+ I. ÜLKE BİLGİLERİ Adı: Mısır Arap Cumhuriyeti Başkenti: Kahire Yönetim Şekli: Cumhuriyet Başlıca Şehirleri: Kahire, İskenderiye, Port Sait, El-Mansura, El- Mahalla, Zagazig. Önemli Limanları: Alexandria, Dekheila, Damietta, Red Sea. Yüzölçümü: 1.001.450 m2 Nüfusu: 75 Milyon (2007) Para Birimi ve Paritesi: M ısır Poundu (EGP) (1 $ = 4,61 EGP) 1 Konuşulan Dil: Arapça, İngilizce, Fransızca Bağlı Olduğu Uluslararası Kuruluşlar: ABEDA, ACC, ACCT (associate), AfDB, AFESD, AL, AMF, BSEC (observer), CAEU, CCC, EBRD, ECA, ESCWA, FAO, G-15, G-19, G-24, G-77, IAEA, IBRD, ICAO, ICC, ICRM, IDA, IDB, IFAD, IFC, IFRCS, IHO, ILO, IMF, IMO, Inmarsat, Intelsat, Interpol, IOC, IOM, ISO, ITU, MINURSO, MONUC, NAM, OAPEC, OAS (observer), OAU, OIC, OSCE (partner), PCA, UN, UNAMSIL, UNCTAD, UNESCO, UNIDO, UNITAR, UNMIBH, UNMIK, UNMOP, UNOMIG, UNRWA, UNTAET, UPU, WFTU, WHO, WIPO, WMO, WToO, WtrO Din: Müslüman II. EKONOMİK GÖSTERGELER Gayri Safi Milli Hasıla: 200 Milyar $ (2000) Gayri Safi Yurtiçi Hasıla: 107 Milyar Dolar (2006) GSMH Artış Oranı: % 5 Fert Başına Düşen GSYH: 3,6 ABD Dolar ı İşsizlik Oranı: % 11,5 Enflasyon Oranı: % 2,5 (2001) İhracat: 21,381 Milyon ABD Dolar ı (2006) İthalat: 32,438 Milyon ABD Dolar ı (2006) Dış Borcu: ,6 Milyar Dolar Başlıca İhracat Yaptığı Ülkeler: AB Ülkeleri, Ortadoğu Ülkeleri, Asya Ülkeleri, ABD Başlıca İthalat Yaptığı Ülkeler: AB Ülkeleri, A.B.D., Asya Ülkeleri, Ortadoğu Ülkeleri Başlıca İhraç Maddeleri: Ham yağ ve petrol ürünleri, pamuk, tekstil, metal ürünleri, kimyasallar, metalürji ürünleri, tarım ürünleri. 2 Başlıca İthal Maddeleri: makine ve ekipmanları, gıda, kimyasallar, ağaç ürünleri. III. GENEL EKONOMİK DURUM 75 milyonluk nüfusu ile Ortadoğu Bölgesi’nin en kalabalık ülkesi olan Mısır, geçmişte tarıma dayalı ekonomisiyle sanayileşme sürecine gitmiştir. IMF’nin uyguladığı ekonomik programla 1990’l ı yılların başında yıllık % 15-20 olan enflasyon oranı tek haneli oranlara inmi ş, dış borç dü şmüş, GSYH büyüme oran ı % 4-5 oranında seyretmiştir. Özelleştirme programı ile kamu kesiminin ekonomideki payı da küçülmüştür. Ancak, özelleştirme programı 1990’lı yıllarda kamu şirketlerinin borçları, fazla personel çal ıştırmaları ve hantal yap ıları nedeniyle yava ş ilerlemiştir. Son üç yılda ise Mısır ekonomisindeki büyüme yava şlamış, 1999 yılında % 6’dan 2000 yılında % 3,2’ye dü şmüştür. Reel büyümenin 2003 y ılında % 1,8’e inmesi beklenmektedir. Bölgedeki istikrar ile birlikte artan turizm gelirleri ve ihracat ba ğlı olarak ekonomik büyümenin 2004 y ılında %3,3’e ç ıkacağı tahmin edilmektedir. Doğalgaz üretimi ve ihracat ının önümüzdeki y ıllarda ekonomik büyümenin arkasındaki en önemli faktör olmas ı beklenmektedir. Bugüne kadar devlet kontrolünde olan Mısır Lirası, Ocak 2003 sonunda dalgalı kur sistemine geçilmesiyle yabancı dövizler kar şısında % 16 oran ında değer kaybetmiştir. Bu geli şmeye bağlı olarak 2003 yılında ihracatın artması ithalatın ise azalması beklenmektedir. Özel sektörün modernle ştirilmesi yönünde yap ılan reformlar yava ş bir şekilde ilerlemektedir. Bürokratik işlemlerin çokluğu, başta ihracat, ithalat ve genelde özel sektörü olumsuz etkileyen faktörler olmaya devam etmektedir. İhracatta bürokratik işlemleri azaltan bir ihracat Teşvik Yasası meclis tarafından onaylanmıştır. Ülkenin en önemli döviz girdileri, yurtdışında yaşayan Mısırlıların ülkelerine yaptıkları döviz transferleri, petrol ihracatı, Süveyş Kanalı geçiş ücretleri, turizm ve yurtdışından gelen yardımlardır. ABD ve M ısır aras ında imzalanan bir anla şmaya göre M ısır’a yap ılan ekonomik yardımların her yıl % 5 oranında azaltılarak 2010 yılında 400 Milyon Dolara düşmesi öngörülmektedir. Bu şekilde azalan sözkonusu yard ımların ABD ile ticaretin geliştirilmesi ve bu çerçevede, Mısır’dan ABD’ye daha fazla ihracat yapılması ile telafi amaçlanmaktadır. Askeri yardımın ise etkilenmemesi beklenmektedir. 