PEYGAMBERİMİZİN (SAV)

190 Pages·2010·1.28 MB·Turkish

PEYGAMBERİMİZİN (S.A.V)
SÜNNETLERİ
Allame Seyyid Muhammed Hüseyin Tabatabaî (ra)

Resulullah (s.a.a) buyuruyor ki:
"Kim benim sünnetimi ihyâ ederse beni ihyâ etmiştir. Beni ihyâ eden cennette benimle
birlikte olacaktır."
"Gerçekten Allah’ın resulünde sizin için, Allah’ı ve ahiret gününü arzulayanlar ve
Allah’ı çok zikredenler için (takip edecekleri) pek güzel bir örnek vardır." (Ahzab, 21)
İmam Sadık (a.s) buyuruyor ki:
Ben bir Müslüman'ın Resulullah (s.a.a)’in sünnet ve âdâbını ömründe bir defa dahi olsa
yerine getirmeden ölmesini sevmem.

1
İÇİNDEKİLER

Mütercimin Önsözü
Giriş
Allame Tabatabaî’nin Kısaca Hayatı.
Yazarın Önsözü
1. BÖLÜM
Hazretin Şemâili ve Ahlakıyla Đlgili Rivayetler
2. BÖLÜM
Hazretin Muâşeretiyle Đlgili Sünnet ve Âdâbı
2. Bölüme Eklemeler
3. BÖLÜM
Hazretin Temizlik ve Ziynetle Đlgili Sünnet ve Âdâbı
3. Bölüme Eklemeler
4. BÖLÜM
Hazretin Yolculukla Đlgili Sünnet ve Âdâbı
4. Bölüme Eklemeler
5. BÖLÜM
Hazretin Giysiyle Đlgili Sünnet ve Âdâbı
5. Bölüme Eklemeler
6. BÖLÜM
Hazretin Meskenle Đlgili Sünnet ve Âdâbı
6. Bölüme Eklemeler

2
7. BÖLÜM
Hazretin Uyumakla Đlgili Sünnet ve Âdâbı
7. Bölüme Eklemeler
8. BÖLÜM
Hazretin Evlilik ve Çocuk Terbiyesiyle Đlgili Sünnet ve Âdâbı
8. Bölüme Eklemeler
9. BÖLÜM
Hazretin Yiyecek Đçecek ve Sofrayla Đlgili Sünnet ve Âdâbı
9. Bölüme Eklemeler
10. BÖLÜM
Hazretin Yalnızken Uyguladığı Sünnet ve Âdâbı
10. Bölüme Eklemeler
11. BÖLÜM
Hazretin Ölülerle Đlgili Sünnet ve Âdâbı
11. Bölüme Eklemeler
12. BÖLÜM
Hazretin Tedaviyle Đlgili Sünnet ve Âdâbı
12. Bölüme Eklemeler
13. BÖLÜM
Hazretin Dişleri Misvaklamakla Đlgili Sünnet ve Âdâbı
13. Bölüme Eklemeler
14. BÖLÜM
Hazretin Abdestle Đlgili Sünnet ve Âdâbı
14. Bölüme Eklemeler
3
15. BÖLÜM
Hazretin Gusülle Đlgili Sünnet ve Âdâbı
15. Bölüme Eklemeler
16. BÖLÜM
Hazretin Namazla Đlgili Sünnet ve Âdâbı
16. Bölüme Eklemeler
17. BÖLÜM
Hazretin Oruçla Đlgili Sünnet ve Âdâbı
18. BÖLÜM
Hazretin Đtikâfla Đlgili Sünnet ve Âdâbı
18. Bölüme Eklemeler
19. BÖLÜM
Hazretin Sadakayla Đlgili Sünnet ve Âdâbı
19. Bölüme Eklemeler
20. BÖLÜM
Hazretin Kuran Tilavetiyle Đlgili Sünnet ve Âdâbı
20. Bölüme Eklemeler
21. BÖLÜM
Hazretin Duayla İlgili Sünnet ve Âdâbı

