Sancti Aurelii Augustini hipponensis episcopi Opera omnia

786 Pages·1841·101.449 MB·Latin

by  Migne, Jacques-Paul, Saint Bishop of Hippo. Augustine

•
C 55 0,1
HARVARD COLLEGE
LIBRARY
FBOM THE BEQUEST OF
JAMES WALKER
(Class of 1814)
President of Harvard College
"Preferenoe being ghren to work» in the InteUectoal
•ndMonl!

P A T R O L O G LE
C U R S US C O M P L E T US
SIVK
BIBLIOTHECA UNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFORMIS, COMMODA, OECONOMICA,
OltmilM SS. PATRUM, DOCTORUM SCRIPTORUMQUE ECCLESIASTICORUM
QOI
AB M VO APOSTOLICO AD INNOCENTII III TEMPORA
FLORUBRUNT;
RECUSIO CHRONOLOGICA
ONNUM QIM5 EXSTiTERE MONUMENTORUM CATHOLICJE TRADITIONIS PER DUODECIM PIUOHA
ECCLESLE SJECULA,
JUXTA EDIT10NE8 ACCURATIS61IIA8 , 1NTER SE CUMQUE N0NNULLI8 C0D1C1BU8 MANU8CRIPTIS COLLATAS,
PERQUAM DILIGENTER CASTIGATA;
D1SBBRTAT10N1BU8, C0MMENTARII8 LBCTI0NIBU8QUE VARIANT1BU8 CONTINENTER ILLU8TRATA ;
0MNIBU8 0PERIBU8 POST AMPLI881MA8 EDITIONES QUiE TRIBUS N0VIS8IMI8 SiECULlS DEBENTUR ABS0LUTA8
DETECTI8, AUCTA ;
INDICIBUS PARTICULARIBUS ANALYT1C18, 8INGUL08 SIVE TOMOS, 8IVE AUCT0RE8 ALICUJUS MOMENTI
8UB8EQUENT1BU8, DONATA;
' CAMT0LI8 INTRA IP8UM TBXTUM RITE DI8P08ITI8, NECNON ET TITULIS 8INGULARUM PAGINARUM MARGINEM SUPEBIOHKJJ
DI8T1NGUENTIBUS 8UBJECTAMQUB MATERIAM 8IGNIFICANTIBUS, ADORNATA ;
0PERIBU8 CUM DUBH8 TUM AP0CRTPHI8, ALIQUA VERO AUCTORITATE 1N ORDINB AD TRADITIONEM
ECCLES1A8T1CAM POLLENTIBUS, AMPLIFICATA ;
DUOBUS 1NDIC1BUS GENERAL1BU8 LOCUPLETATA : ALTERO 8CILICET RERUM, QUO C6N8ULT0, QUIDQUIO
UNU8QUI8QUB PATRUM 1N QUODLIBET THEMA 8CRIPSERIT UNO INTUITU CONSPICIATUR; ALTERO
SCWPTURJE SACRiE, EX QUO LECTORI COMPERIRE SIT OBVIUM QUINAM PATRES
ET 1N QU1BU8 OPBRUM 8U0RUM L0CI8 8INGUL0S 81NGUL0RUM LIBRORUM
8CRIPTURJS TEXTU8 COMMENTATI 8INT.
KDITrO ACCURATISSIMA, CJSTERI8QUE 0MNIBU8 FACILE ANTEPONENDA , SI PERPENDANTUR I CHARACTERUM NITIDITA8
CHART/E QUALITAS, 1NTEGR1TAS TEXTUS, PKRFECTIO CORRECTIONIS, OPERUM RECU80RUM TUM VARIETAS
TUM NUMERUS, FORMA VOLUMINUM PERQUAM COMMODA 8JBIQUB 1N TOTO 0PERI8 DECURSU C0N8TANTEK
8IMILI8, PRETII EX1GUITA8, PRJBSERTIMQUE 18TA COLLECTIO, UNA, METHODICA ET CHRONOLOGICA,
SEXCENTORUM FRAOMBNTORUM OPUSCULORUMQUE HACTENU8 HIC ILLIC 8PARS0RUM,
PRIMUM AUTEM IN N08TRA BIBLIOTHECA, EX 0PERIBU8 AD 0MNE8 JKTATES,
L0C08, LINGUA8 F0RMA8QUE PERTINENTI6U8, COADUNATORUM.
