Nederduitsch Hervormde Kerk van Afrika Gemeente Port Elizabeth|Spesiale bylaag tot die Ramshoring by geleentheid van die herdenking van die veertigste bestaansjaar van die gemeente 28 April 1951 - 28 April 1991

36 Pages·1991·2 MB·Afrikaans

by  YOUNG, Eddie

NEDERDUITSCH HERVORMDE KERK VAN AFRIKA
GEMEENTE PORT ELIZABETH
SPESIALEBYLAAGTOTDIERAMSHORING
BY GELEENTHEID VAN DIE HERDENKING VAN
DIEVEERTIGSTEBESTAANSJAARVAN DIEGEMEENTE
28APRIL 1951 - 28APRIL1991
DIENAAMVAN ONS GEMEENTEBLAD DIERAMSHORING
:
Die ramshoring wat voor op ons gemeenteblad afgedruk is, is volgens argeoloë tydens
tempeldienste bespeel, ófeenstemmig ófantifonies. Dit is ook gebruik by die Trom-
petfees met die aanvang van 'n nuwejaar. Daaris natuurlik verskillende weergawes van
die ramshoring. Die eenwatin onsbladverskyn,waswerklikvan 'nhoringgemaak. Dit
het 'n klein oortjie aangehad waardeur dit met 'n riem of ander soortgelyke materiaal
gehangkonword. LatereRomeinse,ItaliaanseenSpaanseweergawesvandieramshoring
was meer gekrul en het eintlik teruggewys in die rigtingvan dieblziserse gesig, en het'n
dwarsstaafindie middelvandiekrulwaaraanditvasgehoukonword. InHebreeusisdie
ramshoring genoem die sofar, of keren yobêl, d.w.s. die ram of die bok se horing.
Soortgelyke ramshorings word vandag nog in sinagoges gebruik.
In die gemeenteisdaarsedertdsMarsman se dae 'n nuusbriefuitgegee. In dsHoffman
se tyd kry die gemeenteblad die naamDieRamshonng. Diebedoeling is waarskynlik dat
deurDieRamshonngdie gemeente alles “hoor” watgehoor moetword.
OudlJoe Coetzee
Bronne: PictonalBiblicalEncyclopedia
TheIllustratedBibleDiciionaiy
A'it^ VJOcV' cy» •
A^0-AípVkX^4 CAVO
U
Cvkc \ru«<
«vs í*W\ 0 jpouV»
il
ClHuMV
NEDERDUITSCinHERVORMDE KERK VAN AFRIKA
GEMEËNTE PORT ELIZABETH
SPESIALEBYLAAGTOTDIERAMSHORING
BY GELEENTHEIDVAN DIE HERDENKINGVAN
DIEVEERTIGSTEBESTAANSJAARVANDIE GEMEENTE
28APRIL 1991
Digitized by the Internet Archive
in 2017 with funding from
University of Pretoria, Library Services
https://archive.org/details/nederduitschhervOOyoun
INHOUDSOPGAWE
Voorwoord deurVoorsitter van Feeskomitee p. 1
Groeteboodskap van die Ringskommissie p. 3
Groeteboodskap van Sinodale Kommissie
NG Kerk Oos-Kaap p. 4
Historiese oorsig p. 5
Geskiedenis van dieJeffreysbaaiwyke p. 11
Geskiedenis van die NHSV p. 13
Herinneringe van ds PM Smith (konsulent) p. 14
NH
Herinneringe van ds Buitenweg (konsulent) p. 15
Herinneringe van ds LA Nel (eerste predikant) p. 17
Briefvanafmev Marsman p. 18
Huldeblyk : Gerrit en Magriet Witte p. 19
Herinneringe van oud-ouderling Koekemoer p. 21
Herinneringe van mevjohanna Welgemoed p. 22
Foto’s p. 23
Grafieke met betrekking tot lidmaatgetalle p. 29
VOORWOORD
Wat 'n voorregwas dit nie om te deel in dievoorbereidings vir dieveertigjarige feesvan
ons gemeente nie!