3 GSYİH’NIN DAĞILIMI Ekonomik Beklentiler (%): IV. DIŞ TİCARET Mısır ihracatının % 25’i AB Ülkelerine, % 14,4’ü ise ABD’ye yap ılmaktadır. AB ve ABD’den sonra Arap Ülkeleri en önemli pay ı almaktadır. İhracatta petrol ve petrol ürünleri, pamuk, tekstil/haz ır giyim ve metaller ilk s ıralarda yer almaktad ır. 2002 yılında 6,6 Milyar Dolar olarak gerçekle şen ihracatın 2003 yılında 6,8 Milyar Dolar, 2004 yılında da 7,2 Milyar Dolar civarında gerçekleşmesi tahmin edilmektedir. İthalatın % 18,6’s ı ABD’den yap ılırken, % 21,6’s ı AB ülkelerinden yap ılmaktadır. Petrol, hammaddeler, yatırım malları ve tüketim ürünleri ülke ithalat ında önde gelen maddelerdir. İthalatın 2002 yılında 14,3 Milyar Dolar seviyesinden 2003 y ılında 14 Milyar Dolara düşmesi beklenmektedir. 1991 yılından itibaren, IMF ve Dünya Bankas ı’nın uygulad ığı ekonomik program çerçevesinde, Mısır, gümrük tarife oranlarını % 10 ila % 40 arasına indirmiştir. Ancak lüks kategorisine giren ürünlere uygulanan vergiler daha yüksektir. Ortalama gümrük tarife oranı % 27,5’tir. Ü r ü n G ü m r 4 ü k t a r i f e O r a n ı ( % ) T a h ı l Ü r ü n l e r i 1 - 5 P i r i n ç 2 0 5 İ ş l e n m i ş g ı d a , m e y v e , f ı n d ı k , s e b z e 3 0 - 5 0 B i r a 1 2 6 0 0 T e k s t i l 5 4 S i g a r a 8 5 M a k i n e 5 - 1 0 B i l g i s a y a r 7 ve ekipma nları 5 5 Mısır, 12 yıllık bir geçiş sürecinde, ham maddelerden ba şlayarak AB sanayi ürünleri ihracatı üzerindeki gümrükleri kaldıracaktır. Ardından gelen süreçte tam rekabetin 19 yıl içinde ülkede yerleşmesi hedeflenmektedir. V. TÜRKİYE-MISIR TİCARİ VE EKONOMİK İLİŞKİLERİ Türkiye-Mısır Dış Ticareti (bin dolar) Yıllar İHRACAT(x) İTHALAT (m) X/M DENGE HACİM 1998 473,350 392,952 1.20 80,398 - 866,302 1999 467,413 108,977 4.28 358,436 - 576,390 2000 375,707 140,720 2.66 234,987 - 516,427 2001 421.012 91.720 4,6 329.292 - 512.732 2002 299.187 117.896 2,47 214.349 - 428.417 2002 yılında Mısır’a ihracatımız bir önceki y ıla göre % 29 oran ında azalarak 421 Milyon Dolardan 299 Milyon Dolara dü şerken, ithalat ımız ayn ı döne mde %28,5 oranında artarak 92 Milyon Dolar düzeyinden 107 Milyon Dolara ç ıkmıştır. 2002 yılı itibariyle Mısır’ın toplam ihracat ımız içindeki pay ı % 0,9, toplam ithalat ımız içindeki payı ise % 0,2’dir. 500000 450000 400000 350000 300000 250000 İhracat 200000 İthalat 150000 100000 50000 0 1999 2000 2001 2002 2002 yılında bir öncek i yıla oranla Mısır’a ihracattaki azalman ın en önemli nedeni 8 özellikle otomotiv ve yan sanayi ürünleri ile hububat ihracat ımızın azalmasıdır. 