1 Animatie Algemeen - auks.yolasite.com

15 Pages·2014·1.19 MB·Dutch

Animatie Algemeen L1 Periode 2 2014-2015

1 Animatie Algemeen

Naam: Klas: Datum:

F Leeftijdsgroepen en hun kenmerken

De leeftijd van de deelnemers is van grote invloed op de planning van animatieactiviteiten.
Iedere leeftijdsgroep heeft zijn eigen kenmerken. Uitgangspunt bij de behandeling hiervan
is de psychologie en dan met name de ontwikkelingspsychologie.

Psychologie
De wetenschap van het menselijk gedrag

Ontwikkelingspsychologie
Een onderdeel van de psychologie dat zich bezighoudt met het verklaren van het
menselijk gedrag op grond van leeftijdskenmerken

Een van de meest besproken onderwerpen binnen de ontwikkelingspsychologie, die ook
van belang is binnen het animatiewerk, is de wijze waarop mensen zich ontwikkelen. Aan
de ene kant ontwikkelt de mens zich vanaf zijn geboorte, simpelweg doordat hij ouder
wordt: de zogenaamde rijping. Aan de andere
kant is de menselijke ontwikkeling een gevolg
van een leerproces.

Gedurende de ontwikkeling van de mens
worden de verschillen tussen individuen
groter. Dit proces heet differentiatie. Het
gedrag van jongens en meisjes is op
kleuterleeftijd nog niet zo verschillend. Vanaf
de schoolkindleeftijd worden deze verschillen
zo groot dat men er rekening mee moet
houden. Differentiatie zien we ook ten aanzien
van recreatiegedrag.
Afhankelijk van de leeftijdsgroep stelt de animator een programma samen. Hierbij dient hij
uit te gaan van algemeen geldende omstandigheden voor die bepaalde leeftijdscategorie.
Je begrijpt echter wel dat het mogelijk is dat bepaalde individuen uit de groep heel anders
op iets reageren. Je hebt echter wel kennis nodig over hoe mensen zich gedragen op
grond van hun leeftijd.

Lang voordat de recreant op zijn verblijfplaats aankomt, moeten er al weekprogramma’s
worden geschreven, activiteiten worden bepaald, materialen worden aangeschaft. Wat
voor karakters en wensen de mensen hebben die straks aan het programma deel gaan
nemen, weet je niet. Het aspect 'leeftijd' is dus een basisgegeven omdat die meestal wel
bekend is; men heeft in ieder geval een indicatie van de leeftijden van de verwachte
recreanten.

ROC Mondriaan School voor Toerisme en Recreatie 10-Dec-14 OST 1
Animatie Algemeen L1 Periode 2 2014-2015

Indeling naar leeftijd en onderwerp

We staan stil bij iedere leeftijdsgroep die we in de animatie tegenkomen. Voor we dat
doen, moeten we afspreken hoe we de leeftijdsgroepen indelen en wat we per groep
bespreken.

We beginnen met de jongste leeftijdsgroep waar je in de animatie mee te maken krijgt: de
kleuter. We zeggen af en toe wel wat over de peuter, maar die is zo jong dat je de peuters
geen apart programma kunt aanbieden! We geven alleen wat informatie over de peuters
om het verschil aan te geven met de kleuters. We kiezen voor een indeling die terugkomt
in het toekomstige werk.

Het aangeven van leeftijden bij deze indeling is een hachelijk avontuur. Voor ieder individu
hoeft deze niet per se te gelden. Als voorbeeld noemen we Annemieke, die voor haar
veertien jaar heel volwassen is. Volgens de indeling is zij een puber, maar haar geestelijke
en lichamelijke ontwikkeling maken dat zij qua gedrag tot de adolescenten behoort.

Voor de duidelijkheid maken we dus een indeling, maar deze is niet meer dan een
algemene richtlijn. Als je dit in gedachten houdt, geeft de indeling je wat houvast.

