DOK.BPO.BIL. 1/2010

173 Pages·2010·2.4 MB·Indonesian

DOK.BPO.BIL. 1/2010
KATA-KATA ALUAN
KETUA PENGARAH PERKHIDMATAN AWAM,
MALAYSIA

A ssalamualaikum w.b.t. dan salam sejahtera.

G agasan 1 Malaysia yang dicetuskan oleh YAB Perdana Menteri menyaksikan hasrat
kerajaan untuk mewujudkan sebuah kerajaan yang mengutamakan pencapaian

berpaksikan keutamaan rakyat. Selaras dengan hasrat murni kerajaan ini, JPA melalui

Bahagian Pembangunan Organisasi sentiasa berusaha memenuhi keperluan kerajaan

dari semasa ke semasa untuk memperoleh penjawat awam yang mahir dan

berkebolehan melalui penggubalan dan penambahbaikan skim-skim perkhidmatan yang

berkuat kuasa. Setiap inisiatif yang dilaksanakan bermatlamat untuk mewujudkan

perkhidmatan awam yang sentiasa relevan dan berupaya menangani perubahan
p ersekitaran dan memenuhi tuntutan hari mendatang.

B agi mengetengahkan budaya ilmu yang diterapkan dalam aspek kedua gagasan
1 Malaysia iaitu Penerapan Nilai-Nilai Aspirasi, Buku Maklumat Skim Perkhidmatan
P ada 1 Januari 2010 telah dimuatkan dengan beberapa maklumat baru seperti prinsip-
prinsip pelantikan ke perkhidmatan awam serta penghuraian konsep pemberian Hadiah

Pergerakan Gaji. Edisi kali ini juga mengupas serba ringkas prinsip-prinsip saraan

yang selama ini menjadi teras utama kepada pembentukan sistem saraan di Malaysia.

Inisiatif pengenalan kandungan tambahan ini adalah untuk memberi kefahaman yang

lebih mendalam terhadap prinsip-prinsip yang diguna pakai dalam pembentukan syarat-

syarat perkhidmatan supaya kita dapat menilai prinsip-prinsip lalu seterusnya melakar

haluan masa hadapan yang terbilang.

A khir kata, saya berharap supaya buku ini dapat dimanfaatkan oleh setiap pengurus
s umber manusia dalam memastikan pengurusan sumber manusia di jabatan masing-
m asing dapat dilaksanakan dengan sempurna. Semoga kita sama-sama dapat
m enjayakan gagasan Satu Malaysia demi meningkatkan kecemerlangan penyampaian
Perkhidmatan Awam kepada rakyat.
PENDAHULUAN

Dalam pengurusan sumber manusia sektor awam, skim perkhidmatan merupakan satu
in s t r u m e n yang amat kritikal dalam menentukan bahawa perkhidmatan awam
memperoleh sumber manusia terbaik dengan kelayakan akademik diperlukan
bersesuaian dengan tugas dan tanggungjawab yang ditetapkan.

Menyedari akan peri pentingnya pengetahuan mengenai skim perkhidmatan, Bahagian
Pembangunan Organisasi telah mengambil inisiatif dan secara berterusan akan
mengeluarkan Buku Maklumat Skim Perkhidmatan yang dikemaskini setiap enam (6)
bulan sekali bagi memastikan setiap Pengurus Sumber Manusia sentiasa peka dan
mengemaskini segala perubahan maklumat berkaitan skim perkhidmatan dari semasa ke
semasa.

Dalam mengharungi arus perubahan semasa, skim-skim perkhidmatan yang merupakan
asas kepada perolehan modal insan bagi menentukan keberkesanan perkhidmatan
awam dan sistem penyampaian sentiasa melalui perubahan dan penambahbaikan
selaras dengan hala tuju semasa perkhidmatan awam. Ini bagi memastikan
perkhidmatan awam berupaya melaksanakan fungsi dan tanggungjawabnya dengan
berkesan selaras dengan aspirasi kerajaan di bawah konsep 1 Malaysia yang
mengutamakan pencapaian perkhidmatan awam dan mendahulukan kepentingan rakyat

