ebook img

1 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ Sinan ALICI ... PDF

154 Pages·2005·0.64 MB·Turkish
by  
Save to my drive
Quick download
Download
Most books are stored in the elastic cloud where traffic is expensive. For this reason, we have a limit on daily download.

Preview 1 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ Sinan ALICI ...

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ Sinan ALICI KAHRAMANMARAŞ ŞARTLARINDA FARKLI AZOT DOZLARI İLE SIRA ÜZERİ EKİM MESAFELERİNİN II. ÜRÜN MISIR (Zea mays L.) BİTKİSİNDE VERİM, VERİM UNSURLARI VE BAZI TARIMSAL KARAKTERLERE ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA TARLA BİTKİLERİ ANABİLİM DALI ADANA, 2005 1 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KAHRAMANMARAŞ KOŞULLARINDA FARKLI AZOT DOZLARI İLE SIRA ÜZERİ EKİM MESAFELERİNİN II. ÜRÜN MISIR (Zea mays L.) BİTKİSİNDE VERİM, VERİM UNSURLARI VE BAZI TARIMSAL KAREKTERLERE ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Sinan ALICI DOKTORA TEZİ TARLA BİTKİLERİ ANABİLİM DALI Bu Tez 06.09.2005 Tarihinde Aşağıdaki Jüri Üyeleri Tarafından Oy Birliği İle Kabul Edilmiştir. İmza:………………….. İmza:………………….. İmza:………………………… Prof.Dr. Yusuf KIRTOK Prof.Dr. A. Can ÜLGER Prof.Dr. Mustafa ÇÖLKESEN DANIŞMAN ÜYE ÜYE İmza:……………………………… İmza:…………………………. Prof.Dr. Tacettin YAĞBASANLAR Doç.Dr. Tevrican DOKUYUCU ÜYE ÜYE Bu tez Enstitümüz Tarla Bitkileri Anabilim Dalında Hazırlanmıştır. Kod No: Prof. Dr. Aziz ERTUNÇ Enstitü Müdürü İmza ve Mühür Not : Bu tezde kullanılan özgün ve başka kaynaktan yapılan bildirişlerin, çizelge, şekil ve fotoğrafların kaynak gösterilmeden kullanımı, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunundaki hükümlere tabidir. 2 ÖZ DOKTORA TEZİ KAHRAMANMARAŞ KOŞULLARINDA FARKLI AZOT DOZLARI İLE SIRA ÜZERİ EKİM MESAFELERİNİN II. ÜRÜN MISIR (Zea mays L.) BİTKİSİNDE VERİM, VERİM UNSURLARI VE BAZI TARIMSAL KAREKTERLERE ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Sinan ALICI ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TARLA BİTKİLERİ ANABİLİM DALI Danışman : Prof. Dr. Yusuf KIRTOK Yıl : 2005 Sayfa:137 Jüri : Prof. Dr. Yusuf KIRTOK : Prof. Dr. Ahmet Can ÜLGER : Prof. Dr. Mustafa ÇÖLKESEN : Prof. Dr. Tacettin YAĞBASANLAR : Doç. Dr. Tevrican DOKUYUCU Bu araştırma, Kahramanmaraş koşullarında, 2003 - 2004 yılları, II. ürün mısır yetiştirme sezonunda, bölünmüş parseller deneme desenine göre, 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Araştırmada, ASGROW - Piave hibrit mısır çeşidi kullanılarak beş farklı azot dozu (0, 8, 18, 24, 32 kg N/da) ve beş farklı sıra üzeri mesafesinin (16, 18, 20, 22, 24 cm) verim, verim unsurları ve bazı tarımsal karakterlere etkisi üzerinde durulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre, sıra üzeri mesafesi arttıkça ilk koçan yüksekliği, bitki boyu, çiçeklenme süresi, hasat indeksi ve tane verimi azalmıştır. Buna karşılık koçan boyu, koçanda sıra sayısı, koçanda tane sayısı, koçan kalınlığı, gövde çapı, boğum sayısı, tek koçan verimi, bitki başına koçan sayısı, koçan kılıfının koçan kalınlığına oranı, 1000 tane ağırlığı, toplam kuru madde oranı sıra üzeri mesafelerin artışına paralel olarak artış göstermiştir. Araştırmada incelenen özelliklerden sadece çiçeklenme süresi, azot dozlarının artışına ters olarak azalma göstermiş diğer özellikler bakımından azot dozlarının artışına bağlı olarak bir artış görülmüştür. Yapılan araştırma sonunda, en uygun sıra üzeri mesafelerinin 22 ve 24 cm ve optimum azot dozunun da 32 kg N/da olduğu belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Mısır, Azot Dozu, Sıra Üzeri Mesafesi, Verim, Verim Unsurları. I ABSTRACT PhD THESIS A RESEARCH ON THE EFFECT OF DIFFERENT NITROGEN RATES AND PLANT SPACES ON THE YIELD, YIELD COMPONENTS AND AGRİCULTURAL