Aynaya Bakarken Okuduğu Dua
Merkebe Binerken Okuduğu Dua
Yolculukta Akşam Vakti Olunca Okuduğu Dua
Yeni Elbise Giyerken Okuduğu Dua
4
Meclisten Kalkarken Okuduğu Dua
Mescide Girerken ve Çıkarken Okuduğu Dua
Yatağa Girerken Okuduğu Dua
Sofraya Oturduğu Zaman Okuduğu Dua
Yemeğe El Uzatırken Okuduğu Dua
Sofra Kaldırılırken Okuduğu Dua
Yemek Yerken ve Süt İçerken Okuduğu Dua
Yeni Meyve Gördüğünde Okuduğu Duası
Tuvalete Girerken Okuduğu Dua
Kabristanlıktan Geçerken Okuduğu Dua
Kabir Ehlini Ziyaret Ederken Okuduğu Dua
Mesrur Olduğu Zaman Okuduğu Dua
Sevdiği Bir Şeyi Gördüğü Zaman Okuduğu Dua
Ezan Okunduğu Zaman Okuduğu Dua
Akşam Namazının Son Rekatında Okuduğu Dua
Vitir Namazında Kunût Tutarken Okuduğu Dua
İftar Vakti Okuduğu Dua
Namazdan Sonra Okuduğu Dua
Sabah Namazının Nafilesinden Sonra Okuduğu Dua
Sabah Namazından Sonra Okuduğu Dua
Sabah Namazından Sonra Okuduğu Zikir
Öğle Namazından Sonra Okuduğu Dua
Secdede Okuduğu Dua
Namaz Bitiminde Okuduğu Dua
Her Namazdan Sonra Okuduğu Dua
5
Yeni Yılın Başlangıcında Kıldığı Namaz ve Dua
Şaban Ayının On Beşinci Gecesinde Okuduğu Dua
Hilali Gördüğünde Okuduğu Dua
Ramazan Ayının Hilalini Gördüğünde Okuduğu Dua
Günlük Zikri
Şaban Ayının On Beşinci Gecesinde Yaptığı Başka Bir Amel
Her Sabah-Akşam Okuduğu Zikir
Baş Ağrısından Korunmak İçin Okuduğu Dua
Ateşlenmemek ve Ağrılardan Korunmak İçin Okuduğu Dua
Ateşlenmemek İçin Okuduğu Dua
Sihiri Defetmek İçin Okuduğu Dua
Sihiri Defetmek İçin Okuduğu Başka Bir Dua
Sıkıntı ve Üzüntü Geldiği Zaman Okuduğu Dua
Kuran-ı Kerim’i Ezberlemek İçin Okuduğu Dua
Düşmanların Şerrinden Korunmak İçin Okuduğu Dua
21. Bölüme Eklemeler
Sabah Okuduğu Dua
Şiddetler ve Zorluklar Karşısında Okuduğu Dua
Korunmak İçin Okuduğu Dua (Ta'viz)
Sıkıntı, Üzüntü ve Şiddetli Anlarda Okuduğu Başka Bir Dua
Hüzünlendiği Zaman Okuduğu Dua
Hilali Gördüğü Zaman Okuduğu Dua
Recep ve DiğerAyların Hilali’nin Görülmesinde Okuduğu Dua
Dualarından Biri
Öğle Namazından Sonra Okuduğu Dua
Öğle Namazı Nafilesinden Sonra Okuduğu Dua
Sabah Namazından Sonra Okuduğu Dua
Ramazan Ayının İlk Gecesinde Okuduğu Dualara Eklemeler
Sabah ve Akşam Okuduğu Dua
Güneş Doğarken Okuduğu Dua
Hazretin Hicabı
6
22. BÖLÜM
Hazretin Hacla Đlgili Sünnet ve Âdâbı
23. BÖLÜM
Nevadir
Şemâil Bölümüne Eklemeler