Hiermee word aan u 'n spesiale feesuitgawe van Die Ramshonng gebied. Ons opregte
waardering gaan aan broer FCD (Dennis) Potgieter wat al die kostes gedrahet.
Hierdie is 'n poging om 'n beeld te bied van wat die afgelope veertigjaar en daarvoor
gebeur het. U sal meteens die talent van ouderling Eddie Young as geskiedskrywer
raaklees en kan waardeer.
Lees'nmensdiegeskiedenisna,kanjynieandersasomdieHeervandiekerkvirsygenade
te dank nie. Die gemeente hetgegroeivan 'n wykvan Oos-Londen tot tans 'n gemeente
van 398 belydende lidmate met4 erediensplekke. Die kerkgebou in die stad is te klein,
opJeffreysbaai word eersdaags gebou en 'n pastorale hulp word DVbinnekortin oorleg
met die Christelike Seemansorganisasie aangestel.
Om dit te bereik was menslike verantwoordelikheid en opoffering nodig. God het die
gemeente met talle hardwerkende ampsdraers en lidmate geseën. U lees sommige van
hulleseherinneringeinhierdieuitgaweasook'nhuldeblykaanwyleoudlGerritWitte, 'n
man wat met die kerk se geld so versigtig gewerk het asofdit sy eie was.
Die gemeente het soms 'n opdraande stryd gevoer. Die Kaap is vreemde wêreld virdie
HervormdeKerk. Maaronsinvloedhetgegeldenonseiesoortigheidhetbekendgeword.
Alhoewel kerkwees vir ons tans met groter getalle “makliker” is, bly daar nog 'n stempel
oor om afte druk.
Ons is steeds deel van die Nederduitsch Hervormde Kerkvan Afrika. Ons gemeente sal
ookgeraakworddeurallerleiwindevanverandering. Onsistogookkerkindiewêreld.
Maar dan moetons kerkbly, en nie verpolitiseerofverwêrelds nie. Ons moetons Kerk
se standpunt handhaaf om ons nie ten opsigte van watter politíeke rigting ookal te
kompromitteer nie.
Oorditwatonsmetonssusterskerkedeel,naamlikdieEvangelievanJesusChristus,isons
innig dankbaar. Ons is ook dankbaarvir goeie gesindhede van susterskerke.
Ons plazis enkele groeteboodskappe asook 'n nota oor die herkoms van die n2iam DIE
RAMSHORING. Enkelefoto’sasook‘ngetallegrafíekwordgeplaas. Ongelukkighetalle
beloofdeartikels/groeteboodskappeonsniebetydsbereiknie. DitsalDVindievolgende
normale uitgawe vanDieRamshonngverskyn.
Opregte dank word aan die volgende persone betuig:
Die Feeskomitee: OuderlingeJoe Coetzee, EddieYoung, Ben de Wet,Johan
KrugerenWillemWiegand, diakenLouisMarais,broersDennisPotgieter,Sidney
Saunders en ChrisJacobs, sustersJoke Wiegand en Trudi van Aswegen.
Die redakteur, oudl Willem Wiegand, en die skrywers van die ariikels in hierdie
feesuitgawe vir ‘n pragtige en uiters waardevolle blad;
Die Basaarkomitee onder leidingvan oudlJaap Malan en mevSusan Malan;
Die NHSV, diakens, katkisante enjeugvir hullebydraes;
1
Die gemeente wat gehelp het en finansieel geoffer hetvir die basaar en fees.
Mev Eunice Swart ons bekwame tikster en administratiewe beampte.
Die eintlike interessante geskiedenisword mos nooit neergeskryfofgenotuleer nie. Dit
leef in die harte van mense. Wat het die kinders byvoorbeeld alles aangevang in die
AVBOB-kapel, ons eerste bymekaarkomplek?
Asherinneringebydieleeshiervanbyuopkom,skryfditassebliefdadelikneerviropname
inonsargief. Dienotuleboekemaakbyvoorbeeldniemeldingvandiebuitedienstevirdie
werkers aan die tonnel byUitkeer nie. As u foto’s opdiep, leen dit assebliefaan ons vir
kopiëring en bewaring.