- kleuter: 4 - 6 jaar
- (school)kind: 7 - 12 jaar
- jongere: 12 - 17 jaar
- volwassene: 18 en ouder
- senioren: persoon die op grond van zijn hoge leeftijd andere activiteiten onderneemt of
op een andere manier aan activiteiten deelneemt dan een volwassene

Per leeftijdsgroep bespreken we vier aspecten:

- lichamelijke ontwikkeling
- geestelijke ontwikkeling
- sociale ontwikkeling
- spel en activiteiten

Met lichamelijke ontwikkeling bedoelen we de groei en
afbraak van het menselijk lichaam en de stijging en daling
van de lichamelijke prestatiegeschiktheid die samenhangt
met het toenemen van de leeftijd.

Onder geestelijke ontwikkeling verstaan we de vooruitgang en achteruitgang van het
menselijk denken en van het gevoelsleven die beide samenhangen met het toenemen van
de leeftijd.

Sociale ontwikkeling is het proces van aanpassing van het individu aan de sociale
omgeving: de socialisatie.

Het aspect spel en activiteiten geeft die vormen van spel en activiteiten aan die specifiek
zijn voor de besproken leeftijdsgroep.
ROC Mondriaan School voor Toerisme en Recreatie 10-Dec-14 OST 2
Animatie Algemeen L1 Periode 2 2014-2015

Lichamelijke, geestelijke en sociale ontwikkeling hangen met elkaar samen. Daar waar een
van de gebieden voor- of achterblijft, kunnen problemen ontstaan. Als voorbeeld noemen
we een puber met een al volwassen lichaam, die geestelijk minder ver ontwikkeld is. De
omgeving stelt op grond van zijn uiterlijk dan vaak te hoge (geestelijke en sociale)
verwachtingen.

De lichamelijke, geestelijke en sociale ontwikkeling komen tot uitdrukking in de spel- en
activiteitenkeuze van de mens. We zullen bij dit aspect leeftijdspecifieke activiteiten
noemen. Afhankelijk van de ontwikkeling op de diverse gebieden en van de motivatie
zullen mensen als zij ouder worden de activiteiten voortzetten of stoppen.

1. De kleuter (4 - 6 jaar)

1.1 Lichamelijke ontwikkeling

De kleuter herkennen we allemaal: hij heeft een groot hoofd, een kleine romp en korte
beentjes die al heel snel en altijd kunnen bewegen. Het gedrag van een kleuter roept
sentimenten op: "Ach, wat lief!" En dat is maar goed ook, want een kleuter is vaak nog
kwetsbaar. Hij ziet vaak geen gevaar, niet als hij de weg oversteekt, als hij met een scherp
voorwerp speelt of als hij van een te hoge schommel af springt. De kleuter is zindelijk. In
deze periode worden de eerste resultaten van de ontwikkeling van de fijne motoriek
zichtbaar; de kleuter begint al om te gaan met precisiebewegingen als tekenen en kralen
rijgen en kan zichzelf wassen, zichzelf aankleden en zijn eigen tanden poetsen. Aan het
eind van deze ontwikkelingsfase kunnen de meeste kleuters zelf hun schoenen strikken.

Het bewegingsapparaat is echter nog niet
helemaal ontwikkeld. Zo kan het kind vaak nog
geen duimgreep gebruiken bij het vastpakken
van een stang om aan te hangen. De botten
zijn nog erg elastisch maar de banden en
kapsels kunnen nog niet veel hebben. Aan de
armen hangen is al snel een te grote belasting
voor de schoudergordel. De kleuter beweegt
nog erg grof, met veel bijbewegingen en niet
'efficiënt'. Er is sprake van een grote
bewegings- en herhalingslust: vijftig keer van
een stoepje af springen vindt een kleuter prachtig!