7
MÜTERCĐMĐN ÖNSÖZÜ
Đslam bir din ve sistem olarak beşeriyetin hidayete, doğruya ulaşması için sadece plan
ve program sunmakla yetinmemiş, hükümlerini ve öğretilerini masum önderlerin
şahsiyetinde canlandırarak sunmuştur. Bu programlar birinci derecede Resulul-lah'da
(s.a.a), hidayet Đmamlarında (s.a) ve daha sonra ümmetin salih, takvalı insanlarında
tecelli edip canlılık kazanmıştır.
Ümmet risalet karşısında çaba içine girmişlerdir. Müslümanlar çalışmalarında farklı
yetenek ve istidatlara sahip oldukları için kuvvet ve zaâf açısından farklı (mertebelere)
nail olmuşlardır.
Şüphesiz örnek ve önder olan Muhammed (s.a.a) risalet ile bütünlük içine girmiş, öyle
ki, birbirinden ayrılmayan bir bütünün iki parçası ve bir hakikat halini almışlardır.
Nasıl ki Kuran-ı Kerim Müslümanların takip ettikleri Nebi-î Ekrem'i örnek, olgu ve
Mesel-i Âla olarak bu hakikati beyan etmektedir: "Gerçekten Allah’ın resulünde sizin
için, Allah’ı ve ahiret gününü arzulayanlar ve Allah’ı çok zikredenler için (takip
edecekleri) pek güzel bir örnek vardır."[1]
Bundan dolayı Nebiî Ekrem’in sözü, fiili ve takriri Đslam Şeriâtında hüccet, ana
kaynak olarak belirlenmiştir. Bu konu Usul-u Fıkıh'ta, Đslam’ın farklı mezhep ve
fırkalarında icmâ halinde kabul görmüştür.
Đslam alimleri Đslam'ın ilk zuhur dönemlerinde Sîret'i-Nebevî, (hazretin) halet ve
davranışlarının rivayeti, sünnetlerine karşı büyük hassasiyet gösterip yorulmak
bilmeyen, hadsiz hesapsız ağır bir çalışma içine girmişlerdir. Bu yolda bir çok
zahmetlere katlanmışlardır. Sahabeden veya tabiînden rivayet duymak için Đslam
diyarında çeşitli bölgelere yorucu seferler yapmışlar, sahih olan ile sahih olmayan
hadisleri ayırmak yolunda gece gündüz demeden çalışmışlardır.
Müslümanlar Resulullah (s.a.a)’den gelen hadisleri mukaddes, değerli olarak algılayıp,
risalet sahibine uymak, bastığı yerlere adımlarını bırakmak ve sünnetlerine amel
ederek, Allah’a yakınlaşıp onun rizayetini kazanmak için hırsla bu hadislere amel
etmişlerdir.
Resulullah (s.a.a)’in bu yüce şahsiyeti ve Müslümanların bunlardan bilgilenmelerinin
zaruretini göz önünde bulundurarak, bu değerli kitabı sizlere sunmaya karar verdik.
Kitabın aslı merhum, Đslam filozofu, büyük müfessir Allame Tabatabaî (r.a) (Tefsir-i
el-Mizan’ın yazarı) tarafından kaleme alınmıştır.
Kitaba Ehl-i Sünnet ve Şia kaynakları yoluyla ittifak edilip kabul görülen bazı
hadisleri ekledik. Bir çok yerde Gazali’nin Đhyau'l-Ulum kitabından hadisler zikrettik.
Bu yolda bize, Müslüman mezheplerin vahdet içinde olmasının gerekliliği ve önemi
öncülük etmiştir. Şüphesiz vahdet, Allah’ın ipine sarılmak ve Resulullah (s.a.a)’e
iktidâ etmek, günümüzde Müslümanların kuvvetlenmesinin, Đslam'ın yüceliğine
kavuşmasının, ilerlemesinin yegane çaresidir.
8
GİRİŞ
Allah’ın adıyla başlıyorum, her işin başlangıcı ve sonu onun iledir. Bütün feyiz ve lütuf
kaynağı olan mukaddes dergahından yardım diliyorum.
Kendinden evvel olmayan ilk, ahir olmayan son Allah'a hamd olsun. Gözler onu
görmekten, akıllar sıfatlarını tanımaktan aciz kalmıştır. Mahlukları istediği şekilde
yaratmış sonra kendi iradesi doğrultusunda düzenleyip kendi muhabbeti ardından
diriltmiştir.
Ey! Rabb'im! Vahyinin emini olan Muhammed’e rahmetini gönder. O mahlukatının en
seçkini, kullarının en beğenilmişi ve hayır kervanının reisidir. Bereket anahtarı ve
peygamberlerin sonuncusudur.
Ey Rabb'im! Âl-i Muhammed’e ve onun tertemiz hanedanına selam gönder. Onları en
yüce ve en üstün salavat ve rahmetin ile; öyle bir rahmet ki bütün rahmetlerinden
daha geniş,sonsuz ve sayısız olanı ile imtiyazlandır. Amin Rabbel Alemin.
Bir takım ilimler vardır ki ilahi insanlara aittir. Onlara da "Peygamber" denir. Allah
tarafından milleti hidayet etmek için gelen en son peygamber Resul-u Ekrem
