01_Prof Dr Ahmet GÜNAY Kanalizasyon Sis Tas KANAL TAS

17 Pages·2017·2.32 MB·Turkish

Y
A
N
Ü .
l
ö
CMC 3206 Kanalizasyon Sistemlerinin
G

B
i
s

Tasarımı
t e
.
e
h
t
m i
ü
s
1. Ders h r M
e
A

v
e

i
KANAL TAS.ARIMI n r
r
v
D Ü
e
Prof. D r. Ahmet GÜNAY
Ç
. r
f i
o s
Balıkesir Üniversitesi, ,
r e .
P k
Mühendislik kFakültesi
a
ı
Çevre Mlüh. Böl. F
a

B
Çağış/Balıkesir . [email protected]
h
ü
[email protected]
M
[phone]
Y
ATIKSU KANALLARINDA AKIM
A
Atıksu kanalları;
N
(1) serbest yüzeyli olarak, Ü .
l
ö
(2) permenant ve üniform olmayan akım şartlarını yerine getirGecek tarzda ve
B
i
s
(3) atık maddelerin çökelmesine ve ayrışmasına meydan v ermeyecek veya çökelmeyi ve ayrışmayı normal

t e
.
e
sınırlar içinde tutarak iletecek şekilde hesap ve projelendirilirler. h
t
m i
ü
s
Atıksu kanalları 1869 yılında geliştirilen Kutter Formülü ve 1890’da geliştirilmiş olan Manning Formülüne göre
h r M
projelendirilebilir. Manning Formülü, daha uzun ve kullanışsız olan, Kutter ve Ganguillet formülleri kadar deneysel
e
A
sonuçları sağlamakta ve matematik bakımdan kullanılmaya dvaha elverişlidir. B u sebepten Manning formülü açık
e

kanallardaki (açık yüzeyli) akımla ilgili bütün hesaplarda uiygulanmıştır.
. n r
r
v
D Ü
e

Ç
Ganguillet-Kutter formülüne göre;
. r
f i
o s
,
r 100e R .
V  C RJ P ve C  (m k0,35)
k
a
ı m  R
l F
a
100 R
B
.
V  RJ
h
m  R
ü
2
M
Prof. Dr. Ahmet GÜNAY, Balıkesir Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Müh. Böl. Çağış/Balıkesir, [email protected], [email protected]
Y
Atıksu Kanalizasyon Sistemleri
A
Su temini sistemleri basınçlı akım olarak planlanırken, atıksu toplama ve uzaklaştırma sistemleri açık yüzeyli
N
akım olarak projelendirilir. Basınçlı akımların hidroliğinde yaygın olarak Darcy Weisbach Formülü uygulanır ve bu
Ü .
formül açık yüzeyli akımlarda uygulanmaz. Açık yüzeyli akımların hidroliğinde ise Manning, Kutter ya dla Prandtl-
ö
G
Colebrook Formülleri uygulanabilir. Manning Formülü hem açık yüzeyli akımlar için hem de basınçlı akımlar için
B
i
s
geçerlidir. Ancak, basınçlı akımlar için Darcy Weisbach Formülü nün uygulanması daha basit olduğundan, Manning

t e
.
Formülü açık yüzeyli akımların hidroliğinde uygulanır. e
h
t
m i
ü
s
h r M
e
 V 2 A

v
J   e
Darcy Weisbach formülü;

i
D 2.g n r
r
v
D Ü
e
1 Ç
. r
Manning Formülü; Vf  J1 2  Ri2 3
o s
n ,
r e .
P k
k
a
ı
l F
a

B
.
h
ü
3
M
Prof. Dr. Ahmet GÜNAY, Balıkesir Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Müh. Böl. Çağış/Balıkesir, [email protected], [email protected]
Y
KANALİZASYON SİSTEMLERİNİN TASARIM PRENSİPLERİ
A
1. Kanalizasyon sistemlerinde atıksu debisi; N
Nüfus α (saat)
Ü .
l
q  N ö
>500 000 16
G
max gün
Q  B
i
s
3600 100 000- 500 000 14

t e
.
e
h
t 20 000 - 100 000 12
Q: atıksu debisi, L/sn
m i
ü
s
5 000 - 20 000 10
q : kişi başına maksimum günlük suh tüketimi, L/N-grün M
max gün
e
A <5 000 8
α: kanala intikal süresi, saat
v
e

i
. n Kanarla intikal süresi nüfusla niçin değişir?
r
v
D Ü
e
2. Kanallarda maksimum ve minimum hızlar;

