Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı Klinik Psikoloji Bilim Dalı ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN GENÇLİK DÖNEMİNDE YAŞADIKLARI AİLE SORUNLARI İLE DEPRESİF BELİRTİLER ARASINDAKİ İLİŞKİDE MÜKEMMELİYETÇİLİĞİN ARACI ROLÜNÜN İNCELENMESİ Choulia IMPRACHIM Yüksek Lisans Tezi Ankara, 2016 ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN GENÇLİK DÖNEMİNDE YAŞADIKLARI AİLE SORUNLARI İLE DEPRESİF BELİRTİLER ARASINDAKİ İLİŞKİDE MÜKEMMELİYETÇİLİĞİN ARACI ROLÜNÜN İNCELENMESİ Choulia IMPRACHIM Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı Klinik Psikoloji Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi Ankara, 2016 iii TEŞEKKÜR Tez çalışmam süresince bilgi ve deneyimleri ile yol gösteren, katkılarda bulunan ve her zaman destek olan danışmanım Prof. Dr. Elif BARIŞKIN’ a teşekkür ederim. Psikoloji eğitimim boyunca bilgi ve tecrübeleri ile bakış açımı zenginleştiren, kendimi geliştirmek için yardımcı olan, ileriye yönelik güvenli adımlar atmamı sağlayan tüm değerli hocalarıma teşekkür ederim. Tez savunma sınavımda jüri üyeleri arasında olan tez danışmanım Prof. Dr. Elif Barışkın’a, Prof. Dr. Ceylan Daş’ a ve Doç. Dr. Sait Uluç’ a katkılarından dolayı teşekkürler. Eğitim hayatıma başladığım günden bu güne her türlü yardım ve fadakarlığı sağlayan, her zaman yanımda bana destek olan annem, babam ve kardeşime sonsuz teşekkürler. Lisans ve yüksek lisans eğitimimde beni cesaretlendiren ve desteğini esirgemeyen sevgilimi eşime teşekkür ederim. iv ÖZET IMPRACHIM, Choulia. Üniversite Öğrencilerinin Gençlik Döneminde Yaşadıkları Aile Sorunları İle Depresif Belirtiler Arasındaki İlişkide Mükemmeliyetçiliğin Aracı Rolünün İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2016. Çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin gençlik döneminde yaşadıkları aile sorun alanları ile depresif belirtiler arasındaki ilişkide mükemmeliyetçiliğin aracı rolünü incelemektedir. Bu çalışmanın örneklemi 2014 – 2015 öğretim yılında Hacettepe Üniversitesi’nin çeşitli bölümlerinde okuyan 231 (%75.7)’i kadın ve 74 (%24.3)’ü erkek öğrenciden oluşmaktadır. Katılımcıların yaş aralığı 18 – 28 ve yaş ortalaması 21.01 (SS = 2.04) olarak hesaplanmıştır. Araştırmaya katılan kişilere, Demografik Bilgi Formu, ‘‘Gençlik Dönemindeki Aile Sorunlarını Değerlendirme Ölçeği (GDASDÖ)’’, ‘‘Çok Boyutlu Mükemmeliyetçilik Ölçeği – Frost (ÇBMÖ – F)’’, ‘‘Çok Boyutlu Mükemmeliyetçilik Ölçeği – Hewitt (ÇBMÖ – H)’’ ve ‘‘Beck Depresyon Envanteri (BDE)’’ uygulanmıştır. Araştırma kapsamında toplanan verilere Korelasyon Analizi ve Hiyerarşik Regresyon Analizi uygulanmıştır. Korelasyon analizi sonucunda, ilişkilerde duyarsızlık ve tutarsızlık, anne baba ilişkilerinde uyumsuzluk, sınırsızlık ve şiddet, otoriter baskıcı tutum, sosyal ve ekonomik sorunlar ile depresif belirtiler arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. Ayrıca, ilişkilerde duyarsızlık ve tutarsızlık, anne baba ilişkilerinde uyumsuzluk, sınırsızlık ve şiddet, otoriter baskıcı tutum, sosyal ve ekonomik sorunlar ile hatalara aşırı dikkat, ebeveyn eleştiriselliği, davranışlardan şüphe duyma, ebeveyn beklentisi, kendine yönelik mükemmeliyetçilik, sosyal olarak algılanan mükemmeliyetçilik arasında da anlamlı ilişki gözlenmiştir. Son olarak, ilişkilerde duyarsızlık ve tutarsızlık, anne baba ilişkilerinde uyumsuzluk, sınırsızlık ve şiddet, otoriter baskıcı tutum, sosyal ve ekonomik sorunlar ile depresif belirtiler arasında hatalara aşırı dikkat, ebeveyn eleştiriselliği, davranışlardan şüphe duyma, ebeveyn beklentisi ve sosyal olarak algılanan mükemmeliyetçiliğin aracı rollerinin olduğu bulgularına ulaşılmıştır. Özellilkle, ebeveyn eleştiriselliğinin ilişkilerde duyarsızlık ve tutarsızlık, anne baba ilişkilerinde uyumsuzluk, sınırsızlık ve şiddet, otoriter baskıcı tutum, sosyal sorunlar ile depresif belirtiler arasında tam aracı role sahip olduğu görülmüştür. Çalışmadan elde edilen bulgular, literatür ışığında tartışılmıştır. v Anahtar Sözcükler: Aile Sorunları, Mükemmeliyetçilik Boyutları, Depresif Belirtiler vi ABSTRACT IMPRACHIM, Choulia. The Mediator Role of Perfectionism on The Relationship Between Family Problems of Young Adulthood And Depressive Symptoms of University Students, Master’s Thesis, Ankara, 2016. The purpose of the study is to investigate the mediator role of perfectionism on the relationship between family problems of young adulthood and depressive symptoms of university students. The sample in the study consists of 231 (75.7 %) female and 74 (24.3 %) male students from various departments at Hacettepe University during 2014 – 2015 semesters. The ages of the participants were ranging between 18 – 28 and with a mean of 21.01 (SD = 2.04) years. In the study ‘‘Demographic Information Form’’, ‘‘Family Problems of Young Adulthood Evaluation Scale’’ , ‘‘Multidimensional Perfectionism Scale – Frost (MPS – F)’’, ‘‘Multidimensional Perfectionism Scale – Hewitt (MPS – H)’’ and ‘‘Beck Depression Inventory (BDI)’’ were administered to the participants. Correlational Analyses and Hierarchical Regression Analyses were applied to the gathered data in the study. Correlational Analysis showed that there are meaningful relationship between insensitivity and inconsistency in relations, disharmony between parents, intrusion and violence, authoritarian – oppressive attitude, social, financial problems and depressive symptoms. Also, there are meaningful relationship between insensitivity and inconsistency in relations, disharmony between parents, intrusion and violence, authoritarian – oppressive attitude, social, financial problems and concern over mistake, parental criticism, doubts about action, parental expectations, self oriented perfectionism and socially prescribed perfectionism. Finally, it was revealed that, there are mediator roles of concern over mistake, parental criticism, doubts about action, parental expectations and socially prescribed perfectionism on the relationship between family problems and depressive symptoms. Parental criticism fully mediated the relatioship between insensitivity and inconsistency in relations, disharmony between parents, intrusion and violence, authoritarian – oppressive attitude, social problems and depressive symptoms. Finding were discussed in the ligth of the relevant literature. vii Key Words: Family Problems, Dimensions of Perfectionism, Depressive Symptoms
Description: