................................... 2.3.3 Tα πλεονεκτήµατα του δικτύου ISDN 69 ....................................................................... 2.3.4 Προοπτικές ανάπτυξης του δικτύου ISDN 70 ............................................................ 2.4 Eυφυή δίκτυα (Intelligent Networks, INs) 72 ............................................................................. 2.4.1 Aρχιτεκτονική IN δικτύων 74 ................................................................................................... 2.4.2 Yπηρεσίες IN δικτύων 78 ............................................................................................................. 2.4.3 Σηµατοδοσία 79 .................................................................................................................................... 2.5 ∆ίκτυα µεταγωγής πακέτων 81 ................................................................................................................ 2.5.1 Πρωτόκολλο X.25 82 ....................................................................................................................... 2.5.2 Mεταγωγή πλαισίου (Frame Relay) 83 ............................................................................. 2.5.3 Aσύγχρονος τρόπος µεταφοράς (ATM) 86 ................................................................... 2.6 Eξειδικευµένα δίκτυα 89 ............................................................................................................................... Σύνοψη 94 ................................................................................................................................................................................... Προαιρετική βιβλιογραφία 97 ..................................................................................................................................... K∂º∞§∞π√ 3 YËÚÂۛ˜ TËÏÂÌ·ÙÈ΋˜ Σκοπός, Προσδοκώµενα αποτελέσµατα,Έννοιες κλειδιά, Eισαγωγικές παρατηρήσεις 99 .................................................................................................................................... 3.1 Tαξινόµηση υπηρεσιών Tηλεµατικής 103 ..................................................................................... 3.2 Yπηρεσίες Tηλεµατικής για επικοινωνία µέσω µεταφοράς κειµένου 108 ........ 3.2.1 Tηλεκειµενογραφία 109 ................................................................................................................. 3.2.2 Tηλεεικονογραφία 112 .................................................................................................................... 3.3 Tηλεοµοιοτυπία 119 .......................................................................................................................................... 3.4 Hλεκτρονικό ταχυδροµείο 122 .................................................................................................................. 3.5 Kινητές υπηρεσίες 128 .................................................................................................................................... 3.5.1 Tηλεειδοποίηση 128 .......................................................................................................................... ¶EPEXOMENA 7 3.5.2 Kινητή τηλεφωνία 129 ...................................................................................................................... 3.6 Yπηρεσίες ευρείας ζώνης 133 ................................................................................................................... 3.6.1 Tηλεεικονοδιάσκεψη 134 ............................................................................................................. 3.6.2 Eικονοτηλεφωνία 136 ...................................................................................................................... 3.6.3 Kαλωδιακή τηλεόραση 136 ........................................................................................................ 3.7 Yπηρεσίες Internet 138 ................................................................................................................................... 3.7.1 Bασική Tεχνολογία Internet 139 ............................................................................................ 3.7.2 Hλεκτρονικό ταχυδροµείο στο Internet 144 ................................................................. 3.7.3 Mεταφορά αρχείων 147 .................................................................................................................. 3.7.4 Πρόσβαση σε αποµακρυσµένο τερµατικό 148 .......................................................... 3.7.5 Usenet 149 ................................................................................................................................................. 