Bagi edisi Buku Maklumat Skim Perkhidmatan Pada 1 Januari 2010 ini, beberapa
maklumat baru telah diperkenalkan, antaranya maklumat mengenai prinsip-prinsip
saraan yang menjadi tunjang kepada penetapan struktur saraan dan syarat-syarat
perkhidmatan di bawah pelaksanaan Sistem Saraan Malaysia, konsep pemberian Hadiah
Pergerakan Gaji (HPG), prinsip-prinsip pelantikan yang merangkumi punca kuasa skim
perkhidmatan, pensejarahan Jawatankuasa Pengiktirafan dan Kelayakan serta Dasar
Syarat Bahasa Malaysia bagi pelantikan ke dalam perkhidmatan awam.

Akhir kata, saya berharap buku ini akan menjadi panduan dan rujukan serta
dimanfaatkan sepenuhnya oleh setiap pengurus sumber manusia dalam melaksanakan
pengurusan sumber manusia di jabatan masing-masing, Insya-Allah.
KANDUNGAN

TAJUK MUKA
SURAT

A. PEMBANGUNAN MODAL INSAN SEKTOR AWAM

Sejarah Ringkas dan Peranan JPA 1
Evolusi Sistem Saraan Sektor Awam Malaysia 2

Senarai Laporan Gaji Berkaitan Sistem Saraan 3

B. PRINSIP PELANTIKAN KE PERKHIDMATAN AWAM
Punca Kuasa 4

Pemakaian Oleh Perkhidmatan Selain Perkhidmatan Awam 4
Persekutuan
Pengiktirafan Kelayakan 5 - 6

Syarat Kelayakan Bahasa Melayu/ Bahasa Malaysia 7 - 8

C. SISTEM SARAAN MALAYSIA

Prinsip Saraan 9 - 10

Istilah-istilah Dalam Perkhidmatan Awam 11

Kumpulan Perkhidmatan 12

Kumpulan Pengurusan Tertinggi 12 - 13

Lapisan Gred Baru 14 - 15

Gred Jawatan dan Kod Gaji 16 - 17

D. HADIAH PERGERAKAN GAJI (HPG)

Latar Belakang 18

Kriteria Pemberian HPG 19

Skim-skim Perkhidmatan Yang Layak Menerima HPG 19 - 20
(Pekeliling Perkhidmatan Bil. 2 Tahun 1995)

i
TAJUK MUKA
SURAT

E. PERKHIDMATAN KRITIKAL

Pensejarahan Perkhidmatan Kritikal 21 – 22

Senarai Perkhidmatan Kritikal Pada 1 Januari 2009 23 – 24

Kriteria-kriteria Penentuan Perkhidmatan Kritikal 25

Syarat Pemberian Bayaran Insentif Perkhidmatan Kritikal 25 - 26

Kadar Bayaran Insentif Perkhidmatan Kritikal 26

Pemberhentian Pemberian BIPK 27

F. SKIM PERKHIDMATAN SEKTOR AWAM

Konsep Klasifikasi Perkhidmatan 28

Senarai Klasifikasi Perkhidmatan Pada 1 Januari 2010 28

Fungsi Utama Perkhidmatan Mengikut Klasifikasi 29 – 40

Bilangan Skim Perkhidmatan Mengikut Klasifikasi Perkhidmatan 41 – 42
Pada 1 Januari 2010

Bilangan dan Senarai Skim Perkhidmatan Dalam Kumpulan 43 – 47
Pengurusan dan Profesional (P&P)

Bilangan dan Senarai Skim Perkhidmatan Dalam Kumpulan 48 – 52
Sokongan Berkelayakan Diploma/STPM

Bilangan dan Senarai Skim Perkhidmatan Dalam Kumpulan 53 – 57
Sokongan Berkelayakan SPM

Bilangan dan Senarai Skim Perkhidmatan Dalam Kumpulan 58 – 59
Sokongan Berkelayakan SRP/ PMR

Bilangan dan Senarai Skim Perkhidmatan Dalam Kumpulan 60 – 61
Sokongan Berkelayakan SRP/ PMR Ke Bawah