Mag hierdie publikasie die gedagtes van oud-lidmate en ouer lidmate laat gaan sodat
hierdie fees as voorbereiding kan dien vir 'n behoorlike 50-jarige herdenking.
Baie dankie.
“Loofdie Here, want Hy is goed, aan sy liefde is daar geen einde nie!” (Ps 107:1)
DsLJSTRAUSS
Vooisitter:Feeskomitee
April 1991
2
:
GROETEBOODSKAPVAN DIERINGSKOMMISSIE
In dic lewe van 'n genieente is die vieringvan 'n veertigste bestaansjaar 'n mooi mylpaal,
want dit beteken dat 'n gemeente met dankbaarheid kan terugdink aan 40 Jaar se
volgehoue bearbeiding aan mense op daardie plek.
Die sin en doel van die Kerk is dat hy as organisasie dienskneg vir die Here is om die
Evangelieboodskapoordie Herebymense tuis tebring. AandieKerkisditopgedraom
die Here se kudde te laat wei en daardie kudde op te pas. Die waarde van die Kerk se
ampswerk lêJuis daarin dat daardeur sulke groot dinge tot stand kom.
Wanneer 'n gemeente oor 40Jaar se bedieningsgeleentheid terugkyk en sien hoe soveel
van die beloftes van die Here in die gemeente en virdie gemeente waar geword het, kan
so 'nviering netgeloofsversterkendweesen uvervul metdieoortuigingdatGodwel met
sy Kerk op pad is na die oorwinning en die voleinding. Die Kerk is immers die een
gemeenskapopaardewaardietriomftogvanGod(2Kor.2:14)ondermensesigbaarword.
Magufeesvieringedaartoebydraomuasgemeenteaantespooromdieteenwoordigheid
endiebegeleidingvanGodseGeestegloenomdieHeremetsteedsverdiependeoorgawe
te dien.
Ds WJSLABBERT
Ringsvooisitler
Ringvan Bloemfontein
3
METVISIE EN GELOOFSVERTROUE OP DIETOEKOMSPAD BOODSKAPVAN
:
DIE N G KERK
Hartlik.geluk metdie herdenkingvan diegemeente PortElizabethvan die Nederduitsch
Hervormde KerkvanAfrikaseveertigstebestaansjaar. Asonssaam metu terugdinkaan
hierdieveertigjaarwatverbyis,wasdaarniealleendievreugdevollegeboortejaarniemaar
ook moeilikejare van groei en ontwikkeling om te kom by hierdie besondere mylpaal
in die geskiedenis van u gemeente en kan u ook nie anders as om soos Samuel van ouds
metgrootdankbaarheid en erkentlikheid teenoor die Allerhoogste u gedenksteen op te
rignie nl. EBEN-HAESER: “Totnou toehetdie Here ons gehelp” (1 Sam. 7:12). Watter
magtige getuienis in hierdie gesekulariseerde wêreld dat die Koning van die kerk vir
veertigJaar,soosHyinsyWoordbelowehet(Matt. 16:18;28;20; Kol.2:15),Sykerkbewaar
en instand gehou het. SOLI DEO GLORIA.
Kykonsnadietoekomsgaanons'nnuweSuid-Afrikategemoet.MagdieHeregeedatons
as kerk van die Here nie sal terugdeins nie maar die nuwe tydvak sal sien as 'n
onvergelyklike uitdaging om as Sy kerk onverskrokke ons roeping te vervul om waarlik
kerkvan die Here tewees. DatHyonsvisieengeloofsdurfsalgeeom problemediehoof
te bied en in die geestelike nood en behoeftesvan ons land se mense te voorsien. Is dit
dan nie die kerk van die Here wat ‘n boodskap van hoop het in die onsekere en
veranderendetyewaarinonslewenie-JesusChristuswatgister,vandagentotinewigheid
dieselfde is nie (Heb. 13:8)? Die woorde van Ges. 218:1 bemoedig ons as ons na die
onsekere toekoms kyk:
“Hou CHRISTUS selfsy kerk in stand-
vergeefs die hel se woede!