3.7.6 IRC 152 ........................................................................................................................................................ 3.7.7 Παγκόσµιος ιστός 154 ..................................................................................................................... 3.7.8 Tηλεφωνία µέσω Internet 159 .................................................................................................. Σύνοψη 163 ................................................................................................................................................................................ Προαιρετική βιβλιογραφία 167 ................................................................................................................................. K∂º∞§∞π√ 4 ™˘ÛÙ‹Ì·Ù· KÈÓËÙÒÓ Î·È AÛ˘ÚÌ·ÙÈÎÒÓ TËÏÂÈÎÔÈÓˆÓÈÒÓ Σκοπός, Προσδοκώµενα αποτελέσµατα,Έννοιες κλειδιά, Eισαγωγικές παρατηρήσεις 169 ................................................................................................................................ 4.1 Kυψελοειδή δίκτυα 173 .................................................................................................................................. 4.2 H τεχνολογία GSM 176 .................................................................................................................................. 4.2.1 H αρχιτεκτονική του συστήµατος GSM 176 ............................................................... 4.2.2 Yπηρεσίες του συστήµατος GSM 180 .............................................................................. 4.2.3 Tα πλεονεκτήµατα του συστήµατος GSM 185 .......................................................... 4.2.4 To σύστηµα DCS 1800 186 ........................................................................................................ 4.3 Aσυρµατική τηλεφωνία 188 ....................................................................................................................... 8 TH§EMATIKH 4.4 Πρωτόκολλο ασυρµατικής πρόσβασης (WAP) 191 ............................................................... 4.5 To µέλλον των κινητών και ασυρµατικών επικοινωνιών 194 ....................................... Σύνοψη 197 ................................................................................................................................................................................ Προαιρετική βιβλιογραφία 199 ................................................................................................................................. K∂º∞§∞π√ 5 EÊ·ÚÌÔÁ¤˜ TËÏÂÌ·ÙÈ΋˜ Σκοπός, Προσδοκώµενα αποτελέσµατα,Έννοιες κλειδιά, Eισαγωγικές παρατηρήσεις 201 ................................................................................................................................ 5.1 Eφαρµογές οµάδων εργασίας 204 ......................................................................................................... 5.1.1 Σηµαντικές έννοιες και όροι 206 ............................................................................................ 5.1.2 ∆ιαχείριση ροής εργασίας 208 ................................................................................................. 5.1.3 Hλεκτρονική αρχειοθέτηση και διαχείριση εγγράφων 211 ............................. 5.1.4 Σχεδιαστικά χαρακτηριστικά εφαρµογών οµάδων εργασίας 214 .............. 5.1.5 Συµπεράσµατα 215 ............................................................................................................................. 5.2 Tηλεκπαίδευση 216 ............................................................................................................................................ 5.3 Tηλεϊατρική 222 .................................................................................................................................................... 5.4 Tηλεργασία 226 ..................................................................................................................................................... 5.5 Hλεκτρονική ανταλλαγή δεδοµένων 231 ........................................................................................ 5.6 Hλεκτρονικό εµπόριο 235 ............................................................................................................................ 5.7 Στρατηγική για την υιοθέτηση εφαρµογών τηλεµατικής 241 ....................................... 5.7.1 Aνάγκη σχεδιασµού 241 ................................................................................................................ 