1.2 Geestelijke ontwikkeling

Het kleinere kind ontwikkelt zich nog voornamelijk door rijping, terwijl de kleuter al steeds
meer begint te ontwikkelen door te leren. Vooral in een omgeving die veel prikkels bevat,
leert een kleuter erg snel. Een dergelijke omgeving nodigt uit tot leren. Voorbeelden zijn
uitnodigend spelmateriaal of een gezinssituatie waarin de ouders het kind het gevoel
geven dat het erbij hoort.
Het kind leert in deze fase veel door identificatie. Het imiteert niet alleen de handelingen
van de identificatiepersonen (vaak vader en/of moeder), er is ook sprake van een sterke,
gevoelsmatige band.
ROC Mondriaan School voor Toerisme en Recreatie 10-Dec-14 OST 3
Animatie Algemeen L1 Periode 2 2014-2015

De woordenschat breidt zich in de kleutertijd uit van vijfhonderd naar tweeduizend
woorden. Eerst gebruikt het kind nog veel 'glob'-woorden, glob is afgeleid van globaal.
Een 'poes' is 'een bekend voorkomend dier in huis en dingen die daarop lijken'. De hond
van de buren kan in dit stadium ook met 'poes' aangeduid worden. Het begrip 'dier' komt
pas veel later. De kleuter heeft nog geen begrip van de tijd (klok, dagen). Begrippen als
voor, achter, boven en onder zijn eerder bekend dan links en rechts.

Kleuters hebben een korte spanningsboog: ze kunnen zich niet lang op hetzelfde
concentreren. Ook zijn ze nog niet in staat oorzaken en gevolgen te analyseren. Ze denken
namelijk in toestanden, het hier en nu, en niet in processen. De leergierigheid is enorm. De
waarom-vraag op deze leeftijd is berucht.

Afbeelding 1. 'Opa en oma plagen' vinden kleuters een
leuke bezigheid, maar niet al te lang! Foto: Cirkel
Holland Vakanties.

1.3 Sociale ontwikkeling

Kinderen zijn spontaan, bewegen graag en gaan
zonder reserves in op nieuwe situaties. Het spel is de
leefwereld van het kind. Geef kleuters een bal en ze
gaan aan het rollen, stuiten, gooien en trappen. Geef ze
een schilderijlijst en ze gaan winkeltje spelen, of
poppenkast; alles is 'zogenaamd', maar maak als
volwassene niet de fout om hun 'zogenaamde' spel
niet serieus te nemen!

Kinderen hebben weinig nodig om hun fantasie te prikkelen. Beperk ze niet te veel en ze
komen op spelletjes waar je zelf nooit aan gedacht zou hebben. De peuter speelt nog
graag alleen. Wel speelt hij met meer peuters in één zandbak, maar individueel. De kleuter
kan al echt samen spelen met anderen. Dit hangt samen met het ontstaan van het ik-besef.
De kleuter begint het verschil te zien tussen 'ik' en 'niet-ik'. Tegelijk daarmee komt het
besef van de ander en met 'een ander' kun je dus spelen. Tegelijk met het ik-besef komen
de ook angsten voor de bedreiging van het ik, bijvoorbeeld beschadigingsangst. Een
schaafwond op de knie kan een kleuter als dramatisch ervaren: "Ik ben kapot!".

De fantasiewereld en de werkelijkheid zijn niet door een scherpe grens gescheiden. Voor
een kleuter is alles mogelijk: het is voor hem heel normaal dat de goochelaar een wit
konijn uit zijn hoed 'tovert'. De sociale ontwikkeling versnelt. De peuter kan nog vaak
enorm in paniek raken als mamma of pappa niet in de buurt is; de kleuter amuseert zich al
prima een hele ochtend in de crèche en kent ook al heel wat vriendjes en vriendinnetjes bij
naam. Door de eerdergenoemde identificatie leert het kind niet alleen steeds nieuwe
handelingen, maar neemt hij ook waarden en normen als vanzelf over. Zo leert hij
'spelenderwijs' wat in het sociaal verkeer geaccepteerd is en wat niet.
ROC Mondriaan School voor Toerisme en Recreatie 10-Dec-14 OST 4
Animatie Algemeen L1 Periode 2 2014-2015

1.4 Spel en activiteit
In de vorige paragrafen is al het een en ander gezegd over het spel en de activiteiten van
de kleuter. Kenmerken zijn de grote fantasie en de bewegingsdrang.