TRAITS OF SECOND CROP CORN (Zea mays L.) İN KAHRAMANMARAS CONDITIONS Sinan ALICI DEPARTMENT OF FIELD CROPS INSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCES UNIVERSITY OF ÇUKUROVA Supervisor: Prof. Dr. YUSUF KIRTOK Year :2005, Pages: 137 Jury : Prof. Dr. Yusuf KIRTOK : Prof. Dr. Ahmet Can ÜLGER : Prof. Dr. Mustafa ÇÖLKESEN : Prof. Dr. Tacettin YAĞBASANLAR : As. Prof. Tevrican DOKUYUCU This research was carried out in the second crop seasons of 2003 - 2004 years, on the experimental station of Kahramanmaraş Agricultural Research Institute in the split plots experimental design, with three replications. In the research, Asgrow – Piave corn cultivar were grown to determine the effects of different nitrogen rates (0, 8, 16, 24, 32 kg N/da) and plant spaces (16, 18, 20, 22, 24 cm) on the yield, yield components and some agricultural traits. According to results of the experiment, first ear height, plant height, tassel flowering, harvest index and grain yield were decreased by increasing of plant spaces. On the other hand, ear length, row number per ear, kernel number per ear, stem diameter, number of nods, ear thickness, single ear yield, ear number per plant, 1000 seed weight, total dry matter were increased by increasing of plant spaces. In the research, among the investigated traits only tassel flowering were decreased by increasing of nitrogen rates, the other traits were increased by increasing of nitrogen rates. According to the results, it was determined that the most suitable plant spaces were 22 and 24 cm and the optimum nitrogen rate was also 32 kg N/da. Key Words: Corn, Nitrogen Rate, Plant Spaces, Yield, Yield Components. II TEŞEKKÜR Tezimin başlangıcından sonuna kadar bilgi ve tecrübeleriyle bana yol gösteren, değerli hocam Prof. Dr. Yusuf KIRTOK’a en içten saygılarımı sunarım.Yine tez izleme komitesinde yer alan ve tezimin devam ettiği sürece her zaman yardımlarını gördüğüm Prof. Dr. Mustafa ÇÖLKESEN, Prof. Dr. Ahmet Can ÜLGER’e ayrıca hiçbir zaman yardımlarını esirgemeyen Prof. Dr. Tacettin YAĞBASANLAR ve Doç. Dr. Tevrican DOKUYUCU’ya şükranlarımı sunarım. Tezimin bir çok bölümlerinde beraber olduğum arkadaşlarım Ömer Süha USLU ve Ali MUNGAN’a çok teşekkür ederim. Ayrıca, tezimin arazi çalışmaları sırasında bana yardımcı olan K.Maraş Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü ve Personeli ile K.Maraş Tarım İl Müdürlüğü Kontrol Şube Müdürü Ahmet DAL ve yardımcı olan mesai arkadaşlarıma teşekkür ederim. Ayrıca gösterdikleri sabır ve sonsuz desteklerinden dolayı başta merhum babam ve kıymetli annem olmak üzere tüm aile fertlerine ve sevgili eşim Sibel’e minnet şükranlarımı sunarım. III İÇİNDEKİLER SAYFA ÖZ..................................................................................................................................I ABSTRACT.................................................................................................................II TEŞEKKÜR................................................................................................................III ÇİZELGELER DİZİNİ...............................................................................................VI ŞEKİLLER DİZİNİ....................................................................................................XI SİMGELER VE KISALTMALAR...........................................................................XV 1. GİRİŞ........................................................................................................................1 2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR........................................................................................4 3. MATERYAL VE YÖNTEM..................................................................................17 