Ç
. r
Atıksu kanallarında kum parftiküllerinin çökeilmesini engellemek için minimum atıksu akış hızı;
o s
,
V =0,5-0,6 m/rsn’dir e .
min. P k
k
Atıksu kanallarının cidarlarında yüksek akış hızındaan kaynaklanan kum partiküllerinin sebep olabileceği aşınma
ı
olmaması için azami atıksu akışl hızı; F
a
Kanallarda hız kriteri nasıl uygulanır?
B
V =2,5-3,0 m/sn’dir. .
max. h
Birleşik sistem kanallarında maksimum
Birleşik sistem kanallarında azami aütıksu akış hızı;
hız niçin 5 m/sn’ye kadar uygulanabilir?
4
M
V =5,0 m/sn’dir.
max.
Prof. Dr. Ahmet GÜNAY, Balıkesir Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Müh. Böl. Çağış/Balıkesir, [email protected], [email protected]
Y
3. Kanalizasyon sistemlerinde eğim;
A
Atıksu kalanllarında maksimum ve minimum kanal eğimleri; N
Ü .
l
Boru çapı arttıkça daha düşük eğimlerdeö bile hız
1
G

J    2  3 D 300 kriteri niçin sağlanabilir? B
i
min  min s
D (mm)

tMaksimum kanael çapı niçin yoktur.
.
e
h
J  %8 D ?? t
m i
max max s ü
h r M
e
A

v
e

i
4. Kanallarda doluluk oranı; . n r
r
Atıksu kanvalları niçin kısmi dolu akışa göre
D Ü

Kanallar kısmen dolu akışa göre projelendirilir: projeleendirilir.

Ç
Atıksu kanallarında mak.simum doluluk orranı h/D
f i
cinsinden %60’tan doüşük olmalıdır. s h
,
 r e .  0,60
Atıksu kanallarıP açık yüzeyli akımdır, kısmen k
k D
a
doludur. ı D
l F
 a h
Tam dolu akışta basınçlı akım gibi çalışır ve Q

B  0,67
.
bunun sonucunda bina bağlantı noktalarından ve
h Q
bacalardan atıksu geri tepebiliür. d
Kanal enkesiti 5
M
Prof. Dr. Ahmet GÜNAY, Balıkesir Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Müh. Böl. Çağış/Balıkesir, [email protected], [email protected]
Y
A
N
Ü .
l
ö
G

B
i
s

t e
.
e
h
t
m i
ü
s
h r M
e
A

v
e

i
. n r
r
v
D Ü
e

Ç
. r
f i
o s
,
r e .
P k
k
a
Aynı eğim için kanal çapı arttıkça kanaldaki akış hızı
ı
l F
niçin aartar?

B
.
h
ü
6
M
Prof. Dr. Ahmet GÜNAY, Balıkesir Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Müh. Böl. Çağış/Balıkesir, [email protected], [email protected]
Y
A
N
Ü .
l
ö
G

B
i
s

t e
.
e
h
t
m i
ü
s
h r M
e
A

v
e

i
. n r
r
v
D Ü
e

Ç
. r
f i
o s
,
r e .
P k
k
a
ı
l F
a

B
.
h
ü
Aynı eğim için kanal çapı arttıkça kanaldaki akış hızı 7
M
niçin artar?
Prof. Dr. Ahmet GÜNAY, Balıkesir Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Müh. Böl. Çağış/Balıkesir, [email protected], [email protected]
Y
A
N
Ü .
l
ö
G

B
i
s

t e
.
e
h
t
m i
ü
s
h r M
e
A

v
e

i
. n r
r
v
D Ü
e

Ç
. r
f i
o s
,
r e .
P k
k
a
ı
l F
a

B
.
h
ü
8
M
Prof. Dr. Ahmet GÜNAY, Balıkesir Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Müh. Böl. Çağış/Balıkesir, [email protected], [email protected]
Y
A
N
Ü .
l
ö
G

B
i
s

t e
.
e
h
t
m i
ü
s
h r M
e
A

v
e

i
. n r
r
v
D Ü
e

Ç
. r
f i
o s
,
r e .
P k
k
a
ı
l F
a

B
.
h
ü
9
M
Prof. Dr. Ahmet GÜNAY, Balıkesir Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Müh. Böl. Çağış/Balıkesir, [email protected], [email protected]
Y
A
N
Ü .
l
ö
G

B
i
s

t e
.
e
h
t
m i
ü
s
h r M
e
A
h/D
v
e

i
. n r
r
v
D Ü
e

Ç
. r
f i
o s
,
r e .
P k
k
a
ı
l F
a

B
.
h
ü
10
M
v/Vd
Prof. Dr. Ahmet GÜNAY, Balıkesir Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Müh. Böl. Çağış/Balıkesir, [email protected], [email protected]