Voorbeelden van spelen en activiteiten voor de kleuter:

- knippen
- plakken
- kralen rijgen
- kleuren
- scheuren
- prikken
- (vinger)verven
- kleien
- (stoep)krijten
- spelen met water en zand (liefst modder)
- pannenkoeken bakken
- bouwen met blokken, dekens, dozen, lappen en
stokken
- schminken — rollenspel en fantasiespel: ramen
lappen, koken, in de auto zitten
- voorlezen (sprookjes!)
- muziekspelletjes
- verhaal vertellen
- dansen
- poppenkast
- plaatjes kijken
- liedjes zingen.

Mogelijke grote activiteiten:
mini-playbackshow
vossenjacht
huifkartocht
lampiontocht
ballonnenwedstrijd
circus

2. Het (school)kind (7 - 12 jaar)

2.1 Lichamelijke ontwikkeling

De nog grove motoriek van de kleuter wordt bij het kind verfijnd. De zenuwbanen zijn
volledig ontwikkeld, de lichamelijke verhoudingen 'kloppen'. Het kindervet verdwijnt en
het kaarsrechte kleuterruggetje krijgt nu zijn S-vorm (van opzij gezien).
Het kind ontwikkelt een gevoel voor eigen kunnen en niet-kunnen en komt tot een goede
beheersing van het bewegingsapparaat. Stoornissen of bewegingsarmoede in deze leeftijd
leiden tot onherstelbare bewegingsachterstanden. Niet voor niets wordt gezegd dat je
jong met een sport moet beginnen als je deze goed wilt leren.
ROC Mondriaan School voor Toerisme en Recreatie 10-Dec-14 OST 5
Animatie Algemeen L1 Periode 2 2014-2015

Dat geldt vooral voor de technisch moeilijker sporten. Denk aan turnsters van tien jaar die
bewegingen tot in de perfectie beheersen. Blijkbaar is dit de ideale leeftijd om motoriek te
leren, dat wil zeggen alles wat te maken heeft met houding en beweging.
Vanaf de overgang van kleuter naar
kind, dus van 'groot hoofd en kleine
romp' naar 'kloppende
verhoudingen' hebben meisjes een
voorsprong in de ontwikkeling ten
opzichte van jongens. Deze
voorsprong houden ze tot de
volwassenheid.

2.2 Geestelijke ontwikkeling

Het (school)kind selecteert prikkels
en wordt daardoor niet meer zo
beheerst door de omgeving. De
kleuter kan de verleiding van een
prikkel onmogelijk weerstaan. Hoe interessant het karweitje waar hij mee bezig is, ook is:
als er een bal voorbij rolt, kan hem dat zo in beslag nemen dat hij vergeten is waar hij
eigenlijk mee bezig was. De prikkelselectie ("Ik laat die bal rollen want ik ben nu bezig") is
een nieuwe stap in de richting van zelfstandigheid.

In deze periode gaat de ontwikkeling in de betekenis van rijping niet meer zo stormachtig
als in de perioden daarvoor. Daardoor is deze periode een geschikte leer-
ontwikkelperiode. Na de kleuterperiode ontstaat een leerrijpheid: doordat het kind meer
naar buiten gericht is, kan het leren lezen en rekenen. Het (school)kind is geïnteresseerd in
de dingen om zich heen. Het kind heeft een bijna onverzadigbare prikkel tot het willen
weten.

Het verschil tussen het leren van de kleuter en het leren van het schoolkind is dat het
schoolkind kan omgaan met symbolen. Het kan denken in oorzaak-gevolg, tegengestelden
en overeenkomsten en categorieën: hond en kat zijn beide zoogdieren. Langere verhalen
worden onthouden, details en hoofdzaken kunnen worden gescheiden. Het geheugen is
erg goed op deze leeftijd. Kortom, het is de ideale leerleeftijd. In een korte tijd leert het
kind dan ook erg veel. Sta er maar eens bij stil hoeveel een kind (bij)leert in de
basisschoolperiode. Het schoolkind is erg prestatiegericht. Aan het eind van deze periode
wordt het kind kritischer en wordt de rol van de fantasie kleiner om plaats te maken voor
zakelijkheid.