Bilangan dan Senarai Skim Perkhidmatan Bersepadu 62 – 64

ii
TAJUK MUKA
SURAT

G. PERBEKALAN KENAIKAN PANGKAT KUMPULAN
PENGURUSAN DAN PROFESIONAL (P&P) DAN KENAIKAN
PANGKAT GRED DGA38 PEGAWAI PERKHIDMATAN
PENDIDIKAN LEPASAN DIPLOMA (PPPLD)

Perbekalan Kenaikan Pangkat Gred 41 Hingga Gred Utama Sektor 65 – 68
Awam/ Gred Khas

Perbekalan Kenaikan Pangkat Gred 41 Hingga Gred 54 69

Perbekalan Kenaikan Pangkat Gred 41 Hingga Gred 52 69

Perbekalan Kenaikan Pangkat Gred 41 Hingga Gred 44 70

Perbekalan Kenaikan Pangkat Gred 38 70

Perbekalan Kenaikan Pangkat Skim Perkhidmatan Bersepadu 71 - 72

H. PERBEKALAN KENAIKAN PANGKAT SECARA LANTIKAN
(KPSL) BAGI SKIM PERKHIDMATAN YANG BERKUAT
KUASA

Syarat-Syarat Perkhidmatan Bagi Anggota Yang Dilantik 73
Menerusi KPSL Di Bawah Sistem Saraan Malaysia (SSM)
Senarai Skim Perkhidmatan Yang Diperuntuk Perbekalan KPSL 74 – 94

I. SYARAT KPSL ISTIMEWA SKIM-SKIM PERKHIDMATAN
JUMUD

Syarat KPSL Istimewa Skim Perkhidmatan Jumud Kesan Dari 95
Pelaksanaan Struktur Baru Perkhidmatan Teknikal Dan Struktur
Baru Perkhidmatan Pentadbiran Ke Perkhidmatan Yang Lebih
Tinggi Di Bawah Sistem Saraan Malaysia (SSM)

Syarat KPSL Dalam Skim Perkhidmatan Jumud Tertentu Ke 96 – 97
Perkhidmatan Yang Lebih Tinggi Di Bawah SSM
Syarat KPSL Istimewa Bagi Skim-Skim Perkhidmatan Jumud 98 – 107
Yang Ada Perbekalan KPSL

J. SENARAI SKIM PERKHIDMATAN GUNASAMA

Senarai Skim Perkhidmatan Di Bawah Perkhidmatan Gunasama 108

iii
TAJUK MUKA
SURAT

K. SENARAI PEKELILING PERKHIDMATAN MULAI SISTEM
SARAAN MALAYSIA (2002)

Senarai Perubahan Skim Perkhidmatan Di Bawah Sistem Saraan 109 – 116
Malaysia (SSM)

Senarai Perubahan Skim Perkhidmatan Di Bawah Sistem Saraan 117
Baru (SSB)

L. SENARAI SKIM PERKHIDMATAN JUMUD

Skim Perkhidmatan Jumud Di Bawah Laporan Jawatankuasa 118 – 119
Kabinet (JKK) 1976

Skim Perkhidmatan Jumud Di Bawah Sistem Saraan Baru (SSB) 120 – 123

Skim Perkhidmatan Jumud Di Bawah Sistem Saraan Malaysia 124 – 125
(SSM)

M. SENARAI KOD SKIM PERKHIDMATAN DI BAWAH LAPORAN
JKK 1976, SSB DAN SSM

Senarai Kod Skim Perkhidmatan Di Bawah Laporan 126
Jawatankuasa Kabinet 1976 (JKK 1976)

Senarai Kod Skim Perkhidmatan Di Bawah Sistem Saraan baru 127 – 129
(SSB)