SERIES PRIMA,
IM OUA PRODBUNT PATRES, DOCTORES SCRIPTORESQUE ECCLESIiB LATINiB
A TERTULLIANO AD GRKGOKIUM MAGNUM.
Slccutantc 3.^. SDttgnc,
BIBLIOTHSCJS G L B RI U H I V B R 8 J B,
SIVB
CURSUUM COMPLBTORUM 1N 81N6UL08 8CIBNT1JE BCCLBSIASTICJS RAM08 BDITORB .
PATROLOGIJS TOMUS XXXII.
S. AURELII AUGUSTINI TOMUS PRIMUS.
^ARISIIS EXCUSUS, VENIT APUD EDITOREM,
IN VIA DICTA FAMBOISE, PROPE PORTAM VULGO DENFKIl NOMINATAM,
SEU PBTIT-MONTROUGB.
( H. U. / f t y)
G SANCTI AURELII
A U G U S T I NI
HJPPONENSIS EPISGOPI
OPERA OMNIA,
FOST LOVANIEIVSIUM THEOLOGORUM RECENSIONEM i
CASTIGATA DENtJO AD MANUSCRIPTOS COWCBS CALLICOS, VATICANOS, BELGICOS , ETC,
NBCNON AD BDITIONES ANTIQUIORBS BT CASTIG ATIORES ,
OPERA ET 8TUDJO
MONACHORUM ORDINIS SANCTI BENEDIGTI
B C0N0RB6ATI0NB 8. MAURI.
Gbitio notriMima, emenbata et auctior,
ACCURANTE J.-P. MIGNE,
BlBLIOTHEGES QLEBI UMVERSff,
SIVE
CURSUUM COMPLETORUM 1N 8IN6UL08 8CIBNTLE BCCLBSIASTICJE RAMOS BDITOKB.
16 VOL. PBIX : 86 FR.
TOMUS PRIMUS.
PARISIIS,
YENIT APUD EDITOREMIN VICO DICTO MONTROUGE, JUXTA POKTAM
OALUCB DICTAM, BARRIERB D'BNFBR, AJ>AR1S.
1841.
J E L E N C H US O P E R UM
QDiE IN HOC TOMO PRIMO CONTINENTUR.
irmi i
Vita S. Aorel. Augustini, Hipponensis Episcopi, aactore Possidio. Pag. 33
VitaS. Aurel. Augustini, Hipponensis Episcopi, ex ejas potissimam
scriptis concinnata. 65
Relractatioaum libri II. 583
Confessionum libri XIII. 659
Soliloquioram libri II. 869
Contra Academicos libri III. 905
DeiJeata Vita liber unus. 959
De Ordine libri II. 977
De ImmortalKate anim» liber uousv 1021
De Qaantilate anim® liber unus. 1035
De Musica libri VI. 1081
De Magistro liber unus. 1193
De libero Arbitrio libri III. 1221
De Moribus EcclesijB catholic®, et de Moribus Manichaeorura libri 14» n: ' 1300
Regala ad servos Dei. 1377
CONTENTA IN APPENDICE.
De Grammatica liber. 1383
Principia dialectic», **09
Categoriffi decem. 1M9
Principia rhetorices. **39
Regulo cleris tradit® fragmentnm. 14*7
Regula secunda. 1*^9
De Vita eremilicfl ad sororem. **5J
EX TYPIS CATHOLICtS MIGNE , IN VICO DICTO MONTROUGE,
Juxta portam Infcrni Parisionim, Gallice : prte la barriire cTEufer de Pam.
M O N I T UM
DE QAQ PpNEMCTIN-E PDITIONIS NOVA RECUSIONE.
Immortalem Patrum Benedietinorom gloriam temerarium profecto forot ptuetendere; mi-
nime vcro impossibile est lucubrationes eoram moliorare , introductis mutationibus ali-
quantulis quas ipsiraet, si nostra viverent atate, judicasseni necessarias. Cttterum hodie
convenit apud eraditissimos viros, imprimis extra Galliam, Benedictinam editionem, licet
omni dignam «stimatione, cseterisque antecedentibus multo prcestantiorem , nonnullas
tamen negiigenti© notas pr» se ferre, sive quod editores laborem per viginti integros an-
nos protractum tmpares fderint indefessa attentione sustinendi, sive quodpensum tot colla-
boratoribus devolutum unitatem non admitteret. Sic interdum videntur veterum editionum
coliationem neglexisse; sic etiam, variis leetionibus nunc in utraque margine posilis, nunc
ad calcem tomi rejectis, accuratam textuum recensionem, unitatis detrimento, protequuntur;
•ic denique, ut omissa repararent, aut Iectiones citationesve mendosas complures impruden-,
ter introductas quocumque modo emendarent, addendis et corrigendis singula volumina
exoneravere.