As Here aan Gods regterhand
regeer Hy ons ten goede!”
Ons dink aan die woorde van Dawid in Ps. 23:4: “Ek sal nie bangwees nie, wantU is by
my. In uhandeis ekveilig,” asookdieversekeringvandiekantvan die Hereselfvoorsy
hemelvaart: “Ek is byJulle al die dae tot die voleindingvan die wêreld” (Matt. 28:20).
Onsbedeviruasgemeenteis“LeweinonverdeeldetoewydingaandieHere”(1 Kor.7:35)
en “moenie inJulle toewyding verslap nie, bly altyd geesdriftig, dien die Here” (Rom.
12 11
: ).
Mag ons meer as ooit tevore as Ned. Hervormde Kerk en Ned. Geref. Kerk mekaar se
handestewigvasvatin onsgesamentlike roepingaskerkvandieHereopdie toekomspad
in die nuwe Suid-Afrika.
MagugemeenteindievolgendeveertigjaaronderdieleidingenwerkingvandieHeilige
Gees gaan van krag tot krag.
DrJB GREEFF
NG
VoorsitterSinodaleKommissie Kerk Oos-Kaapland
4
HISTORIESE OORSIG-NEDERDUITSCH HERVORMDE GEMEENTEP.E.
As gevolg van die Groot Trek van 1836 en die gebeure daarna op die staatkundige en
kerklike terrein, was Hervormers yl gesaai in die Oos-Kaap.
Weens die min lidmate, groot afstande en tekort aan predikante, het pastorale sorg
ontbreek in die Algoa-gebied en omstreke.
Na die tweede wêreldoorlog van 1939-45 het Nederlandse immigrante die getalle Her-
vormers egter aangevul.
1947>19501
I
DsJJEngelbrechtvandieOos-Londen-gemeentebesoekPElidmateop'nongereeldebasis
en doop op 3-8-47 'n baba CJ Scheepers in PE.
Alhoewel sommige lidmate na ander kerke, veral die NG Kerk oorgaan, bly sommige
Hervormers getrou en hou skakeling met die Oos-London gemeente.
'n Versoekskrif deur 25 lidmate onder leiding van broerJB de Beer, word op 2-8-47
opgestel aandie RingvanHeidelbergom 'ngemeenteinPortElizabethtestíg. Ditword
simpatíek oorweeg en goedgekeur maar die aansoekers wordversoek “om te wag totdat
die tyd ryp is”.
Hiernaword methernudeywergewerkom fondse in tesamel ten einde 'n eie predikant
te kan bekostig.
Inmiddels besluit ds PM Smith van Oos-London om in samewerking met dsJAP van
TondervanDordrechtdiePElidmatemeergereeldtebesoek,nl.omdiensteeenkeerper
maand te hou.
Op 11-11-50 bring ds PM Smith sy eerste besoek aan PE. Nagmaal word bedien in die
Mechanic-saal van die Stadsaal, waarna 'n gemeentevergadering gehou word.
Besluite:
1. Port Elizabeth sal 'n wyk word van Oos-Londen.
2. BrJB de Beerword verkies as ouderlingen br FJ Scheepers van Oos-
Londen as diaken.
3. Dat 'n NHSV gestigword.
4. Sondagskool te stig- tree eers in werking op 28.1.51.
5. Om weer aansoek te doen om 'n gemeente te stíg.
6. 'n Werkskomitee te verkies om bg. te implementeer en om fondse in te
samel vir 'n eie gemeente.
Die groepie mense woeker entoesiastíes en probeer om die Ned. Herv. Kerk so wyd
moontlikbekendtesteldeurmiddelvannuusberigteenadvertensiesteneindelidmateop
tespoorentebetrek. DieKerkbodevandieNG Kerkweieregteromso 'nberigteplaas.
1951|196()^
Op 28 en 29 April 1951: Ned. Herv. Gemeente PEword gestig.
5