türkçe öğretmen adaylarının okuma alışkanlığı ve kütüphane kullanımı üzerine bir inceleme PDF
Preview türkçe öğretmen adaylarının okuma alışkanlığı ve kütüphane kullanımı üzerine bir inceleme
T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRKÇE EĞİTİMİ ANA BİLİM DALI TÜRKÇE ÖĞRETMENLİĞİ BİLİM DALI TÜRKÇE ÖĞRETMEN ADAYLARININ OKUMA ALIŞKANLIĞI VE KÜTÜPHANE KULLANIMI ÜZERİNE BİR İNCELEME (SÜ EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖRNEĞİ) Hasan SEVMEZ YÜKSEK LİSANS TEZİ Danışman Yrd. Doç. Dr. Zehra GÖRE Konya–2009 i T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü BİLİMSEL ETİK SAYFASI Bu tezin proje safhasından sonuçlanmasına kadarki bütün süreçlerde bilimsel etiğe ve akademik kurallara özenle riayet edildiğini, tez içindeki bütün bilgilerin etik davranış ve akademik kurallar çerçevesinde elde edilerek sunulduğunu, ayrıca tez yazım kurallarına uygun olarak hazırlanan bu çalışmada başkalarının eserlerinden yararlanılması durumunda bilimsel kurallara uygun olarak atıf yapıldığını bildiririm. HASAN SEVMEZ ii T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü YÜKSEK LİSANS TEZİ KABUL FORMU Hasan SEVMEZ tarafından hazırlanan “Türkçe Öğretmen Adaylarının Okuma Alışkanlığı ve Kütüphane Kullanımı Üzerine Bir İnceleme (SÜ Eğitim Fakültesi Örneği)” başlıklı bu çalışma 15/07/2009 tarihinde yapılan savunma sınavı sonucunda oybirliği/oyçokluğu ile başarılı bulunarak, jürimiz tarafından yüksek lisans tezi olarak kabul edilmiştir. Ünvanı, Adı Soyadı Başkan İmza Ünvanı, Adı Soyadı Üye İmza Ünvanı, Adı Soyadı Üye İmza iii ÖN SÖZ Okuma, öğrencilere kazandırılması gereken en önemli becerilerden biridir. Bu beceriyi sürekli hale getirmek yani okuma alışkanlığına dönüştürmek okuma eylemine karşı olumlu tutum geliştirmek ve iyi bir kütüphane kullanıcısı olmakla sağlanabilir. Okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıklarının çocuklara ve gençlere kazandırılmasında en büyük görev, özellikle aile ilgisinin yetersiz olduğu toplumlarda, öğretmenlere düşmektedir. Bunun gerçekleştirilebilmesi için de öncelikle öğretmenlerin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlığını kazanmış olması gerekir. Bu konuda da en büyük sorumluluk Türkçe öğretmenlerinindir. Bu sebeple Türkçe öğretmeni adaylarının okuma ve kütüphane kullanma alışkanlık düzeyleri araştırılması gereken bir konudur. Bu çalışmanın amacı, Türkçe öğretmeni adaylarının okuma ve kütüphane kullanım alışkanlıklarını araştırmaktır. Bu çalışma; giriş, beş bölüm, kaynakça ve eklerden oluşmaktadır. Girişte; okuma, okuma alışkanlığının kazandırılmasında Türkçe öğretmenlerinin sorumluluğu ve kütüphane kullanımının Türkçe öğretmeni adayları açısından önemi üzerinde durulmuştur. Çalışmanın birinci bölümünde, kaynak taraması sonucunda konuyla ilgili olduğu düşünülen kuramsal bilgilere yer verilmiştir. Bu bölümde; okuma, okumanın önemi, okumanın insan hayatındaki yeri ve önemi, okuma alışkanlığı, okuma alışkanlığının kazandırılmasında Türkçe öğretiminin sorumluluğu, okuma alışkanlığı ve modelden öğrenme, okuma alışkanlığının kazandırılması, kütüphaneler ve üniversite kütüphanelerine ilişkin kuramsal bilgiler yer almaktadır. Çalışmanın ikinci bölümünde, araştırmanın gerekçelerini ortaya koyan “Problem”, ”Problem Cümlesi”, “Alt Problemler”, “Amaç”, “Önem”, “Varsayımlar”, “Sınırlılıklar” ve “Tanımlar”a yer verilmiştir. Ayrıca konuyla ilgili araştırmalar da bu bölümde değerlendirilmiştir. Üçüncü bölüm, çalışmanın işlem basamaklarının belirtildiği, veri toplama araçlarını geliştirme sürecinin ve elde edilen verilerin analizinin nasıl yapıldığının anlatıldığı yöntem bölümüdür. Bu bölümde ise sırasıyla “Araştırmanın Modeli”, iv “Evren ve Örneklem”, “Veri Toplama Araçları”, “Verilerin Toplanması”, “Verilerin Analizi” başlıklarına yer verilmiştir. Dördüncü bölümde, araştırma sonucunda ulaşılan veriler, bu veriler doğrultusunda elde edilen bulgular ve bu bulguların yorumları yer almaktadır. Beşinci ve son bölümde ise araştırmada elde edilen bulguların değerlendirilmesi yapılarak, çalışma sırasında edinilen bilgi ve tecrübeler ışığında diğer araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur. Araştırmada, veri toplama