alt sosyo-ekonomik düzeydeki kadınların evlilik doyumu ile aile işlevlerinin incelenmesi PDF
Preview alt sosyo-ekonomik düzeydeki kadınların evlilik doyumu ile aile işlevlerinin incelenmesi
Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı ALT SOSYO-EKONOMİK DÜZEYDEKİ KADINLARIN EVLİLİK DOYUMU İLE AİLE İŞLEVLERİNİN İNCELENMESİ Madina MUSSATAYEVA Yüksek Lisans Tezi ANKARA, 2018 ALT SOSYO-EKONOMİK DÜZEYDEKİ KADINLARIN EVLİLİK DOYUMU İLE AİLE İŞLEVLERİNİN İNCELENMESİ Madina MUSSATAYEVA Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi ANKARA, 2018 v TEŞEKKÜR Tez yazma sürecim sıkıntılı ve uzun geçtiği için TEŞEKKÜR kısmını yazmayacaktım fakat bir akşam tüm tez yazma sürecimi düşünürken çalışmamın ortaya çıkmasında ne kadar çok kişinin katkısı olduğunu düşündüm. O yüzden çalışmamda emeği geçenlere teşekkürü bir borç bilirim. Öncelikle, araştırmamın her aşamasında beni destekleyen, zorlandığım zamanlar benden umudunu kesmeyen, ilgisini ve bilgisini esirgemeyen, net ve profesyonel yönergeleriyle beni yönlendiren, her daim beni motive eden ve moral desteği sağlayan değerli tez danışmanım Doç. Dr. Tarık TUNCAY’a sonsuz teşekkürlerimi sunarım. Tarık Hoca ile çalışmak gerçek anlamda paha biçilmez bir tecrübe idi. Veri toplamama izin veren Keçiören Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’nın yönetimine teşekkürlerimi bildiriyorum. Keçiören Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’nda çalışan ve veri toplama sürecinde bana yardım eden Emre DEMİRTAŞ başta olmak üzere Bülent ALKIR’a, Engin KARAHAN’a, Emre KAPKINER’e, Sıla KAPKINER’e teşekkür ederim. Araştırmama katılmayı reddetmeyen katılımcı kadınlara ayrı ayrı teşekkür ederim. Onlarsız bu çalışma mümkün değildi... Yüksek lisans tez jürimde yer alan ve yapıcı eleştirileriyle tezde var olan eksiklikleri gidermemi sağlayan Prof. Dr. Münire Arzu İÇAĞASIOĞLU ÇOBAN’a, Doç. Dr. Ercüment ERBAY’a teşekkür ederim. Tez sürecinde dil bilgisi desteği sağlayan Abdullah Mesud DOĞAN, Dilara DEMİREL isimli Türk arkadaşlarıma teşekkür ederim. Aynı desteği sağlayan ve bunun yanı sıra odamda sakin ve elverişli ortamı sağlayan, beni motive eden oda arkadaşlarından ziyade dostlarım olan Elif ALATAŞ’a, Elif KILIÇ’a, Meryem DOĞANDEMİR’e, Ayşegül KAYA’ya çok çok teşekkür ederim. Son olarak benim için özellikle tezde zorlandığım zaman benim için merak eden biricik anneme, anneanneme ve aileme sonsuz teşekkür ederim. vi ÖZET MUSSATAYEVA, Madina. Alt Sosyo-Ekonomik Düzeydeki Kadınların Evlilik Doyumu İle Aile İşlevlerinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2018. Bu araştırma, alt sosyo-ekonomik düzeydeki evli kadınların evlilik doyumu ile aile işlevleri incelemek amacı ile yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Keçiören Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’ndan sosyo- ekonomik destek alan toplam 84 kadından alınan bilgiler değerlendirilmiştir. Aile işlevleri ve evlilik doyumu kadın perspektifinden incelenmiştir, eşler ve çocuklar çalışmaya dahil edilmemiştir. Araştırmaya katılan kadınların evliliklerinden aldıkları doyumu ölçmek için Evlilik Yaşamı Ölçeği, aile işlevlerini ölçmek için Aile Değerlendirme Ölçeği ve kendilerine ilişkin bilgilere ulaşmak için hazırlanan Kişisel Bilgi Formu uygulanmıştır. Aile Değerlendirme Ölçeği’nin sadece Problem Çözme, İletişim, Roller ve Gereken İlgiyi Gösterme alt ölçekleri seçilip uygulanmıştır. Çalışma, niceliksel metodolojiye dayalı genel tarama modelinin