2002 yılında 2001 yılına oranla ithalat ımızdaki yükselme ise mineral yak ıtlar ve pamuk ithalatındaki artıştan kaynaklanmaktadır. Mısır’a İhracatımızda Başlıca Maddeler: Madde Adı 2000 2001 Kara ulaşım araçları 60.021.867 57.883.897 Tekstil elyafı ve mamulleri 44.776.445 41.735.330 Sebzeler, meyveler ve mamulleri 36.657.313 41.211.236 Hububat ve mamulleri 14.091.888 39.898.308 Demir çelik 9.401.163 30.785.764 Giyim eşyası ve aksesuarları 42.299.768 29.842.514 Metallerden nihai ürünler 23.336.814 24.444.582 Metal dışı mineral mamuller 24.587.674 23.790.749 Uçucu ya ğlar, yüzey aktif maddeler, 13.553.193 12.481.230 boyalar Plastik ve mamulleri 13.653.976 9.916.021 Elektrikli makine ve cihazlar 8.009.809 8.506.118 Değişik sanayi kollar ında kullan ılan 7.583.952 8.387.427 makine ve cihazlar Diğer ulaşım araçları 86.421 8.157.405 Belirli sanayi kollar ında kullan ılan 4.736.494 7.482.623 makine ve cihazlar Kauçuk ve mamulleri 5.707.003 7.266.979 Mısır’dan İthalatımızda Başlıca Maddeler Madde Adı 2000 2001 Hububat ve mamulleri 20.063.062 19.983.037 Tekstil lifleri 25.528.596 15.455.532 Tekstil elyafı ve mamulleri 10.532.241 11.815.269 Havagazı, petrol gazları, doğal gaz 5.335.167 10.294.206 Taşkömürü, linyit ve bunlardan 11.321.534 6.943.199 üretilen kok, ham yağlar Anorganik kimyasallar, radyoaktif, 6.660.643 4.079.951 nadir elementlerin bileşikleri Değişik sanayi kollar ında kullan ılan 3.960.228 3.948.508 makine ve cihazlar Gübreler 1.388.097 3.756.278 Mineral maddeler, gübre 5.189.826 3.391.261 hammaddeleri Plastik ve mamulleri 6.472 2.108.273 Mesleki cihazlar, kontrol alet ve 1.297.846 1.431.746 cihazları Vitaminler, hormonlar, ilaçlar, t ıbbi 2.333.540 1.314.687 eşya Metal cevherleri, döküntü hurdaları 3.473.574 1.032.643 9 Metallerden nihai ürünler 268.393 930.317 Çeşitli mamul eşya 412.448 882.397 Kaynak: DTM ANLAŞMA VE PROTOKOLLER Anlaşmanın Adı İmza Tarihi Denizcilik Anlaşması 14.02.1988 Türk-Mısır Ortak Komisyonu Kurulmas ına 14.12.1988 Dair Anlaşma Hava Taşımacılığı Anlaşması 12.01.1993 Kara Ulaştırması Anlaşması 07.11.1994 Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi 26.12.1993 Anlaşması Ekonomik ve teknik işbirliği anlaşması 18.07.1994 Ortak Yüksek Komisyon Kurulmas ına İlişkin 18.07.1994 Anlaşma Ticaret Anlaşması 04.10.1996 Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmas ı 04.10.1996 Anlaşması Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi 04.10.1996 Hakkında Sözleşme KEK VI. Dönem Protokolü 04.10.1996 V. Dönem Turizm Karma Komisyonu 25.08.1997 Toplantısı Protokolü Kaynak: DTM Serbest Ticaret Anlaşması Türkiye ile M ısır aras ında kar şılıklılık temeline dayanan bir Serbest Ticaret Alan ı Anlaşması imzalanmasına yönelik müzakereler başlamıştır. İkili Ticaretin Finansmanı Arab International Bank, National Bank of Egypt, Banque M ısr, Bank of Alexandria, Export Development Bank of Egypt’e iki ülke aras ındaki ihracat ın finansmanı için Vakıflar Bankası tarafından 25’er Milyon Dolar tutar ında kredi limiti tahsis edilmi ştir. Vakıflar Bankası ile bu M ısır Bankalarının müşterileri arasında yapılacak işlemlerde üçüncü ülke bankaları devre dışı bırakılmıştır. Eximbank ve Mısır arasında bugüne kadar al ıcı kredisi niteliğinde herhangi bir kredi ilişkisi bulunmamaktadır. Sözkonusu ülkeye yap ılan ihracatlarda Eximbank’ın aracılık etmekte oldu ğu İslam Kalkınma Bankası bünyesindeki finansman programlar ından Orta Vadeli Ticaretin Finansman ı Fonu kapsam ında sigort a deste ği de sağlanabilmektedir. Ayrıca, Mısır’a yapılan ihracatlarda Eximbank taraf ından kısa ve uzun vadeli ihracat kredi sigortas ı program ı kapsam ında sigorta deste ği de sağlanmaktadır. Petrol İthalatı TÜPRAŞ ile Mısır Milli Petrol Şirketi (EGPC) arasında 1998 yılında 200 bin ton Ras 10
Description: