Mondros’tan Lozan’a Türkiye Ulusal Kurtuluş Savaşı Tarihi (1918-1923)

368 Pages·1999·3.28 MB·Turkish

by  A.M. Şamsutdinov

A.M . Şamsutdinov
Mondros'Ltoazna n'a
TürkiyUel usaKlu rtuluş
SavaşTıa rihi
1918-1923

Mondros'tlaonz an'a
TÜRKİYUEl USALK URTULUSŞA VAŞTIA RİH1İ9 18-1923
Orijinaadlı O: sı,olıoVrolyTilıtl�rentl slilin lfa
(cA). M .Ş amsutdi1n9o6v6,
YazanA:. M .Ş AMSUTDİNOV
Rusçaa slındçaenv ireAnt:a BoElI IRAMO(;LU
Türkiyieç iyna yınh aklarCCı D: oğaKni tapçAıŞl ık
1.b askı1 m ay ı<> 1I9S9B99N 751- 6817-li2-X
Kapakt asarı:m1\ ı rn lÇİuN E T<; i
Baskıl:l nğOalııs l'l /\;;
A. MŞ.a msutdinov
Mondros'Ltoazna n'a
TürkiUyleu saKlu rtuluş
SavaşTıa rihi
1918-1923
(, t'\/\'lİ.rıllıl·ılıl'ı i:ı r.ıııııığlu