araçları olarak araştırma örnekleminde bulunan öğrencilere araştırmacı tarafından geliştirilen “Okuma Alışkanlığı Anketi” ve Gömleksiz (2004: 195) tarafından geliştirilen “Kitap Okuma Alışkanlığına İlişkin Tutum Ölçeği” birlikte uygulanmıştır ve elde edilen veriler istatistikî usullere uygun olarak yorumlanmıştır. Ayrıca Türkçe öğretmeni adaylarının kütüphane kullanımı ile ilgili veriler için kütüphane istatistiklerinden yararlanılmıştır. Araştırma, genel tarama modeline uygun olarak yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini eğitim fakültelerinin Türkçe öğretmeni adayları oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma evreninin çok geniş olması nedeniyle örneklem alınma yoluna gidilmiştir. Çalışmanın örneklemini ise Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Türkçe Öğretmenliği bölümü öğrencilerinin 2, 3 ve 4. sınıfları oluşturmaktadır. Araştırmaya 121 erkek 168 kız olmak üzere toplam 289 Türkçe öğretmeni adayı katılmıştır. Yüksek lisans tez çalışmamı yönetip yönlendiren ve yardımlarını benden esirgemeyen danışman hocam Yrd. Doç. Dr. Zehra Göre’ye, verilerin analizi sürecinde bana yardımcı olan Arş. Gör. Muhammet Kızıl’a, anketlerin uygulanmasında desteklerini gördüğüm Türkçe Öğretmenliği bölümü öğretim elemanlarına, araştırmanın ölçümleri sürecinde gösterdikleri hoşgörü ve samimiyet için Türkçe öğretmenliği bölümü öğrencilerine çok teşekkür ederim. Konya 2009 Hasan SEVMEZ v T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü Adı Soyadı Hasan SEVMEZ Numarası 064213011023 n i n Ana Bilim / Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı/ Türkçe Öğretmenliği i c n Bilim Dalı Bilim Dalı e r ğ Danışmanı Yrd. Doç. Dr. Zehra GÖRE Ö Tezin Adı Türkçe Öğretmen Adaylarının Okuma Alışkanlığı ve Kütüphane Kullanımı Üzerine Bir İnceleme (SÜ Eğitim Fakültesi Örneği) vi ÖZET Öğretmenler, öğrencilerin okumaya karşı geliştirdikleri beceri, ilgi ve alışkanlık üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Öğrencilerine model olmaları, kişisel ve mesleki yönden kendilerini geliştirmeleri için, öncelikle öğretmenlerin okuma alışkanlığı kazanmış olmaları beklenir. Öğretmenlerin özellikle de Türkçe öğretmeni adaylarının okuma ve kütüphane kullanım alışkanlıklarının niteliği çocuk ve gençlere model olması açısından büyük bir önem taşımaktadır. Türkçe öğretmeni adaylarının sahip olacağı okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıkları onların mesleki gelişimlerine de önemli yararlar sağlayacaktır. Bu sebeple Türkçe öğretmeni adaylarının okuma ve kütüphane kullanma alışkanlığına sahip olup olmadığı konusu araştırılması gereken önemli bir husustur. Bu araştırmada Türkçe öğretmeni adaylarının okuma alışkanlığı ve kütüphane kullanma durumları incelenmiştir. SÜ Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesinde öğrenim gören 289 Türkçe öğretmeni adayına anket ve tutum ölçeği uygulanmıştır. Ayrıca kütüphane veritabanından 2008-2009 öğretim yılında 2, 3 ve 4. sınıfta öğrenim gören Türkçe öğretmeni adaylarının lisans eğitimleri döneminde kütüphane kullanımı istatistiklerine de yer verilmiştir. Elde edilen verilere göre; örneklemi oluşturan Türkçe öğretmeni adaylarının tamamına yakını güçlü bir okuma alışkanlığına sahip olmaları gerektiğine inanmakta, ancak bunu yeterince gerçekleştirememektedirler. Kızlar erkeklere göre daha fazla okumakta ve kütüphaneyi daha sık kullanmaktadırlar. Türkçe öğretmeni adayları okumalarında daha çok öğretmen ve arkadaş tavsiyesinin etkili olduğunu belirtmektedirler. Anahtar kelimeler: Okuma, Okuma Alışkanlığı, Kütüphane Kullanımı, Okuma Kültürü, Türkçe Öğretmeni Adayları. vii T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü Adı Soyadı Hasan SEVMEZ Numarası 064213011023 n i n Ana Bilim / Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı/ Türkçe Öğretmenliği i c n Bilim Dalı Bilim Dalı e r ğ Danışmanı Yrd. Doç. Dr. Zehra GÖRE Ö Tezin Adı A Study on Turkish Language Teachers’ Reading Habits and Library Usage (An example of Selcuk University Education Faculty) viii ABSTRACT Teachers have an important impact on the interest, the habits and the skills of students towards reading. It is expected from teachers