5.7.2 Mελέτη σκοπιµότητας 243 ........................................................................................................... Σύνοψη 245 ................................................................................................................................................................................ Προαιρετική βιβλιογραφία 248 ................................................................................................................................. Aπαντήσεις Aσκήσεων Aυτοαξιολόγησης 251 ......................................................................................... Γλωσσάρι 277 .......................................................................................................................................................................... ¶ÚfiÏÔÁÔ˜ Το βιβλίο αυτό εξετάζει το γνωστικό αντικείµενο της «Τηλεµατικής» στα πλαίσια της θεµατικής ενότητας που αναφέρεται σε σύγχρονα δίκτυα Η/Υ και διαδίκτυα του προ- γράµµατος σπουδών «Πληροφορικής» που διαθέτει το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπι- στήµιο. Ο όρος Τηλεµατική (Telematics) ή Τηλεπληροφορική (Teleinformatics) καλύπτει εννοιολογικά το διαρκώς διευρυνόµενο κοινό τόπο που δηµιουργήθηκε από τη σύγκλιση και µερική ολοκλήρωση των τεχνολογιών της πληροφορικής και των τηλε- πικοινωνιών, η οποία έγινε δυνατή λόγω των προόδων της µικροηλεκτρονικής και της ψηφιακής τεχνολογίας. Απόλυτα σύµφωνα µε τον ορισµό αυτό, στο Κεφάλαιο 1εξετάζονται ορισµένες βασι- κές έννοιες και αναλύονται τα σηµαντικότερα χαρακτηριστικά των δύο κύριων συστατικών µερών της Τηλεµατικής, δηλαδή των δικτύων τηλεµατικής και των υπη- ρεσιών τηλεµατικής. Στη συνέχεια, το Κεφάλαιο 2παρουσιάζει τα βασικά δοµικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά των κυριότερων τεχνολογιών δικτύων τηλεµατικής που βρίσκονται σήµερα σε χρήση, κάνοντας αναφορά, όπου αυτό είναι δυνατό, και στις υπηρεσίες που µπορούν να προσφερθούν πάνω σε αυτά. Στη λεπτοµερή εξέταση των σηµαντικότερων υπηρεσιών τηλεµατικής εστιάζει το Κεφάλαιο 3, ενώ το Κεφάλαιο 4περιγράφει και επεξηγεί βασικές έννοιες και τεχνο- λογίες που σχετίζονται µε τα συστήµατα κινητών και ασυρµατικών τηλεπικοινωνιών, λόγω της ραγδαίας ανάπτυξης που γνωρίζουν και των εξαιρετικών µελλοντικών προ- οπτικών τους. Τέλος, το Κεφάλαιο 5εξετάζει τα λειτουργικά χαρακτηριστικά µερι- κών σηµαντικών εφαρµογών τηλεµατικής, που προκύπτουν από το συνδυασµό δύο ή περισσότερων υπηρεσιών τηλεµατικής για την κάλυψη πιο σύνθετων πληροφο- ριακών και επικοινωνιακών αναγκών και οι οποίες αναµένεται να γνωρίσουν µεγά- λη διάδοση τα επόµενα χρόνια, στα πλαίσια της σταδιακής εξελικτικής πορείας προς την επερχόµενη κοινωνία των πληροφοριών. Το βιβλίο συµπληρώνεται από ένα γλωσσάριο, το οποίο επεξηγεί συνοπτικά επιλεγµένες σηµαντικές έννοιες και όρους και από έναν πίνακα που περιέχει τις κυριότερες συντοµογραφίες που χρησιµοποι- ούνται. Στο σηµείο αυτό θα ήθελα να εκφράσω τις ιδιαίτερες ευχαριστίες µου στον κ.Κων- σταντίνο Α. Παπανδρέουγια τις εύστοχες παρατηρήσεις του, για τη συµβολή του στη διαµόρφωση του γνωστικού πεδίου της Τηλεµατικής και για τις προσπάθειές του για διάδοσή του στην Ελλάδα, στον κ.Παύλο Σπυράκηγια τη βοήθειά του στη συγκρό- τηση και διαµόρφωση του εξεταζόµενου εκπαιδευτικού υλικού, τόσο από τη θέση 10 TH§EMATIKH του ακαδηµαϊκού υπεύθυνου, όσο και από αυτή του κριτικού αναγνώστη και τέλος στην κα. ∆ήµητρα Παρασκευοπούλουκαι τον κ. Χρήστο Παναγιωτακόπουλοαπό το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήµιο για την αµέριστη συµπαράστασή τους κατά τη συγ- γραφή του βιβλίου και την καθοριστική συµβολή τους στην ολοκλήρωσή του. ∆ιονύσης Ξ. Αδαµόπουλος 1 ∫ ∂ º ∞ § ∞ π √ ∂ÈÛ·ÁˆÁ‹ ÛÙËÓ ∆ËÏÂÌ·ÙÈ΋ ™ÎÔfi˜ Στο κεφάλαιο αυτό θα αναλύσουµε και θα ορίσουµε βασικές έννοιες, οι οποίες σχε- τίζονται µε το γνωστικό αντικείµενο της Τηλεµατικής ή Τηλεπληροφορικής. Η ορθή και σε βάθος κατανόηση των εννοιών αυτών αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη µελέτη των κεφαλαίων που θα ακολουθήσουν. ¶ÚÔÛ‰ÔÎÒÌÂÓ· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· Όταν θα έχετε µελετήσει αυτό το κεφάλαιο θα µπορείτε να: • ορίσετε το γνωστικό αντικείµενο της Τηλεµατικής· • περιγράψετε τους δύο βασικούς τρόπους ερµηνείας της έννοιας της πληροφορίας· • αναφέρετε τις έξι κυριότερες µορφές µε τις οποίες µπορεί να εκφραστεί η πληρο- φορία· • περιγράψετε για κάθε µία από τις µορφές αυτές τα βασικά χαρακτηριστικά τους· • περιγράψετε πέντε κατηγορίες στις οποίες είναι δυνατό να διακριθούν τα δίκτυα τηλεµατικής· • ορίσετε την «υπηρεσία τηλεµατικής»· • προσδιορίσετε έξι όρους που χρησιµοποιούνται για την περιγραφή υπηρεσιών. ŒÓÓÔȘ ÎÏÂȉȿ • τηλεµατική / τηλεπληροφορική • σύστηµα τηλεµατικής • πληροφορία • µορφές πληροφορίας (κείµενο, γραφικά, ακίνητη εικόνα, κινούµενη εικόνα, κινού- µενα γραφικά, ήχος) • ψηφιακοποίηση • δίκτυα τηλεµατικής • υπηρεσίες τηλεµατικής • εφαρµογή τηλεµατικής
The list of books you might like