İÇİND E KİLE R
Önsöz... ................................................................................................................9... ...
Giri..ş... ..................................................................................................................l.. l
13 ı R ı N BC Öı L Ü M
Osmanlİım paratlourğu'nuynı kııl...ı. .ş........................................ 23
Türkiye'snaivna ştçaınk mavseıİ tilDaefv letleriiş'gnac..l.e..i. .. .......2. 5
Türkiye'pnaiynl aşılkmoansuıs undİat ilDaefv letlaerrais ında
savaşımın kızvıeşi mşagsaılg ienn işlem..e...s...i... ...........................3...8.
1 K ı N C ı B Ö L Ü M
Ulusaklu rtulhuaşr eketidnoiğnu şu... ......................................5..5..
EkimDe vrimi'nTiünr kiyee'tykei ..s..i... ................................................5...7.
Antiemperyhaalriesektt idno ğuşuv eö ncüg üçle..r...i.. .......................63
MüdafaaHiu kukc emiyetlEerrziu,r uvme S ivakso ngreerli............. ...6 9
İstanbdualk'im eclistionp lantçıayğan ldıapğ ıtılması
Ankara'Bdüay ükM illMeetc lisia'çnıiln.ı ...ş...ı... ...............................9...7.
Ü Ç Ü N C B Ü Ö L Ü M
UlusaKlu rtuluSşa vaşı'annıang ücüo larka
halky ığınl..a...r...ı... .........................................................................1. 23
Gerilglüaç leri1n9i1n9 -19y2ı0l larıinşgdaal civlee re
geripcaid işaghü çlerkianre şsıa vaşı..m...ı.. ....................................1...2..5
Yeşoirlduv em eclistfreakkis iyuo Hna lkZ ümres...i.. ..........................1 49
TürkiyKeom ünisPta rtisik'urunlimna sıv ei lkku rult.a...y...ı.. .........1 62
KomünisPta rtisiy'ansiananmk lasvıe g eriblilral iklerinin
ortadakna ldırıl..m...a...s....ı... .............................................................1...7...5...
D Ö R D Ü N C Ü B Ö L Ü M
Türk-Sovyielti şki(l1e9r2i0 -19.2.2.). ........................1...8.5. ................
TürkiyBeü yükM illMeetc liisliSe o vyeRtu sya
hükumetlearria sınddai plomatiilki şkikluerrulimn as.ı.......... ..........1. 87 7
Türk-aTşnakS avaş...ı... ..............................................................................1. 93
Türk-Soviyleti şkilgeürçilneinnm evsei1 6M art1 921
DostluvkeK ardeşlAinkt iaşma...s...ı.. .............................................2...0...1.
Türk-Sovdyoestt luğunguenl işgiüpç lenmesi;
TranskafkaSsovyyae tC umhurieytlevreiU kraynSao vyet
Cumhuriyeti'dyolset launkt laşmalainmnzıan lanma..s...ı.......... ....2.. 20
B E Şi N C İ B Ö ÜL M
Bağımızlıska vaşı
TBMM hükumetinin içtdeı şvtdeau rumu 237
SevrB arıAşn tiaşm.a..s...ı... ......................................................................2.. 39
LondrKao nfera.n...s..ı... ..............................................................................2. 44
SakarySaa vaşZıa.f ergei deyno l... ...................................................2...5...5..
TBMM hükumetiniiçpn o litivkea1 s9ı2 0-1922
yıllarında Anapdoolliutd'iudkra u m.. ................................................2..6.. 1
Anadolu'nYuunn ani şgalcilkerudretnam nalsı.
MudanyaA teşkeAsn tiaşma..s...ı... .........................................................2 82
Padişahlkıağlıdnı rıl..m...a..s...ı... .......................................................2...9...7.
A L T I N C I B Ö ÜL M
LozanK onferan.s..ı.... .......................................................................3 01
Yakındoğub'adraı şsıanğ lanmassaıv aşım...ı............ .......................3...0 3
LozanK onferançsaıl ışmalairlıeknv ırne .s..i.... ...................................3. 08
Türkiye'snıinnı rlkaornıu sundtaa rtış...m...a.. .....................................3. 14
Boğazlasrtıant üssoüru nu.. ....................................................................3...1. 7
Kapitülasysoinsltaer..m ..i... ................................................................3...2...7..
Malf-ekonosmoirku nl...a..r... .................................................................3...3.. 1
Konferaçnasl ışmalainkniınnd cöin emiv e
LozanB arıAşn tiaşmasıi'mnzılana nmas..ı.......... ...............................3.. 34
Sonsö.z... ......................................................................................................3...4. 1
Önemli tarihler... ...d...i...z....i..n...i.. .......................................................3...4 9
Kaynakç.a... .............................................................................................3..5...5..
8
ÖN SÖZ
TürkUilyueKs uarlt SualvuTaşarş iıSh SiC,BB i liAmklaedre mi­
siD oğBui lliemErnis titüTsarüi'Bhnö ülnü müu'znudsneüe rb aş­
kanlık yveab pugm öırvşnei deenm ekollim uPşr oAf.M. . Ş am­
sutndov'iupnr ofeüsktö erzliKdiitroa.lp a ryaaky ımlanüızşeı­nın
rindyeank laoştıukzg eyçımloi lşm asına ikmasrevşelbı enl ­bil
gesöenle miknoir umaokltdau ğiunnaan dbıuğ ıyma ıp9ı8öt0nı ­
cesiçnedievr mişEtlidme. olnmeadyeannly earylıbenug ıü nlere
kadar gecikti.
ProfeŞsaömrs utv'dilı9na 7o b0a şlaMroısnkdvaoad' a tanış­
mıştOı skı.r aDdoağB ui limElnesrtiiT tarüisBhüö lümüb'anşd­e
kanlgıökrvi ensiü rdmüekrteKyidtia.çb eıvinrıd mis ğüireçlvee rde
sonrasdıabn idrakk aeçgzö rükşP trüofeŞsaömrs utvds iandoece
cidbdiil aidma mkiım lidğeiğyüillelekm iziçet seevgni sidyebl ee­
nie tkileÇmevirişsitı isrı.an dkaa rşılaştisı oğrıumvn elö kanirem ­
rilekroinmu sugnödsat earndliağyiöı tşütdraeünk enditseişneek ­
kübro rçluyum.
TürkiUyleu Ksuarlt SualvuTaşarş iı3h 0i ,e ık9iımM8 o ndros
AteşkAenst iaşiml2ae4sT ıem muzı9 2L3o zaBna rışt iaAşnması
arasındakid öryytaı klsllüaırşkeı onkli any lkaarpısnaıdy evab ni r
yapıKtatnıv era .et şi çingdeeçne rOeskm,a nİlmıp atrouarğlu'nun
yıkınützıelrairmnıod dee rTnü rkiytee'mneilnl aetrıilnbidunı ğı
dörytı löınnc esidnüdneyksaiava şsıü reçilskeeir,ti a gbiırbniö ş­
lümüonlüu hşırgaennö izşe tvterei lmektedir.
Konuyillagh ielriki eçsiv azng eçiblimre zvub rakuşaü boıl ma
özellitkalşeırTyiüanrnik UilyuesK aulr tuluTşar iShBaiivr,ai şnıc i
DünySaav aşıv eT ürkiUyleu sKaulr tuSlavuaşşs ıüre çlerindeki
halhkae krteelriT,ü rkSioyvyee-Rtu ysai lirşiKk,aif lkeasbyöal ges9i n-
deksiava şlvabkr o nul(aRrudsady ıaş ınadraakşit ıınrıumnla acş­
maskıo lay olomd aöyneamnd,Re ukgsia zetKPe laerrvşieli,rg ii bi
kaynaklardan derlbeinilmlgieşra lröeaz)şg tüınr möanceımllair a
verilsunmera ktıard.
Yapıtsıonn un(dTaü rkRçues,çve ab aşdkiall erzdeen)g biinr
kaynaykeçaral maktBaadşıMtrua.s tfaaK emaAlt atürk'vü n söyle
ved emeçollemraüikz e Trüer kkçaey naklyaarpdıaalnnla tını ların
ulaşakblielrdiçimevdrieim, e tinbduae nl tıılTaürrıknaç seı llarını
koyduYmap.ı tlaasrıılnl ualşraaımnaad ığTıümrdkkaça ey naklar­
dayna pılamlıışn dtaız loarruo nllaurR auks çaı'nldTaaünrr kçe'ye
çevrilHdeiikir. d urum dad ab unldairp notblealridrat ilmiştir.
TürkUilyueKs uarlt SualvuTaşarş iıhb iilimse, lv erildearyea lı
bitra rairha ştıorlmdauskğıau d ,ab risro luokktuan acbeibkla eş­
döndürbüircroü m anöızne lelrrıiiidk etl aşımakBtua disısaren.,ı ­
yoruyma,z arüıklneımni vzeeU l usaKlu rtuSlavuaşşırm zad uy­
duğiuç ten ıyğaıbknisı ron nlucuPdroufŞr.a. m sduitnvuo'ny apıtı­
nın yeyre tra ratbıişlıyelocreukvm ea nlaatrıımkniaar ştıanr,t ışıl­
mazz eninlgiktebkeil geisçeelr ikğoinyulyiell,ag ç ievrleil evred e
genoikşu kri tlelhearekit ntidileğg igi öyrie ceinğainneı yorum.
A.B ehramoğlu
İstankbausl1ı99,m8
10