Muhammed b. Abdullah'tır (s.a.a).
Hazretin öğretileri ve derslerinin bir kısmı bizlere ulaşmış ve Kuran-ı Mecid'de
toplanmıştır.
Diğer bölümü ise "Sünnet" adı ile bilinmektedir. Bunlar hazretin "fiil, söz ve takririni
belirler. Yine hazretin bir kısım sünnetleri vardır ki hayatları boyunca bunlar
devamlılık göstermektedir.
Değerli okuyucunun elinde bulunan bu kitap Resul-u Ekrem'in devamlılık arz eden
fiillerine değinen hadislere şamil olmaktadır. Hazretin yaşam biçimi ve "Sünnet ve
âdâbı" hakkında yazılmıştır. Bu mukaddimede konumuzu aydınlatacak bilgilere
aşağıda kısa bir şekilde değineceğiz.
"Edep" lügat ve söyleşide farklı manalar ifade etmektedir: Zarafet, letafet ve işlerde
dikkat etmek, toplamak, başkasına iktida tabii olmak, ilimler, maarif, beğenilmiş
yöntem, güzel huy, insani kötülüklerden alıkoyan kuvvet.
Yazar, konuşmacı, öğretmen, şiir, lügat, atasözü veya ilgi çekici meseleleri bilen
kimseye "Edip" denir.
Mukaddime konularına ve bilgilerine de "Edebiyat" adı verilmektedir. Örneğin; lügat
ilmi, sarf, nahiv, iştigag, mâani, bedi, uruz, kafiye ve buna benzer ilimler.
Güzel ahlak, ruh sefalığı ve kemaline de "edep" denir.
***
9
Sünnet, söyleşide bir çok manaya gelmektedir. Đlerlemek, akmak, aşikar olmak,
ağlamak, atın güzel yol gitmesi, dişleri fırçalamak.
Fıkıh ilminde ise, Peygamber (s.a.a) ve o hazretin ashabının yapmış olduğu amel ve
fiillere "sünnet" denir.
Sünnetullah yani, Allah'ın emir ve yasakları, aynı şekilde Allah'ın kaza kader,
azaplandırması ve Allah’ın fiillerine de sünnet-ullah denir.
Yöntem, tarz, sîre, şeriat, tabiat, özel bir tarza bürünmek, nefse uymak, herhangi bir
mezhebe tabî olmak ve buna benzer manalarda da sünnet kelimesi kullanılmaktadır.
Bunlar sünnet ve edep hakkında kullanılan manalardır. Ama anlatacağımız konumuz
ile ilgili birkaç noktayı belirtmek gerekir: Aklın ve dinin beğendiği işin en güzel bir
şekilde yapılmasına "edep" denir. Edepli insan hal ve hareketlerini en güzel ve latif
şekilde yapan kimseye denir. Ama nefsin sefa, kemal ve batini ile ilgili sıfatlarına
örneğin; cömertlik, cesaret,adalet, affetmek, rahmetmek ve diğer insani sıfatlara
"ahlak" denir. Başka bir deyişle, edep insanın dışarıda yaptığı fiili sıfatlarından ama
ahlak ise batında olan nefsi sıfatlardandır. Bununla birlikte bu iki mana birbirleri ile
ayrılmadan kullanılırlar.
Buna göre din ve akıl nezdinde beğenilmeyen işler örneğin; zulüm, ihanet, yalan,
cimrilik, haset vb. ve insanın iradesi dışında olan fiillere "edep" demek doğru değildir.
Sünnet de insanın fiili sıfatlarındandır. Ama manası edepten daha geniştir. Yani, hem
doğru yöntem ve tarzlara ve hem de yanlış yöntem ve tarzlara sünnet denir. Fakat
edep her zaman güzeldir. Đnsanın fiilinin zarafet ve güzelliği ile ilgilidir.
Edep genel ve özel insanlar tarafından övgü ile bahsedilmiştir. Şairler, edipler, alimler,
herkes edebi övüp temcit etmişlerdir.
Peygamber efendimiz şöyle buyuruyor: "Edebi olmayanın aklı yoktur." Ali (a.s)
buyuruyor: "Edep gibi ziynet yoktur. Babanın çocuklarına bıraktığı en değerli miras
edeptir."
Đmam Cevad (a.s) buyuruyor: "Edebi çok olanın Allah katında değeri fazladır."
Edebi övücü buna benzer bir çok hadis gelmiştir.
Đnsanlar, akideler ve malumatlarının peşinde ve onu saran fikir akımları neticesinde
ister istemez bir takım edeplere, gelenek göreneklere ve sünnetlere bağlı kalarak
yaşamına devam edip gitmededirler.
Gerçekte edepler ve sünnetler insanların ve beşeri toplumlarının ruhlarının
aynasıdırlar. Zira düşünceler, akideler, fikirler kendilerini milletlerin
sünnetlerinde,adetlerinde göstermektedirler. Toplumların ilerlemelerinin,
gerilemelerinin ve çöküşlerinin ölçüsü o milletlerin, kavimlerin edepleri ve
10