that they should have reading habits in order to be models for the students. This is necessary for their personal and occupational improvement. The quality of the teachers’, especially the Turkish Language Teachers’, reading habits and their usage of library play an important role on transmitting an enthusiasm for reading to their students. . Turkish Language Candidate teachers’ library tendency and reading habits will improve their experience in their occupations. Therefore, the subject of whether or not Turkish language teachers have reading habits and library tendency is a significant factor that should be studied. In this study, reading habits and library usage of Turkish language teachers have been studied in a methodic way. A survey and an attitude scale have been applied to 289 Turkish Language candidate teachers that are in Ahmet Kelesoglu Education Faculty, Selcuk University. Also, the library usage statistics of Turkish Language candidate teachers of 2nd, 3rd and 4th grade in 2008-2009 teaching period at the university have been stated by means of the information provided from the library database. According to obtained data, most of the Turkish Language candidate teachers believe that they should have reading habits; however, they can not do it as the way it is needed. The female candidates read and use the library more than the male candidates do. It has been determined that the friendship and teachers are effective in Turkish Language candidate teachers’ reading habits. Key Words: Reading, reading habits, library usage, reading culture, Turkish Language candidate teachers. ix İÇİNDEKİLER Bilimsel Etik Sayfası.........................................................................................................I Tez Kabul Formu..............................................................................................................II Ön Söz.............................................................................................................................III Özet..................................................................................................................................V Summary........................................................................................................................VII Kısaltmalar......................................................................................................................XI Tablolar ve Grafikler Listesi..........................................................................................XII Giriş...............................................................................................................................XX BİRİNCİ BÖLÜM: KAVRAMSAL ÇERÇEVE 1.1. Okuma.................................................................................................................1 1.1.1. Okumanın Önemi.........................................................................................3 1.1.2. Okumanın İnsan Hayatındaki Yeri ve Önemi..............................................5 1.2. Okuma Alışkanlığı..............................................................................................6 1.2.1. Okuma Alışkanlığının Kazandırılmasında Türkçe Öğretiminin Sorumluluğu............................................................................................................9 1.2.2. Okuma Alışkanlığı ve Modelden Öğrenme..............................................10 1.2.3. Okuma Alışkanlığının Kazandırılması......................................................11 1.2.3.1. Okuma Alışkanlığının Kazandırılmasında Ailenin Rolü.................12 1.2.3.2. Okuma Alışkanlığının Kazandırılmasında Okul ve Öğretmenin Rolü.......................................................................................................................14 1.2.3.3. Okuma Alışkanlığının Kazandırılmasında Kütüphanenin Rolü.....16 1.3. Kütüphaneler.....................................................................................................16 1.3.1. Üniversite Kütüphaneleri..........................................................................18
Description:The list of books you might like