2.3 Sociale ontwikkeling

Het schoolkind krijgt een steeds sterker ik-besef. Het kind kan zichzelf al kritisch bekijken,
ook vanuit het standpunt van anderen. De sociale aandacht van het kind verschuift van het
gezin naar vriendjes. Hij krijgt daarvoor ook meer bewegingsvrijheid. De interesses van
jongens en meisjes gaan nu duidelijk uit elkaar lopen; dit komt bijvoorbeeld tot
uitdrukking in het spel. Het schoolkind wil aardig gevonden worden: niet alleen thuis, maar
zeker ook buitenshuis. Opscheppen is een herkenbaar verschijnsel in deze periode; te veel
opscheppen is vaak een teken van te weinig zelfvertrouwen.
ROC Mondriaan School voor Toerisme en Recreatie 10-Dec-14 OST 6
Animatie Algemeen L1 Periode 2 2014-2015

De kinderen ontwikkelen met vriendjes en vriendinnetjes een eigen taal en eigen
omgangsvormen. Zo ontstaan groepjes (clubs) inclusief gedragscodes en leiders.

2.4 Spel en activiteit

Zoals al eerder gezegd, gaan vanaf deze leeftijd jongens en meisjes verschillen vertonen in
spelgedrag en activiteitenkeuze. Ze gaan apart spelen. Het prestatie-element wordt
belangrijk, en is bij jongens duidelijker aanwezig dan bij meisjes. In deze fase beginnen
kinderen aan persoonlijke hobby's en gaan ze naar sportclubs. Ze gaan teamsporten
beoefenen, vaak in competitieverband.

Voorbeelden van geschikte activiteiten met (school)kinderen:

- speurtocht
- vliegers maken
- stoeptekenwedstrijd
- ansichtkaarten maken
- kampvuur
- ballon-volleybal
- voetbaltoernooi
- countdown hitquiz
- mini-moppentrommel
- fietscross
- zwemvierdaagse
- droomshow.

3. De jongere (12-17 jaar)

In de periode van twaalf tot en met zeventien jaar kunnen we eigenlijk twee
leeftijdsgroepen onderscheiden die van elkaar verschillen: de puber en de adolescent. Ze
worden hier als een groep genoemd omdat ze in de praktijk ook samen aan programma's
deelnemen.

3.1 Lichamelijke ontwikkeling

De puberteit wordt gekenmerkt door een heftige lichamelijke verandering met de
bijbehorende psychische ontwikkeling. Je zou kunnen zeggen dat er een ongelijkheid
ontstaat door de biologische rijping en de geestelijke onrijpheid. Wat gebeurt er dan? De
hormoonhuishouding wordt 'door elkaar gegooid' en tegelijk groeit de puber meestal heel
snel (onhandig lange armen en benen), bij de jongen breekt de stem (baard in de keel), er
ontstaan problemen als jeugdpuistjes enzovoort. Het gevolg is dat pubers vaak 'niet lekker
in hun vel zitten', onhandig bewegen, het gevoel hebben dat ze worden bekeken en
belachelijk worden gevonden. Het soepele, makkelijke bewegen van het (school)kind
verdwijnt en daarvoor in de plaats komt vaak onhandig gestuntel. Gevolg is dat veel
jongeren op deze leeftijd een hekel krijgen aan bewegen en sport, zeker wanneer ze het
gevoel hebben daarbij bekeken te worden. Het is voor een puber een gruwel om
bijvoorbeeld tijdens een gymles iets voor te moeten doen.