3.1. Materyal...........................................................................................................17 3.1.1. Deneme Yılı ve Yeri..............................................................................17 3.1.2. Araştırma Yerinin İklim Özellikleri.......................................................17 3.1.3. Deneme Yeri Topraklarının Bazı Özellikleri.........................................19 3.1.4. Denemede Kullanılan Mısır Çeşidi........................................................19 3.2. Yöntem..............................................................................................................20 3.2.1. İncelenen Özellikler ve Yöntemleri.........................................................21 3.2.2. Verilerin Değerlendirilmesi.....................................................................22 4. ARAŞTIRMA BULGULARI ve TARTIŞMA.......................................................23 4.1. Tepe Püskülü Çiçeklenme Süresi (gün)...........................................................23 4.2. Bitki Boyu (cm)...............................................................................................30 4.3. İlk Koçan Yüksekliği (cm)..............................................................................37 4.4. Gövde Çapı (mm)............................................................................................44 4.5. Nod Sayısı (adet)..............................................................................................51 4.6. Koçan Boyu (cm).............................................................................................57 4.7. Koçan Kalınlığı (mm)......................................................................................64 4.8. Koçandaki Sıra Sayısı (adet/koçan).................................................................72 4.9. Koçandaki Tane Sayısı (adet/koçan)...............................................................79 4.10. Tek Koçan Verimi (gr)...................................................................................86 4.11. Koçan Kılıfının Koçan Ağırlığına Oranı (%)................................................93 IV 4.12. Bitki Başına Koçan Sayısı (adet/bitki).........................................................100 4.13. Bin Tane Ağırlığı (g)...................................................................................108 4.14. Tane Verimi (kg/da).....................................................................................115 5. SONUÇLAR VE ÖNERİLER..............................................................................122 KAYNAKLAR.....................................................................................................126 ÖZGEÇMİŞ..........................................................................................................137 V SİMGELER VE KISALTMALAR N : Azot Ha : Hektar da : Dekar gr : Gram kg : Kilogram m2 : Metrekare mm : Milimetre cm : Santimetre cm2 : Santimetrekare OC : Santigrat Derece t : Zaman % : Yüzde VI ÇİZELGELER DİZİNİ SAYFA Çizelge 3.1. Kahramanmaraş’ın Deneme Yılı ve Uzun Yıllar Ortalamasına Ait Aylık Minimum, Ortalama ve Maksimum Sıcaklık, Ortalama Nispi Nem İle Ortalama Yağış Verileri….................... 18 Çizelge 3.2.Deneme Yeri Topraklarının Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri..................................................................................... 19 Çizelge 4.1. Farklı Azot Dozu ve Sıra Üzeri Uygulamalarında Yetiştirilen İkinci Ürün Mısır Bitkisinde Belirlenen Tepe Püskülü Çiçeklenme Süresine Ait Varyans Analiz Sonuçları.................... 