Duobus igitur potissimum invigilavimus, scilicet ne quid antea vulgatum in editione
nostra omitteretur, utque convenientissimo ordine res quselibei institueretur. Proter ma-
nuscriptos codices, editiones plerasque, tum veteres, tum recentiores tanta diligentia
comparavimus, ut nostra locupletior necessario debuerit emergcre, jureque asseremus om-
nino nihil hactenus prodiisse, quod in ea non abundet. Attamen nequicquam suppete-«
rettot coegisse divitias, nisi recte ordinarentur; neque vero nobis animus est quidquid in
hoc prsestiterimus minutatim exponendi. Pauca solum exempla referemus.
1* Nihil nobis antiquius fuit, quam ut in locis a reverendis ipsis Patribus indicatis suus
textui nitor restitueretur. Quoties in aliquem errorem ultro impegisse visi sunt, atque de~
Aierant eorum consilia, genuinam lectionem stabilivimus tum manuscriptorum, tum libro-
rum auctoritate.
2* Prater textus nitorem quo, qualiscumque sit, editio Benedictina Cffiteras omnes longe
superat, hoc prostat potissimum, quod prafationibus exlmiis magnaque adnotationum et
variantium lectionum copia locupletata sit. Qu® omnia sedulo servavimus, imo variantes
adauximus lectiones; non omnes vero admisimus qua nobis undequaque occurrebant. Llben-
ter fatebimur, non isto incendimur philologift studio quod editionis excellentiam lectionum
variantium numero metitur. E contra, dubiee pierumque erant utilitatis, si attendatur quam
tenuis sint momenti, quantum sermonis seriem impediant, quantumque apud multos lectores
auctoritas libroram illis labefactetur; duplicemenim lectionem veritasnon patitur. Expedit
Sgitur, nostra sententia, tot inter manuscriptoram et Hbrorum varietates, non molli brachio
cuncias excutere, sagaci negligentia quasdam prsetermittere, easque tantum admittere
qu» ad rectam auctoris intelligentiam vel leviter inserviunt.
Quod de lectionum varietatibus, id de supposititiis operibus dictum esto.
Vulgo contigit clarissimis antiquitatis scriptoribus, ut, temporum obscuratione, bibliopo-
larum avaritia, aiiisque de causis, foetus eorum genuini indigna spurioram caterva stipa-
rentur. Haud difficile certe fuisset Augustinian® editionis molem duplicare triplicarevo
ad libitum, adjnnctis supposititiis operibus quse sub magni Doctoris nomine circumfe-
runtur. NuUaprope est bibliotheea quee non istiusmodi thesauris se jactet. Quid vcro?
nonne Iiquet ziiania debilitari triticum, verarumque gemmarum decrescere famam, si
cum adulterinis misceantur? Attamen ne quid in editione nostradesideraretur, nullum ex
spuriis vel dubiis operibus quee PP. Benedictini publici juris fecerunt, prietermittendum
duximus; quinetiam eprum recensioni nonnuHa addidimus recens inventa, qute omnia iu
Sermonum collectionem incidunt. Yerum hac augendi iicentia parce usi sumus, non obliti
Patribus Benedictinis, prout consiliis opibusque erant circumdati, compertam sane fuisso
SANCT. AUGUST. I, •
MONITtJM.
maxtmam partem fallacium isfortim divitiarum, quas se effodisse nonnulli coatanei asse-
verant, meritoque suspicionem et dedecus incurrere quidquid viri tanta doctrina pariter
ac judicio commendandi repulerunt.
3° Res est utique gravissimi momenti et ad facilem textuum comparationem aptissima,
ut lectiones variantes quas PP. Maurini haud unimode distribuere, semper, notarum mo-
do, textui proxim® subsint. Nuperrim» exstant editiones Parisienses, qu® neque hanc,
neque PP. Maurinorum agendi rationem secutae , omnes lectionum varietates procul a
textu ad finem uniuscujusque voluminis agglomerant, aut, parum sollicitse, praetermittunt.