Senarai Kod Skim Perkhidmatan Di Bawah Sistem Saraan
Malaysia (SSM) 130 – 139

N. SKIM PERKHIDMATAN LAPORAN JKK 1976. SSB DAN SSM

Senarai Skim Perkhidmatan Di Bawah Laporan JKK 1976, SSB 140 – 162
Dan SSM

O. SENARAI KETUKANGAN BAGI SKIM PERKHIDMATAN
TUKANG K1, TUKANG K2 DAN TUKANG K3

Senarai Ketukangan-Ketukangan Yang Tertakluk Di Bawah Skim 163
Perkhidmatan Tukang K1

Senarai Ketukangan-Ketukangan Yang Tertakluk Di Bawah Skim 164
Perkhidmatan Tukang K2

Senarai Ketukangan-Ketukangan Yang Tertakluk Di Bawah Skim 165
Perkhidmatan Tukang K3

iv
Sejarah Ringkas dan Peranan JPA
1. Sejarah Ringkas

Jabatan Perkhidmatan Awam ditubuhkan pada 22 Ogos 1934 dengan nama
‘Malayan Establishment Office’ atau Pejabat Perjawatan Malaya. Pada 1 Julai 1954,
‘Federal Establishment Office’ atau Pejabat Perjawatan Persekutuan ditubuhkan
dengan menggabungkan fungsi ‘Malayan Establishment Office’, ‘Service Branch of
the Chief Secretary’s Office’ dan ‘Establishment Division, Federal Treasury’.

Pejabat Perjawatan Persekutuan ini berkembang menjadi satu badan kerajaan yang
penting dan pada 1 Julai 1967, nama Pejabat Perjawatan Persekutuan ditukar
kepada Pejabat Perjawatan Malaysia atau ‘Federal Establishment Office of
Malaysia’ seiring dengan semangat pembentukan Malaysia. Setahun kemudian,
pada 15 Ogos 1968, nama Jabatan Perkhidmatan Awam (JPA) telah mula
digunakan bagi menggantikan Pejabat Perjawatan Malaysia.

2. Peranan Jabatan Perkhidmatan Awam

Jabatan Perkhidmatan Awam (JPA) adalah sebuah agensi pusat berkaitan dengan
pegawai awam (central personnel agency). Peranannya ialah sebagai pusat
penyelenggaraan seluruh jentera perkhidmatan awam. Ia berperanan menentukan
supaya perkhidmatan awam memperoleh tenaga manusia yang bersesuaian dari
segi bilangan, kelayakan dan kemahiran pada masa-masa yang diperlukan oleh
jabatan-jabatan serta menentukan prestasi pegawai awam berada di dalam tahap
yang tinggi.

Selaras dengan peranan tersebut, JPA menjalankan fungsi sebagai penggubal
dasar-dasar perkhidmatan awam, menyelaras dasar-dasar serta memastikan
pegawai awam mendapat latihan berterusan untuk meningkatkan kemahiran dan
mengawasi prestasi dan tatatertib pegawai awam.

JPA juga menjadi badan rujukan kepada perkhidmatan-perkhidmatan awam di luar
tanggungjawabnya secara langsung seperti Angkatan Tentera, Polis, Perkhidmatan
Awam Negeri, Badan Berkanun dan Pihak Berkuasa Tempatan. JPA ditempatkan di
bawah Jabatan Perdana Menteri. Seorang Menteri di Jabatan Perdana Menteri
bertanggungjawab terhadap perjalanan JPA.

Objektif JPA adalah:

“Untuk Memastikan Supaya Kerajaan Mempunyai Organisasi Dan
Keanggotaan Yang Sempurna Bagi Mencapai Kecemerlangan
Perkhidmatan Awam”

Oleh itu, JPA bertanggungjawab menentukan satu-satu kementerian/ jabatan
memiliki struktur organisasi yang sesuai dan betul serta menepati tugas-tugas yang
dijalankan selaras dengan peranan dan objektif jabatan tersebut. Sehubungan itu,
JPA turut bertanggungjawab menentukan bilangan tenaga manusia yang mencukupi
bagi sesebuah kementerian/ jabatan.

JPA juga bertanggungjawab menentukan bahawa pegawai awam memiliki
kelayakan bersesuaian dan kemahiran yang tinggi untuk membolehkan tugas
dijalankan dengan cekap dan berkesan. Selain itu, JPA berperanan memastikan
motivasi dan semangat pegawai sentiasa meningkat untuk mencapai
kecemerlangan.