23 Çizelge 4.2. Farklı Azot Dozu ve Sıra Üzeri Uygulamalarında Yetiştirilen İkinci Ürün Mısır Bitkisinde Belirlenen Tepe Püskülü Çiçeklenme Süresine Ait Kombine Varyans Analiz Sonuçları....................................................................................... 24 Çizelge 4.3. Farklı Azot Dozu ve Sıra Üzeri Uygulamalarında Yetiştirilen İkinci Ürün Mısır Bitkisinde Belirlenen Tepe Püskülü Çiçeklenme Süresine (gün) Ait Ortalama Değerler ve Oluşan Gruplar.......................................................................................... 25 Çizelge 4.4. Farklı Azot Dozu ve Sıra Üzeri Uygulamalarında Yetiştirilen İkinci Ürün Mısır Bitkisinde Belirlenen Bitki Boyuna Ait Varyans Analiz Sonuçları............................................................. 30 Çizelge 4.5. Farklı Azot Dozu ve Sıra Üzeri Uygulamalarında Yetiştirilen İkinci Ürün Mısır Bitkisinde Belirlenen Bitki Boyuna Ait Kombine Varyans Analiz Sonuçları…........................................ 31 Çizelge 4.6. Farklı Azot Dozu ve Sıra Üzeri Uygulamalarında Yetiştirilen İkinci Ürün Mısır Bitkisinde Belirlenen Bitki Boyuna (cm) Ait Ortalama Değerler ve Oluşan Gruplar………………………..... 32 Çizelge 4.7. Farklı Azot Dozu ve Sıra Üzeri Uygulamalarında Yetiştirilen İkinci Ürün Mısır Bitkisinde Belirlenen İlk Koçan Yüksekliğine Ait Varyans Analiz Sonuçları………………………….............. 37 VII Çizelge 4.8. Farklı Azot Dozu ve Sıra Üzeri Uygulamalarında Yetiştirilen İkinci Ürün Mısır Bitkisinde Belirlenen İlk Koçan Yüksekliğine Ait Kombine Varyans Analiz Sonuçları………………...……… 38 Çizelge 4.9. Farklı Azot Dozu ve Sıra Üzeri Uygulamalarında Yetiştirilen İkinci Ürün Mısır Bitkisinde Belirlenen İlk Koçan Yüksekliğine (cm) Ait Ortalama Değerler ve Oluşan Gruplar........................... 39 Çizelge 4.10. Farklı Azot Dozu ve Sıra Üzeri Uygulamalarında Yetiştirilen İkinci Ürün Mısır Bitkisinde Belirlenen Gövde Çapına Ait Varyans Analiz Sonuçları............................................................. 44 Çizelge 4.11. Farklı Azot Dozu ve Sıra Üzeri Uygulamalarında Yetiştirilen İkinci Ürün Mısır Bitkisinde Belirlenen Gövde Çapına Ait Kombine Varyans Analiz Sonuçları.............................................. 45 Çizelge 4.12. Farklı Azot Dozu ve Sıra Üzeri Uygulamalarında Yetiştirilen İkinci Ürün Mısır Bitkisinde Belirlenen Gövde Çapına Ait Ortalama Değerler ve Oluşan Gruplar ......................................... 46 Çizelge 4.13. Farklı Azot Dozu ve Sıra Üzeri Uygulamalarında Yetiştirilen İkinci Ürün Mısır Bitkisinde Belirlenen Nod Sayısına (adet) Ait Varyans Analiz Sonuçları............................................................ 51 Çizelge 4.14. Farklı Azot Dozu ve Sıra Üzeri Uygulamalarında Yetiştirilen İkinci Ürün Mısır Bitkisinde Belirlenen Nod Sayısına (adet) Ait Kombine Varyans Analiz Sonuçları…………….…............. 52 Çizelge 4.15. Farklı Azot Dozu ve Sıra Üzeri Uygulamalarında Yetiştirilen İkinci Ürün Mısır Bitkisinde Belirlenen Nod Sayısına (adet) Ait Ortalama Değerler ve Oluşan Gruplar………………………...... 53 Çizelge 4.16. Farklı Azot Dozu ve Sıra Üzeri Uygulamalarında Yetiştirilen İkinci Ürün Mısır Bitkisinde Belirlenen Koçan Boyuna Ait Varyans Analiz Sonuçları............................................................. 58 Çizelge 4.17. Farklı Azot Dozu ve Sıra Üzeri Uygulamalarında Yetiştirilen İkinci Ürün Mısır Bitkisinde Belirlenen Koçan Boyuna Ait Kombine Varyans Analiz Sonuçları............................................. 59 VIII

Description:
Anahtar Kelimeler: Mısır, Azot Dozu, Sıra Üzeri Mesafesi, Verim, Verim Unsurları. net asimilasyon oranı, toplam kuru madde oranı, ilk koçan yüksekliği, koçan . rotatiller ve tapan çekme işlemleri ile ekime hazır hale getirilmiştir.
See more

The list of books you might like

Most books are stored in the elastic cloud where traffic is expensive. For this reason, we have a limit on daily download.