ROC Mondriaan School voor Toerisme en Recreatie 10-Dec-14 OST 7
Animatie Algemeen L1 Periode 2 2014-2015

De adolescent herstelt zich van de plotselinge veranderingen en komt weer in een
evenwichtige situatie. Het bewegen wordt weer beter, de lichamelijke verhoudingen
kloppen weer, de hormoonhuishouding is weer in evenwicht. De jongere heeft zichzelf
weer in de hand en vaak komt ook de lol in het bewegen weer geheel of gedeeltelijk terug.
De invloed van de omgeving is daarbij erg belangrijk.

3.2 Geestelijke ontwikkeling

De puber is, wat kennis en leren betreft, al ver ontwikkeld. Het abstracte denken is nu
volledig ontwikkeld. Dat wil zeggen dat de puber in begrippen kan denken zonder daarbij
concrete voorstellingen nodig te hebben. Door onzekerheid en onevenwichtigheid komt
deze geestelijke rijpheid niet altijd even goed uit de verf. Het geheugen is goed en op
deze leeftijd wordt ook erg veel in korte tijd geleerd.

De adolescent kan als jonge volwassene veel beter tot een eigen mening komen dan de
puber. Hij kan gemakkelijker afstand nemen van zijn eigen situatie en weloverwogen
beslissingen nemen. Ten aanzien van leren en kennis kan de adolescent op eigen kompas
varen. Hij kan zelf zijn tijd indelen, zelf problemen aanpakken en oplossen. Heel belangrijk
is dat de ontwikkelingsgebieden op deze leeftijd al achteruitgaan. Het geheugen is al
minder goed. Met echt 'stampwerk', grote
hoeveelheden kennis opnemen in het
geheugen, heeft de adolescent al meer moeite
dan jongere mensen. Dit zal daarna steeds
moeilijker worden.

3.3 Sociale ontwikkeling

De puber ziet zijn zekerheden wankelen. De
lichamelijke veranderingen zijn ingrijpend.
Daarnaast zijn er de stemmingswisselingen: het
ene moment is het leven een feest; even later
zit alles tegen. Pubers voelen zich vaak
onzeker, weten zich met hun figuur geen raad,
schamen zich en voelen zich opgelaten (rood
hoofd). Voor de puber is het leven niet altijd
een lolletje. Het (school)kind is meestal nog
bezig met zaken in zijn directe omgeving. In de puberteit krijgt de jongere ook oog voor
de 'wereldproblemen'. Als dat ook nog samen gaat met sterke stemmingswisselingen, is
het duidelijk dat deze jongere zich af en toe geen raad weet.

Door alle veranderingen moet de puber zich ook helemaal opnieuw instellen op het
omgaan met de ander. Voor het (school)kind liggen de verhoudingen tussen vriendjes en
vriendinnetjes niet zo moeilijk. De rollen van jongens en meisjes komen in de puberteit
echter heel anders te liggen. Een puber vindt het vaak moeilijk om met anderen om te
gaan: hij is vaak bang niet aardig gevonden te worden.

ROC Mondriaan School voor Toerisme en Recreatie 10-Dec-14 OST 8
Animatie Algemeen L1 Periode 2 2014-2015

De adolescent die zich langzaam 'ontworsteld' heeft aan de puberteit, gaat zijn zaakjes
weer op orde brengen. Lichamelijk in rustiger vaarwater, komt de adolescent ertoe een
nieuwe, eigen houding te bepalen ten opzichte van het ik, de ander en de wereld. Zo zegt
men van de adolescent dat hij al in staat is te komen tot vaste keuzes ten aanzien van
duurzame relaties, studie en werk. Hij is dus een jonge volwassene, alleen nog een beetje
onwennig.

De heftigheid van de puberteit verschilt van persoon
tot persoon. Ook door de tijden heen en in
verschillende culturen ziet men grote verschillen. Er
zijn zelfs culturen waar het hele verschijnsel puberteit
onbekend is. Er zijn met opzet geen leeftijden
gegeven over het begin en het eind van de puberteit.
Het enige wat daarover gezegd kan worden, is dat
meisjes daarin duidelijk voorop lopen ten opzichte
van jongens en dat de puberteit de laatste tientallen
jaren over het algemeen minder heftig verloopt en
steeds vroeger begint.