Quantum inde nasceretur incommodi, quantaque temporis jactura, non semel experti,
speramus fore ut methodus nostra, sub respectu commoditatis ®que ac utilitatis, potior
videatur.
k° Quod ad chronologicam Augustinianorum operum seriem attinet, paululum ab ordine
PP. Maurinorum defleximus, ut eum sequeremur quem rerum analogia, proindeque ratio
ipsa^uggerebat. In primo itaque tomo duo Soliloquiorum libri, qui apud PP. Benedictinos libris
de Ordine proxime succedunt, statim post Confessiones, quibuscum ob manifestam argumenti
similitudinem apprime conveniunt, a nobis collocati sunt. Duo etiam libri de Genesi con-
tra Manichseos e primo tomo in tertium rejecti, eo scilicet loco quo duplex aliud in Genesim
opus item instituitur. Praterea librum de vera Religione, qui in editione Benedictina li-
brum de Moribus Manich«orum excipit, ad tertium similiter tomum revocavimus, nempe
post opus dc Doctrina Christiana, cujus absquc dubio complementum cuique legenti appa-
rebit.Varia tandemopuscula, qualia EpistoUe, Sermones, etc, quae PP. Maurini etpost eos
cseteri editi ipsis nimium insistentes passim disseminant, ad classem suam primigeniam,
prout res postulabat, accurate reducta sunl.
5° Ambffi prafationes qu«e paulo inferius Mabillonii dedicatoriam Eptstolam sequuntur ,
undecimum ultimumque editionis Benedictin» tomum inchoant; nec mirum, siquidem ve-r-
nerandi editorcs, curriculum adeo longum ingressuri, quidquid in tbto decursu esset per-
agendum ex ipso limine pravidere non potuerint. Nobis autem opera eorum recudenti-
bus cum nulla sit causa cur talem toleremus anomaliam, utramque prafationem suo loco
naturali, id est, initio operis, primi posuimus. Eadem prope ratio nos impulit ut in
tomum primum transferrenius duas D. Augustini Vitas, quarum prior a PP. Benedictinis
ad calcem tomi decimi, posterior vero usque ad tomum undecimum relegata est. Nemoinfi—
ciabitur hasce gestorum scriptoris narrationes esse quoddam prafationis genus ea menle
contextum, ut anticipata variarum circumstantiarum revelatione, lectores ad intimos et
quasi generatores operis sensus jam tum initientur. Haud aliftr sentiebant ipsi PP.
Benedictini, ut testantur prima verba Admonxtionis Confessionum libris prapositse : « Qu®
« causa, inquiunt, fecit ut scriptoris cujusque Vita emittendis in publicum ejus libris solem-
« ni more prafigeretur, eadem etiam primos S. Augustini operum editores haud dubie mo-
«vit, ut Confessiones ipsius statim post Retractationum libros... in tomo primo colloca—
« rent. Nempe interest plurimum ut auctoris genium, studia, mores, probitatem, fidem, alias—
« que dotes perspectas habeat qui ejus scripta cum voluptate, tum profectu perlegere in
« animum inducit. » Post talem declarationem , difficilc intelligimus quamobrem propri®
editioni Vitam S. Doctoris PP. Benedictini non prafixerint, prasertim cx omnibus ejus scri-
ptis concinnatam. Nulli igitur molestum fore putamus si in his et in quibusdam aliis cjus-
dem natura , sed perpaucissimis, ct de quibus obiter monebimus, discesserimus ab incly lis
ducibus, quorum alioquin vestigia nos religiose trivisse gloriamur.
N. B. 1° LecHonum varictates quce PP. Benedictinos primum effugerant, textux, ut ipst
suadent, aliquoties intertexuimus, priori eorum lectione hisce uncinis [ ] signata.
N. B. 2° Quod si quando textum qualcm hiabemus a PP. Benedictinis concinnatum tan-
tieper immutare visum est, propriam eorum lectionem ferunt adnotationes hiscesignis, In B.
f
distinctce. M. (1)
(!) Qnaecumque PP. BenedicliDorum ediOonl addiderimus, booce signo, H., distinguentur.