kullanıldığı tanıtsal bir niteliğe sahiptir. Verilerin analizinde Mann Whitney U Testi, Kruskal Wallis H Testi, Spearman Korelasyonu kullanılmıştır. Araştırmanın amaçları doğrultusunda kadınların sosyo-demografik özellikleri; bu özelliklerinin evlilik doyumu ve aile işlevleri ile ilişkisi; evlilik doyumu ve aile işlevleri arasında ilişki bulunmaya çalışılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, kadınların yarısından fazlasının Problem Çözme işlevinin, yaklaşık yarısının İletişim işlevinin, üçte birinin Roller işlevinin, onda birinin Gereken İlgiyi Gösterme işlevlerinin sağlıklı olduğu bulunmuştur. Bu bağlamda kadınların en çok sağlıksızlık eğilimi gösterdikleri işlev Gereken İlgiyi Gösterme işlevidir, en çok sağlıklılık eğilimi gösterdikleri işlev ise Problem Çözme işlevidir. Alt sosyo-ekonomik düzeydeki kadınların tanıtıcı özelliklerinin evlilik doyumu ve aile işlevleri ile ilişki konusunda Evlilik Doyumunun ve Problem Çözme, İletişim, Roller, Gereken İlgiyi Gösterme işlevlerinin kadınların ve eşlerinin eğitim düzeyleri, çalışma durumları, konuttaki mülkiyet durumları, evlenme şekilleri, evlilik süresi, kadınların görüşlerine göre evliliğin yürütülmesinde önemli unsurları, kadınların ailelerinde engellik durumu, kadınların ve eşlerinin suçtan ceza alma durumu ile herhangi bir ilişki vii bulunmamıştır. Bunun yanı sıra Evlilik Doyumunun kadınların evlenme yaşına, nikahlanma biçimine, konut tipine göre farklılaştığı bulunmuştur. Alt sosyo-ekonomik düzeydeki kadınların daha genç yaşta evlenmesi, resmi nikâhla beraber dini nikâh kıyması ve daire ev tipinde oturmasının onların Evlilik Doyumunu arttırdığı bulunmuştur. Kadınların ailelere yönelik psikolojik hizmetlerden yararlanma durumunun ise Evlilik Doyumunu azalttığı bulunmuştur. Kadınların ailelerinde fazla çocuk sayısı, kronik sağlık problemine sahip olan birinin varlığı ve ruhsal rahatsızlığın yaşanma durumunun Gereken İlgiyi Gösterme işlevinin sağlıklılık eğilimini arttırdığı bulunmuştur. Eşleriyle her zaman istek/sorunlarını paylaşabilen, eşlerini yeterince tanıyan, evlilikten memnun olan, evliliği bitirmeyi düşünmeyen kadınların Problem Çözme, İletişim, Roller işlevlerinin sağlıklılık eğiliminin daha fazla ve Evlilik Doyumunun daha yüksek olduğu saptanmıştır. Kadınların ve eşlerinin alkol sorunu Problem Çözme, İletişim, Roller işlevlerini ve Evlilik Doyumunu; kadınların herhangi bir suçtan ceza almış olması durumu ise Roller işlevini olumsuz etkilediği saptanmıştır. Kadınların evlilik doyumu ve aile işlevleri arasında negatif ilişki saptanmıştır. Bu demek ki aile işlevlerinin sağlıklılık eğiliminin yükselmesiyle evlilik doyumu artmaktadır. Tam tersine, evlilik doyumun yükselmesiyle aile işlevlerinin sağlıklılık eğilimi yükselmektedir. Araştırmanın sonuçlarına göre, alt sosyo-ekonomik düzeydeki ailelerde yaşanan sosyal risklerin (Kişisel Bilgi Formunda belirlenen sosyal riskler) kadınların evlilik doyumuna ve aile işlevlerine olumsuz yansıması sosyal risklerin problemine dikkat çekmektedir ve ailelere yönelik sosyo-ekonomik desteğinin yanı sıra psikososyal müdahalelerinin önemini artırmaktadır. Bu araştırma, bulgular doğrultusunda alt sosyo-ekonomik düzeydeki ailelerde evlilik ilişkileri ve aile işlevlerinin güçlendirilmesine yönelik önerilerle sonlandırılmıştır. Anahtar Sözcükler Kadınlar, Evlilik Doyumu, Aile İşlevleri, Alt Sosyo-Ekonomik Düzey, Ailelerle Sosyal Hizmet
Description:The list of books you might like