3.4 Spel en activiteit

Voor de jongere is de groep leeftijdsgenoten heel
belangrijk. 'Dingen' doen met z'n allen en daarbij
aardig gevonden worden is belangrijker dan de
'dingen' zelf (op de stoep zitten praten, een eind fietsen, naar het zwembad gaan, televisie
kijken).
Voor de animatie betekent dit dat goede kennismakingsactiviteiten belangrijk zijn. Daarna
moeten activiteiten worden ondernomen waarin het samenwerken en de groepsbeleving
centraal staan en niet de activiteit, de prestatie, of het individu.

Voorbeelden van geschikte animatieactiviteiten voor
jongeren:

- samen een discoavond organiseren
- dropping
- kampvuur
- beachparty
- avondtennistoernooi
- survival of the fittest
- triatlon
- sterrenslag
- boogschieten
- Miss-/Mister-verkiezing
- fiets op stap dag
- parasailing
- mountainbiken
- moonlight-bowlen
- aerobics

ROC Mondriaan School voor Toerisme en Recreatie 10-Dec-14 OST 9
Animatie Algemeen L1 Periode 2 2014-2015

4. De volwassene (18 jaar en ouder)

4.1 Lichamelijke ontwikkeling

De volwassene is lichamelijk volledig ontwikkeld. Dat wil
niet zeggen dat er niets meer verandert. Er is alleen op
grond van het stijgen van de leeftijd geen toename meer
van lengte, gewicht en differentiatie. Omdat de
differentiatie in deze fase maximaal is, staan we hier even
stil bij het verschil tussen man en vrouw in het kader van
sportieve recreatie.

In de volwassen motoriek onderscheidt men het mannelijk
en het vrouwelijk bewegen. Men zei wel: 'Het mannelijk
bewegen is hoekig, rechtlijnig, doelgericht. Het vrouwelijk
bewegen is vloeiend, gelijkmatig.' Of dit tegenwoordig nog
zo opgaat, is de vraag. Men zou tegenwoordig in een
onderzoek andere vragen stellen en andere woorden
gebruiken. In de afbeelding zijn de lichamelijke verschillen
op een rijtje gezet. Daarbij zijn de verschillen in
bottenstelsel nog niet genoemd. De man heeft relatief
zwaardere botten en de hoek die botten ten opzichte van
elkaar maken, is op veel plaatsen anders.

VROUWEN MANNEN
Lengte en gewicht kleiner Lengte en gewicht groter
Breder bekken Bredere schouders
Meer vetweefsel (20-25%) Minder vetweefsel (15-18%)

Spieren vormen 30-35% van Spieren vormen 40% van het

lichaamsgewicht lichaamsgewicht

Spierkracht van de vrouw is Spierkracht van de man is

gemiddeld 2/3 van die van de man gemiddeld hoger dan die van de

vrouw

Hart en longen zijn kleiner Hart en longen zijn groter

Hartfrequentie 5-8 slagen per Hartfrequentie ligt lager, meer rode

minuut meer, minder rode bloedlichaampjes en de longinhoud

bloedlichaampjes per liter en een is groter

kleinere longinhoud

De maximale hoeveelheid Maximale hoeveelheid opgenomen
opgenomen zuurstof is kleiner dan zuurstof is groter dan bij de vrouw
bij de man

Meteen na het stoppen van de ontwikkeling begint het afnemen van de lichamelijke
prestaties. Als optimale leeftijd voor de lichamelijke prestatiegeschiktheid wordt meestal
drieëntwintig jaar aangegeven. Daarna kunnen de lichamelijke prestaties alleen door
training op peil blijven of worden verbeterd. Als eerste begint de kracht af te nemen; als
laatste de coördinatie.

ROC Mondriaan School voor Toerisme en Recreatie 10-Dec-14 OST 10