1
3. Evolusi Skim Perkhidmatan
Untuk Sabah
MERDEKA & Sarawak
M
U
L
E Awam
B
E
S
1949 1950
1 9 4 7 Suru uruS S1956 PPereknhdididmikaatna n
ERA 1919 Su19r20u hCaSonmujbamoyirtadt eiGnea aStjeuir uSBhaeunrjacvyikac Gnea ij il T rustedh anjaya Gaji Cowgill mahneB ijaG ayajnah nia B nijaoGs tayaajnWa ihjurauG a iyjaaj Gnnaa haifuyfruaujSSn 1aa9hj6a2u RruiDS R1967M K-1 E
R
9 & 8-KMR 7 in&iK - 20 026-K M20SR02i s- 2t9e9 1m ,S3 iSs-t a51er9 ma& 9aS1 an4 r- aM6aL7naa 9polB1raaanry uGs ajii aJK K 51977Su6r9 uhanja1ya GDaijir aja Ibrahim Ali ijaG ayajnahuruS nuar aH ja3jaaRiDR7iD9 i1jaG haaylalujnd aibjhAau Girhujka SiaeGh yiSma ajzn y Aaz2ah i-azjunjAaKr auR2 7MhaSi9Dju1aR rRuiSKD 1791 ACSAPPP&ee KrrkueA hnhidadakmnimagtaaannn
K E
NANUMR D R E M AnPgekrakthaind mTaetnatne r a
G E
Teras SSM (2002) NAB A K
MEP / N A BeBrakdaannu n
• Pengenalan PTK. & PBT
• Peningkatan pe-
luang kerjaya. Tidak
Prinsip SSB (1992)
dilaksanakan
• Pengubahsuaian
struktur Gaji & • Mengekalkan empat (4) prinsip sedia ada di bawah
Prinsip Laporan JKK 1976
Elaun. Laporan JKK 1976.

• Penambahbaikan • Tambahan 3 prinsip: Perbandingan Adil, Pengasingan, i. Kadar Upahan Untuk Kerja.
syarat-syarat Gaji Pokok dengan Komponen Berubah. ii. Relativiti dan Pariti.
perkhidmatan. • Klasifikasi Perkhidmatan dan Penyusunan Semula iii. Gaji Bersih.
Skim Perkhidmatan. iv. Kelayakan Masuk dan Latihan.
• 3 Kumpulan Perkhidmatan: Pengurusan Tertinggi,
Pengurusan & Profesional, dan Sokongan.

2
Senarai Laporan Gaji Berkaitan Sistem Saraan
Bil. Tahun Laporan Gaji Catatan
1. 1919 Suruhanjaya Gaji Bucknil -
2. 1920 Subordinates Services Committee -
3. 1947 Suruhanjaya Gaji Trusted -
4. 1949 Suruhanjaya Gaji Cowgill -
5. 1950 Suruhanjaya Gaji Benham -
6. 1956 Suruhanjaya Gaji Bain Sabah, Sarawak & Brunei
7. 1962 Suruhangaji Gaji Watson Sabah & Sarawak
8. 1967 Suruhanjaya Gaji DiRaja Suffian -
9. 1971 Suruhanjaya Gaji DiRaja Aziz Perkhidmatan Pendidikan
Perkhidmatan Perundangan &
10. Suruhanjaya Gaji DiRaja Azmi
Kehakiman
1972
Suruhanjaya Gaji DiRaja Sheikh
11. Perkhidmatan Angkatan Tentera
Abdullah
Badan Berkanun & Pihak
12. 1973 Suruhanjaya Gaji DiRaja Harun
Berkuasa Tempatan

1975 Suruhanjaya Gaji DiRaja Ibrahim Ali Tidak Dilaksanakan
13.
Laporan Jawatankuasa Kabinet 1976
14. 1976 -
(JKK 1976)
15. 1992 Sistem Saraan Baru (SSB) -
16. 2002 Sistem Saraan Malaysia (SSM) -

3